Page 414 - 6-8
P. 414
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Edirneli Mecdî Mehmed Efendi “Terceme-i Şakâyık”da diyor ki: “Ol fâzıl-ı vâlâ-mâye
ferîk-i sa’âdet refîk-i ulemâya ve fırka-i sulehâ-yı salâh-ı intimâya muhabbet üzere olup kerem-
i nefsle ma’rûf ve ahlâk-ı zekiyye ile mütehallik ve mevsûf bir fâzıl-ı me’âlî-i mahfûf idi.
Elsine-i nâsda tedâvül eyleyen “Muhammediyye” nâm kitâb-ı be-nâma nazîre-i Türkî bir
kitap tanzîm edib “Mahmûdiyye” deyû tesmiye eyledi. Lâkin merhûmun nazmı süst olup
mertebesi rütbe-i kabûlden sâkıt olmağın beyne’l-halâyık rağbete lâyık olmadı.”
Mahdûmu Alâeddîn Alî Çelebi kudâttan olup bunun mahdûmu Mehmed Efendi de
kudâttandır. Bunun mahdûmu Pîrî Ahmed Efendi Bursa kadısı olduğu hâlde 996’da vefât etdi.
Merhûmun birâderi Amasya’da kibâr-ı [501] meşâyihden Hüsâmeddîn Hüseyin Efendi’dir.
Diğer birâderi Kemâleddîn Ahmed Efendi kudâttandır.
Bedreddîn Mahmûd Çelebi-Ahî Toyzâde
Merzifonludur. Fâtîh Sultân Mehmed Hân devrinde reîsü’l-küttâb olan Mevlânâ Ahmed
Çelebi bin Ahî Toy’un mahdûmudur. İstanbul’da tahsîl-i ulûm edib ders-i âm ve müderris-i
vâlâ-makâm oldu.
903 hudûdunda ba’zı erkânı iğzâb edecek cesâret-i medeniyye gösterdiğinden Merzifon
kadısı olarak i’zâm edildi. Yirmi yıldan ziyâde orada kadı olup Üçler vak’ası’nda Kutbeddîn
Îsâ eş-Şirvânî’nin ahz ü giriftinde büyük azm ü himmeti görüldü. 924’de vefât etdi.
Âlim, fâzıl, kâmil, halûk, afîf bir zât idi. Mahdûmu Ebû’s-Su’ûd Efendi kibâr-ı ulemâdan
idi. Bunun mahdûmu Mehmed Efendi kudâttan ve bunun mahdûmu Receb Ümîdî Efendi de
şu’arâdan idi. Bunlara Bedreddînzâdeler dendi. Bu sülâleden Rûmeli Kazaskeri mülâkkab
Musliheddîn Mustafa Efendi pek meşhûr [502] idi. Şâ’ir-i meşhûr Nedim Ahmed Efendi bunun
hafîdidir.
Bedreddîn Mahmûd Çelebi-Çelebi Halîfezâde
Amasya meşâyih-i kirâmından ve kibâr-ı Halvetiyyeden Cemâlîzâde eş-Şeyh Cemâleddîn
Mehmed Çelebi Halîfe bin Mahmûd Çelebi mahdûmu olup pederinden ulûm-i şer’iyye ve
tasavvufu ahz ü tahsîl ederek hulefâ-yı Halvetiyyeden oldu.
Pederiyle beraber âzim-i Hicâz olup avdette Mısır’a uğradı. Orada kibâr-ı fuzalâ ve
meşâyihden istifâde-i ulûm-i âliyye ederek Amasya’ya avdet etdi. 915’de ammizâdesi eş-Şeyh
Muhyiddîn Mehmed Çelebi bin Kâsım Çelebi’nin irtihâli üzerine Hâce Sultân Zâviyesi şeyhi
oldu.
On yedi yıl kadar icrâ-yı meşîhat ve irşâd-ı halâyık edib 932 hudûdunda vefât etdi. Âlim,
fâzıl, gâyet müteşerri’, zâhid, vâ’iz, âbid bir zât-ı sütûde-simât idi. Amasya meşâyihinden ve
pederinin hulefâsından eş-Şeyh Hayreddîn Hızır Efendi’nin dâmâdı olup mahdûmu da eş-Şeyh
Hayreddîn Hızır Efendi’dir. Evlâdına Çelebizâdeler dendi. Zâviye civârında Taksim önünde
medfûndur. [503]
Bedreddîn Mahmûd Çelebi-Deli Şeyhoğlu
Amasyalıdır. Molla Şeyh Şücâaddîn İlyâs Çelebi bin Mehmed Çelebi mahdûmudur.
Pederinden ve sâ’ir ulemâdan tahsîl-i ulûm edib ders-i âm ve müderris oldu. Ba’dehû İmâmzâde
eş-Şeyh Abdürrahîm Efendi’den ahz-ı hilâfet edib tedrîsden ferâgat ederek Ahî Darbhâneci
Tekkesi şeyhi oldu. 986 sâlinden sonra vefât etdi. Ulemâ-yı meşâyihden sâlih bir zât idi.
Bedreddîn Mahmûd Efendi-Koca Müderris
Amasyalı Alî Çelebi mahdûmudur. Fuzalâdan Müfessir Ahmed ve Cum’a Efendilerden
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve yıllarca tedrîs-i ulûma nasb-ı nefs ederek müderris oldu. Devr-
i medâris ederek 996’da Hüseyin Ağa müderrisi olup 1003 sâlinden sonra vefât etdi. Meşâhîr-i
ulemâdan fâzıl, müteşerri’, Koca Bedreddîn Efendi demekle meşhûr idi.
413