Page 493 - 6-8
P. 493
Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
emîri, ba’dehû mîrlivâ oldu. Hayli müddet Çorum sancâğı Beyi olarak Sultân-ı müşârün-ileyhin
istiklâline hizmet etdi.
Ba’dehû Sultân Murâd-ı Sânî’nin Amasya vâlîliğinde ma’iyyet ümerâsından olup
cülûsunda Tokat sancâğı Beyi olarak serkeşleri te’dîb etdi. Yörgüç Paşa’nın zamân-ı
velâyetinde mu’îni olup 836’da Mecîdözü kasabasında Şeyh Bâlî Çelebi’ye zâviye yaptırdı.
Emlâkini bu tekkenin mesâlihine vakf edib 840 sâline doğru vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdan idi.
[51]Târîhimizde bu galat olarak “Cibileoğlu” denmiştir.
Türedi Hüseyin Ağa-Celâlî
Tokatlıdır. Sipâhî Kâsım Ağa’nın oğludur. Bu da sipâhî olup Amasya’da ikâmetle iştihâr
etdi.1031’de Abaza Mehmed Paşa’ya uyup yanına gitdi. Muhârebâtında beraber bulunup hayli
canlar yaktı. “Türedi” denmekle meşhûr oldu.
1036’da itâ’at ve devlete dehâlet edib Irak ve Îrân muhârebâtında yararlıkları görüldü.
1045’de de Amasya kethüdâyeri olup Bağdâd harbinde cân-sipârâne hizmet etdi. Ba’dehû
Amasya mütesellimi Sarı Mehmed Ağa’nın kethüdâsı olup 1058’de isyân eden Sivas vâlîsi
Vardar Alî Paşa’ya yardım etdiği bahânesiyle i’dâm edildi. Gâyet cesûr, iş-güzâr adamdı.
Mahdûmu Mehmed Ağa da 1069’da Abaza Hasan Paşa isyânında maktûlen vefât etdi.
Bunun oğulları Kâsım, Hüseyin Ağalar Amasya’nın eşrâfından olup evlâdına “Türedioğulları”
dendi. El-Hâc Hüseyin Ağa’nın oğlu [52]Mehmed Ağa 1139’da vefât etmişdir. Diğer mahdûmu
Yeniçeri serdârı el-Hâc Ahmed Ağa’dır.
Mehmed Ağa’nın mahdûmları Yeniçeri ağalığından vezîr olan Hüseyin Paşa ile
Amasya’da Süleymaniye medresesinin bânîsi olan el-Hâc Süleyman Ağa’dır. Bunun oğulları
el-Hâc Alî, Îsâ, Hasan Ağalardır. Amasya’da Hayriyye -Yukarı Bakacak medresesinin bânîsi
olan el-Hâc Alî Ağa da 1212’de vefât etdi.
Hacı Alî Ağa’nın oğulları el-Hâc Süleyman, Abdullah, Hasan Ağalardır. El-Hâc
Süleyman Ağazâde el-Hâc Hasan Ağa 1278’de vefât etdi. Bunun servet-i müdhişesini oğlu
Mehmed Sâdık Efendi sefâhet uğrunda ifnâ eylediğinden 1306’da kemâl-i fakr u zillet içinde
cân verdi. Oğulları kâ’immakâm-ı askerî Mustafa Âdil Bey ve İstanbul şehremâneti
me’mûrlarından Ahmed Râsim Efendi de vefât etmişlerdir.
Tevfîk İbrâhim Efendi-Nâ’ibzâde
Amasyalıdır. Nüvvâb-ı şer’iyyeden el-Hâc Mehmed Efendi bin el-Hâc Ömer Efendi bin
el-Hâc İbrâhim Efendi bin Hacı Efendizâde Ömer [53] Efendi’nin mahdûmudur. Amasya
fuzalâsından Çelebizâde el-Hâc Hüseyin, Kara Müftü el-Hâc İsmâ’îl Hâtif Efendilerden ikmâl-
i tahsîl edib ders-i âm oldu.
Ba’dehû kudâta nâib olarak terakkî edib kasabât u bilâda kâdı oldu. Amasya’da oldukça
meclis-i a’yân a’zâsı olup 1228’de vefât etdi. Âlim, şâir, servet ü sâmânı düzgün, kerîm bir
hânedân idi. Mahdûmu Abdullah Şefîk Efendi’dir.
Tevfîk Alî Efendi-Kırmacızâde el-Hâc
Amasya’nın Helkis Mahallesi imâmı Hâfız el-Hâc Mehmed Efendi bin Hâfız es-Seyyid
el-Hâc Ahmed Efendi bin el-Hâc Hüseyin Efendi’nin mahdûmudur. İlm u kitâbet öğrendikten
sonra pederinin vefâtında imâmeti büyük birâderi Hâfız Ahmed Efendi’ye bırakıp bezzâz
esnâfından oldu.
Ba’dehû servet ü yesâra mâlik olup bezzâzlar kethüdâsı, meclis-i idâre a’zâsı oldu. Bu
esnâda meşâyîh-i Nakşiyyeden eş-Şeyh Mansûr Efendi’ye mürîd ve halka-i zikrine müdâvim
olup 1269’da vefât etdi. Ak Hasanzâde tekkesi bâğçesinde [54] şeyhinin yanında medfûndur.
Merhûm erkân-ı livâdan olup, kerîm, hânedân, dîndâr idi. Oğulları el-Hâc Mehmed
Şükrü, İbrâhim Edhem Efendilerdir. Hacı Mehmed Şükrü Efendi de erkân-ı livâdan bir hânedân
idi.
487
492