Page 325 - 6-8
P. 325
Amasya Tarihi Cilt: 7
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
İsmâil Efendi-Fazlızâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya Mahkemesi başkâtibi es-Seyyid Feyzullah Efendi bin el-Hâc İsmâil [198]
Efendi’nin mahdûmudur. Ulemâdan bir müddet okudu. Tahsîl-i ilim ve ma’rifet edib iltizâm
işleriyle iştigâl etdi. Bir müddet de mahkeme başkâtibi olup Meclis-i a’yân a’zâlığında bulundu.
Fakat Yeniçeri vak’alarında tarafdârlığı görüldüğünden azledilip 1243’de meclis a’zâsı
olduğu halde 1244 senesi evâilinde vefât etdi. Kâtib, sâhib-i nüfûz ve servet bir kimse idi.
İsmâil Efendi-Rahtuvânzâde
Köprülüdür. Sertüfengi-i şehriyârî Köprülü el-Hâc Hâfız Hasan Ağa bin İsmâil Ağa’nın
mahdûmudur. İstanbul’da tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve 1231’de bi’l-imtihân müderris oldu.
Sâniye-i Süleymaniye müderrisi olduğu halde 1248’de vefât etdi. Kibâr-ı müderrisînden âlim,
kâmil idi. Üsküdar’da medfûndur.
İsmâil Efendi-Kürelizâde
Köprülüdür. Oranın ulemâsından Küreli el-Hâc Mehmed Efendi’nin mahdûmudur. Bir
müddet ilim ve ma’rifet tahsîl edib nâhiyeler niyâbetinde kesb-i servet ederek [199] a’yân
sırasına girdi. İbtidâ Hacı Paşazâdelerle sonra Danacıoğullarıyla nüfûz yarışlarında bulunarak
Köprü a’yânlığını elde edib 1151 senesi hilâlinde vefât etdi. Müdebbir, zî-nüfûz, hânedan idi.
Oğlu a’yândan el-Hâc Mehmed Efendi’dir.
İsmâil Efendi-Mirzâ Şeyhzâde eş-Şeyh
Amasya‘nın Şamlılar Mahallesi’nde Mirzâ Tekkesi şeyhi el-Hâc Mustafa Efendi bin
Mirza Yûsuf el-Buhârî mahdûmudur. Ulemâdan ulûm-i Arabiyye ve şer’iyyeyi ve pederinden
maârif-i sûfiyyeyi ahz edib pederinin irtihâlinde mezkûr tekke şeyhi oldu.
Otuz yıldan ziyâde âyin-i tarîkatı icrâ ve merâsim-i ibâdeti ifâ ederek 1253 hudûdunda
vefât etdi. Sâlih, âbid, bir şeyh-i âlim idi. Kibâr-ı meşâyihden addolunurdu. Mahdûmu Turâbî
Mustafa Efendi de meşâyihdendir.
İsmâil Hakkı Ağa-Geygellioğlu el-Hâc
Amasya‘nın Temennâ Mahallesi eşrâfından Hüsâmeddîn Temennâyî vakfı mütevellîsi
[200] Hacı Hasan Ağa’nın mahdûmudur. Pederinin 1231’de vefâtı üzerine Hüsâmeddîn
Temennâyî vakfına mütevellî, ba’dehû amcası Hakkı İsmâil Paşa’nın Sivas vâliliğinde Amasya
a’yânı, ba’dehû Amasya mütesellimi oldu.
Ba’dehû ba’zı hidemât-ı mîriyyede istihdâm edilerek dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından olup
1255’de vefât etdi. Mahdûmu Mehmed Saîd Efendi’dir. Bunun kerîmesini Saçlı el-Hâc
Mahmûd Efendi birâderzâdesi Osmân Efendi tezevvüc edib hafîdi Mîrlivâ Hakkı İsmâil
Paşa’dır.
İsmâil Efendi-Müftizâde el-Hâc
Niksarlıdır. Oranın müftüsü el-Hâc Ali Efendi bin Ahmed Efendi’nin mahdûmudur.
Pederi küçük yaşında vefât eylediğinden amcasıyla Amasya‘ya gelip fâzıl-ı meşhûr Şeyhzâde
es-Seyyid el-Hâc Abdullah Vecîh Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl etdi.
Ders-i âm olduğu esnâda üstâz-ı müşârün-ileyhin dâmâdı ve irtihâlinde inhilâl eden Ayas
Ağa Medresesi müderrisi olarak fevkalâde iştihâr etdi. Üstâdının [201] mevki-i müstesnâsını
tutdu. Akrân ve emsâlinin inkırâzıyla riyâset-i ulemâyı fazl ve irfânıyla ihrâz etdi.
Birkaç defa Amasya müftülüğüne nasbı mukarrer olduğu halde her defasında vâki’ olan
teklifi reddedip tedrîs ve ifâdeden fâriğ olmadı. Gümüşlüzâde câmi-i şerîfinde “Beyzâvî
Tefsîri”ni tedrîs ederek 1257 senesi cumâdelâhiresinde dâr-ı naîme irtihâl etdi. Gâyet fâzıl,
324