Page 17 - 6-8
P. 17
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Arslan Bey-Kılıçarslanzâde
Amasyalıdır. Sivas Emîri iken 781’de Kadı Burhân elinde maktûl olan Kılıçarslan-ı
Selçukîzâde Mes’ûd Şah’ın mahdûmudur. Ceddînin katlinde pederi kaçıp Amasya emîr-i kebîri
Hacı Şadgeldi Padişâha ilticâ etdi. Kutlu Beyzâde Süleyman Bey’e dâmâd oldu.
Aslan Bey Amasya’da doğdu. Çelebi Sultân Mehmed Hân zamanında Gelkirâs
nahiyesinde ağır za’âmetle taltîf edildi. Bir müddet Amasya’da oturdu. 846’da Şehzâde
Alâeddîn Bey vak’asında Amasya’dan kaldırıldı. Ba’dehû vefât etdi. Mahdûmları Süleyman,
Abdullatîf Beylerdir. Süleyman Bey “Sülümân Bey” demekle meşhûr olup Sivas’da ve Latîfşâh
da Tokat’da ikâme edildi. Bunların evlâdı vardır. Latîfşâh’ın sonradan Gümüşhâne taraflarına
gönderildiği mervîdir.
Arslan Bey-Çerkes Bey
[18] Amasyalı Hacı Beyzâde Ahmed Paşa’nın kölesidir. Efendisinin himmeti ile
zu’amâdan oldu. Rumeli muhârebelerinde yararlıklar gösterip alaybeyi, sonra mîrlivâ olarak
temâyüz etdi. 1009 senesinde Amasya’da evkâf-ı Sultâniyye tevliyetiyle mütekâ’id olmuşdu.
1011’de Karayazıcı eşkiyâsının Amasya’ya hücûmunda yaralandı. Devr-i fetretde
Amasya’da oturdu. 1017 senesinde yine mîrlivâlıkla kayırıldı. İran muhârebâtında vefât etdi.
“Çerkes Bey” demekle meşhûr bir gâzi idi. Mahdûmları Ahmed, Mehmed, Mustafa Beylerden
Mustafa Bey Amasya a’yânındandır. Bunun evlâdından el-Hâc İsmâil Ağa bin el-Hâc Ali Ağa
da marûftur. Bunun mahdûmu el-Hâc Ali Ağa’nın ahfâdından Hâfız Hasan Efendi bin el-Hâc
Mustafa Ağa bin el-Hâc Hasan Ağa 1261’de nüfus mukayyidi idi. Bunun evlâdından Mustafa
Efendi “Paşa” demekle meşhûr olup oğulları Mehmed Sûzî, Abdullah, Hasan Efendilerdir.
Bunların hepsine “Çerkesoğulları” denirdi.
El-Hâc Arslan Ağa-Hazînedâr
Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın defter-i ihrâcâtında mezkûr olduğu üzere
Zeytunludur. Abdullah oğlu olup gençliğinde [19] Kadızâde İbrâhim Paşa’nın dâ’iresinde
tefeyyyüz ederek hazînedârı oldu. 1074’de efendisi maktûl oldukta bütün muhallefâtını
hazîneye teslîm etmesinden dolayı Köprülüzâde Fâzıl Paşa’ya yaranıp ağalarından ve sonra
hazînedârı oldu.
1087 senesi şa’bânında sadr-ı müşârün-ileyhin vefâtıyla Hicâz’a gidip avdetinde
Merzifonî Kara Mustafa Paşa’ya intisâb ederek kapıcıbaşı oldu. Devr-i hidemât ederek 1095
muharreminde Kara İbrâhim Paşa’nın sadâretinde tekâ’üde sevk edilip sonra vefât etdi.
Mahdûmu el-Hâc Ali Ağa’dır.
Arslan Bey-Seydîzâde
Köprülüdür. Taşânoğullarından Seydî Ahmed Beyzâde Ali Bey’in oğludur. Pederinin
vefâtında “ber-vech-i ocaklık” Taşan dağı mâlikânesi uhdesine tevcîh edildi. 1128 sâlinden
sonra vefât etdi. Gâyet zâbıt, müdebbir, zî-nüfûz âdemdi. Taşan dağında bir tek eşkiyâ
sekdirmezdi.
Arslan Ali Baba-Çırçırlıoğlu
Amasyalıdır. Yeniçerilerden Çırçırlıoğlu Mehmed Ağa bin Ali Ağa’nın oğludur.
Amasya’da bir müddet eş-Şeyh Hasan Sinânî [20] Efendi hizmetinde biraz ilm ve irfân edindi.
Sonra Bektâşî erenlerinden Merzifon’da Pîrî Baba Tekkesi şeyhi Süleyman Baba’ya inâbet ve
hizmet etdi. Bundan hilâfet alıp Amasya’ya geldikde 1230’da Gökmedrese civârında Çırçır
mevkiinde binâ eylediği Bektâşiye tekkesi şeyhi oldu. On iki yıldan ziyâde yeniçerilerin
muktedâsı tanındığından Amasya’da çıkan Yeniçeri-Talebe vak’alarında dahl ü te’sîri olduğu
söylenmekle beraber makâmını muhâfaza edebildi.
12
16