Page 328 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Mahdûmları Abdülhamîd, Mehmed Rüşdü, Ahmed [209] Hulûsî, Mustafa Efendilerdir.
Bir de kerîmesi var idi. Abdülhamid Efendi 1262’de bilâ-veled vefât etdi. İkinci mahdûmu
Mehmed Rüşdü Paşa sadâretden ma’zûlen 1291’de vefât etdi. Üçüncü mahdûmu Kazasker es-
Seyyid Ahmed Hulûsî Efendi 1306’da ve dördüncü mahdûmu rütbe-i bâlâ ricâlinden Mustafa
Bey de 1316’da bilâ-veled vefât etdi.
Merhûmun hâl-i ihtizârında kendisinin medfeni hakkındaki vasiyeti şâyân-ı istîzâh
görülüp oraya defni sebebi soruldukda yan tarafında bulunan mahdûmu Mehmed Rüşdü
Paşa’ya işaret ederek “bu vezîr olacak, orayı şenlendirecek” demişdir.
Dâmâdı ve tilmîzi Hacı el-Hâc Îsâ Rûhî Efendi’dir. Bunun rakîb-i hâssı müşârün-ileynin
tilmîz ve halîfesi el-Hâc Hamza Nîgârî Efendi’dir. Diğer tilmîzi ve en ziyâde ilmini takdîr etdiği
Mustafa Efendi’dir. Bunlar meşâhîr-i fuzalâdan olup Amasya‘da neşr-i ulûm etdiler.
Şeyh-i müşârün-ileyhin silsile-i ilmiyyesi beyne’l-ulemâ pek meşhûr olup Evliyazâde
Abdurrahman Efendi, [210] Allâme Ürgüplü el-Hâc Ahmed Efendi’dir. Buradan üç kola ayrılır.
1-Allâme Ebû Sa’îd Mehmed Hâdimî koludur.
2-Muhakkik Iydîzâde el-Hâc Mustafa Âkif koludur.
3-Fâzıl-ı meşhûr Laz İbrâhim Efendi koludur. Bunların üçü de silsile-i ulemâda
meşhûrdur.
Silsile-i tarîkatı da şudur: Mevlânâ Hâlid Süleymanî, eş-Şeyh Abdullah Dehlevî,
Şemseddîn Habîbullah Hindî, Seyfeddîn Muhammed Farûkî, Hâce Muhammed Âbid, Hâce
Abdülehad, Hâce Ma’sûm Sirhindî, İmâm-ı Rabbânî Hâce Ahmed Farûkî, Hâce Muhammed
Bâkî, Hâcegî-i Emkenekî, Derviş Ömer Buharî, Hâce Muhammed Zâhid.
Hâce Ubeydullah Ahrâr, Hâce Ya’kub Çarhî, Hâce Alâeddîn Attâr, Hâce Bahaeddîn
Muhammed Nakşibendî-i Buhârî, Hâce Emîr Külâl, Hâce Muhammed Baba Semmâsî, Hâce
Ali Râmîtenî, Hâce Mahmûd Encîrfağnevî, Hâce Arif Rivegerî, Hâce Abdülhâlık Gücduvânî,
Hâce Yûsuf Hemedânî, Ebû Ali Fârmedî, Ebu’l-Hasan Ali bin Ca’fer el-Harakânî, Ebû Yezîd
Bistâmî (Kaddessallâhu esrârahum) [211]
Şeyh-i müşârûn-ileyhin vasiyeti vechiyle mahdûmu Mehmed Rüşdü Paşa, menfiyyen
Amasya‘ya geldiği anda medfeni etrafını bir sur içine alıp üzerine âlî bir türbe ve ittisâlinde bir
câmi-i şerîf ve minâre ve bir köşesine bir kasr-ı muallâ ve kasr ile câmii ve türbe arasında güzel
bir şâdırvân yaptırdı.

İsmâil Efendi-Çorumlu
Abdullah oğludur. Çorum ulemâsından tahsîl-i ulûm edib bir müddet Amasya‘da ders-i
âm oldu. 1241’de Hacıköyü’ne gidip orada ikâmet ederek ders-i âm ve 1244’de el-Hâc İsmâil
Efendi Medresesi müderrisi oldu. Yıllarca vaaz ve tedrîs edib 1266 hudûdunda vefât etdi.
Ulemâdan idi.

İsmâil Bey-Çûçû Paşazâde
Amasya a’yânından ve alaybeylerinden Çûçûzâde Ahmed Bey mahdûmudur. Züamâdan
iken 1242’de Yüzbaşı olarak Nizâmiye askerî silkine girdi. 1252’de Kolağalığından istifâ
ederek avdet etdi. Ba’dehû meclis a’zâsı, 1263’de Osmâncık müdürü olduğu [212] halde 1267
senesi recebinin evâhirinde vefât etdi.

İsmâil Efendi-Balcı es-Seyyîd
Vâsi Çelebizâde es-Seyyid Habîb bin es-Seyyid Abdullah bin es-Seyyid el-Hâc Ahmed
Efendi’nin oğludur. Ulemâdan tahsîl-i ulûm edib bir müddet ders-i âm oldu. Bu esnâda Hacılar
Meydanı’ndaki câmi-i şerîf hatîbi, ba’dehû Acem Ali Mahallesi’nde kâin mekteb-i sıbyân
muallimi olduğu halde 1267 senesi zilka’desinde vefât etdi.
Âlim, sâlih, afîf bir muallim idi. Mekteb-i mezkûru kendi marifetiyle ba’zı a’yân-ı
memleket müceddeden imâr eylediğinden Balcı Mektebi diye meşhûr olmuşdu. Muharrir-i

327