Page 18 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Fakat yeniçeri ocağının sönmesinde nüfûzu kalmadı. 1243 senesi evâhirinde
Amasya’dan kaldırıldı. Sultân Mahmûd-ı Sânî devrinin evâhirinde mu’ahharan Amasya’ya
geldi. Hânesinde ikâmet ve dindârâne hareket ederek 1257 senesi hilâlinde yetmiş sekiz
yaşlarında vefât etdi. Gâyet müşekkel, natûk, mehîb, oldukça âlim, latîfe-gû, müeddeb bir kimse
idi. Hikâyât ü letâ’ifi, nevâdiri vardır.

Argunşâh-Emîr Nizâmeddîn
Amasyalıdır. Birinci Sultân Mes’ûd-ı Selçûkî şehzâdesi Emîr Nâsıreddîn Şâhenşâhın
mahdûmudur. Sultân Kılıçarslan ibn-i Sultân Mes’ûd’un şehzâdesi olduğu da mervîdir. Amasya
[21] vâlisi Şehzâde Sultân Gıyâseddîn Mehmed Şâh’ın 580’de vefâtına binâen Amasya vâlisi
oldu. Ba’dehû ammizâdesi, yâhud birâderi olan Konya Hükümdârı Sultân Rükneddîn Süleyman
Şâh tarafından 594’de azledilip şehzâdegân muhârebeleri esnâsında vefât etdi. Mahdûmu
Selçuk Şâh’tır.

Argun Bay-Tatar Bey
Amasya’da medfûn bilâd-i Rûmiyye nâzırı Cemûdâr Noyîn’in adamlarından olup
efendisinin vefâtında İşboga Noyîn’e intisâb ederek Amasya’da bir müddet “candar”, ya’nî
candarma kumandanı, zâbıta müdürü oldu. Ba’dehû Gelkirâs kazâsına ve havâlisine hâkim olup
nüfûz ve şöhret kazandı. Sivas emîri Timûrtaş Bey’in devrinde nüfûzu artdı. Sonra Timurtaş
Bey’in firârı esnâsında (727) fevt oldu. Gâyet zî-nüfûz, yaman bir adamdı. İkâmet etdiği çiftliği
bugün “Argun köyü” demekle meşhûrdur.

Armağan Şâh-Hacı Mübârizeddîn
Konya’da tefeyyüz ederek Sultân İzzeddîn Keykâvûs ümerâsından oldu. Ba’dehû Sultân
Alâeddîn Keykûbâd’a pervâne vü emîr [22]-i meclis oldu. 637’de Baba İshâk’ın isyânında
Amasya vâlîsi olup süratle geldi. Amasya’yı muhâsara edib Baba İshâk’ın cemiyyet-i
bâgıyyesini perîşân ve kendisini tutup salben i’dâm etdi.
Lâkin Baba İshâk’ın avenesi fırsat gözetip 638’de emîr-i müşârün-ileyhin hânesine
hücûm ederek şehîd etdiler. Meşâhîr-i ümerâdan âlî-himmet, bir merd-i şeci’ ve dindâr idi.
Küpceğiz Mahallesi’nde bir hâne derûnunda ziyâretgâh olan kabir, Hacı Armağan Şah’ın
mezârı zann olunur.

Armağan Bey-Emîn
Amasya Emîri Gümüşlüzâde Tâceddîn Mahmûd Bey’in adamlarından olup tûl-i müddet
gümüş madeni emini ve kazâsı emîri olarak orada kaldı. İkâmet etdiği mahal, kendi nâmıyla
meşhûr bir mahal oldu. Amasya ümerâsının mûtemedi olup 856 sâline doğru vefât etdi.
Mahdûmu Muhyiddîn Yahyâ Çelebi meşâhîr-i ulemâdandır. Yahyâ Çelebizâde Mehmed,
Mahmûd Çelebiler de ulemâdandır. Bunlara “Armağanoğulları” denirdi.

Âsâyiş Bey-Sunkûrî
Amasyalıdır. Ümerâdan Sunkuroğlu İsâ Bey’in [23] mahdûmu ve Yahşî Bey’in
biraderidir. Hacı Şadgeldi Paşa devrinde ümerâdan olup 783’de Kadı Burhân Muharebesinde
cesurâne harp ederken Hacı Şadgeldi Paşa ile beraber esir oldu. Hacı Şadgeldi Paşa maktûl
oldukta bu fidye-i necât verip kurtuldu.
Ba’dehû Amasya Emîri Fahreddîn Ahmed Paşa ümerâsından olup 788’de Amasya
emâreti, Birinci Sultân Murâd Hünkâra inkıyâd ederken hizmeti sebk ederek 798 hudûdunda
Rumeli muharebâtında şehîden vefât etdi. Mahdûmları Yûsuf, Hamza Beylerdir. Hamza Bey,
amcası Yahşî Bey’e dâmâd olup 804’de Timurlenk Muharebesinde vefât etdi. Bunun oğulları
Sinâneddîn Yûsuf, Bedreddîn Dâvud Paşalardır. Bunlar Bâyezîd Paşa’nın hemşîrezâdeleri olup
vezârete kadar terakkî etmişlerdi. Bunlara “Âsâyişî Beyzâdeler” dendi.

13
17