Page 326 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

fakîh, muhakkik, ulûm-i akliyye ve nakliyyede mâhir, vâiz, müfessir, sâlih, zâhid bir zât-ı kerîm
idi. Kemâl-i ittikâsından mu’tekad-ı enâm olup halk enfâs-ı şerîfesinden istişfâ ederdi.

İsmâil Efendi-Kabasakal el-Hâc
Amasya‘da Şeyhü’l-esnâf demekle meşhûr Şeyhzâde es-Seyyid Halil Efendi bin es-
Seyyid eş-Şeyh İbrâhim Efendi’nin mahdûmudur. Bade’t-tahsîl ders-i âm olup cevâmi’-i
şerîfede vâaz ve nasîhatla iştigâl ederek İbadullah Câmii kürsî şeyhi oldu.
1239’da vefât eden birâderi Şeyhü’l-esnâf Hâfız Mehmed Efendi’nin yerine esnâf şeyhi
de olup iştihâr etdi. [202] On yıl kadar hüccâcın azîmet ve avdetinde esnâfın cem’iyyet ve
ziyâfetinde duâhân olup 1258’de vefât etdi. Hüsn-i beyâna mâlik ulemâdan idi. Mahdûmu es-
Seyyid Halil Efendi’dir. Bunun mahdûmu kudâtdan Seyyid İbrâhim Edhem Efendi ve bunun
mahdûmu esbak adliye nâzırı İsmâil Sıdkı Bey’dir.

İsmâil Efendi- Nakşbendi Şeyhi
Akşehirlidir. Ahmed’in mahdûmu olup berâ-yı tahsîl Amasya‘ya geldi. Şeyhzâde
Abdullah Vecîh Efendi’nin halka-i tedrîsinde kesb-i fezâil-i ilmiyye ederek üstâdının pederi
olan eş-Şeyh Hasan Sinânî Efendi’nin hulefâsından eş-Şeyh Osmân Efendi’ye mürîd ve ders-i
âm oldu.
Bir tarafdan Ya’kub Paşa Câmi-i şerîfinde vaaz ve nasîhat ederek halkı tenvîr ve diğer
taraftan tarîk-i müstakîme irşâd etdi. 1247’de şeyhi Osmân Efendi’nin irtihâline binâen Çevikçe
Tekkesi şeyhi oldu.
1253’de Sivas vâlisi Çerkes Hâfız Mehmed Paşa Serasker olarak Nizip harbine giderken
Amasya Müftüsü Kabartalı Mehmed Efendi ile bunu beraber götürüp duâsından [203] istimdâd
etdi. 1255’de mağlûbâne avdet edib 1259’da dâr-ı bekâya rihlet eyledi.
Meşâhir-i ulemâdan sâlih, müttakî, zâhid, gâyet müteşerrî, vâiz, nefesi müessir olarak
i’tikâd edilirdi. Halk enfâs-ı tayyibesinden istişfâya koşardı. Şeyhinin yanında medfûndur.

İsmâil Paşa-Köprülüzâde
Köprülüdür. Amasya civârında Köprü kazâsından ve sipâhi meşâhirinden Köprülü Ömer
Ağa’nın mahdûmudur. Bu da sipâhi iken İstanbul’da Yeniçeri ocağının ilgâsını müteâkib açılan
Nizâm Ocağında süvâri mülâzımı oldu. 130
Ba’dehû terakkîyâta mazhar olarak 1247’de binbaşı, 1250’de kâim-makâm, 1253’de
süvarî mîr-âlâyı ve 1256’da mîrlivâ olup Anadolu ordusu erkânından olduğu halde 1261’de
vefât etdi. Köprülü Rahtuvân İsmâil Ağazâde sipâhiler kethüdâsı Ömer Ağa’nın mahdûmu
olduğu anlaşıldı. [204]

İsmâil Efendi-Dîvân Efendisi el-Hâc
Amasyalıdır. Ebuloğlu demekle meşhûr Mehmed Ağa bin İbrâhim Ağa bin Ebû’l-Kâsım
Efendi hafîdi el-Hâc Mehmed Ağa bin İsmâil’in mahdûmudur. Bu da Ebuloğlu demekle meşhûr
olub hattât-ı meşhûr Maydonozcuzâde İbrâhim Zühdü Efendi’den hutût-ı mütenevviayı
öğrendi.
Ba’dehû bir tarafdan ta’lîm-i hât edib diğer tarafdan mâliye kâtibi olarak iştihâr etdi.
1238’de dîvân efendisi olup Amasya mutasarrıf ve mütesellimlerinin umûr-ı tahrîriyyesini idâre
ederek mütesellimlere müsteşârlık eylerdi.
1254’de Birinci Doktor Vak’asında azledilip 1256’da sâniyen dîvân efendisi oldu.
1262’de İkinci Doktor Vak’asında ihtifâ edib 1263 senesi evâilinde vefât eyledi. Âkil,

130 İstanbul’da “Süvârî Defteri”nde kendisi İsmâil Ömer Köprü ve 1244’de Mülâzım Ağa-yı yemîn Köprülüzâde
İsmâil Ağa görüldü. Pederi Sipâhiler Kethüdâsı Hâfız Ömer Ağa, Sertüfeng-i Şehriyârî Köprülü Hâfız Hasan
Ağa bin Rahtuvân İsmâil Ağa’nın birâderi olduğu anlaşıldı.

325