Page 496 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Tuli Hân, Amasya’da altı yıl kadar müstakillâne emîr olduğu hâlde 747 senesi hudûdunda
vefât etdi. Gâyet şecî’, müdebbir, mu’tedil, şânlı bir emîr idi. Mahdûmu Tâceddîn İbrâhim Bey
ve dâmâdları Sultân Eretnâzâde Mehmed Bey’le Hacı Kutlu Şâhzâde Ahmed Bey’dir. [62]

Tuli Bey-Emîr Şücâ’eddîn
Amasyalıdır. Sivas ve Amasya emâretinde bulunmuş olan Emîr Şehâbeddîn Ahmed Şâh
bin Hacı Kutlu Şâh bin Kürt Bey’in mahdûmudur. “Hacı Kutlu Şâhoğlu” demekle meşhûrdur.
Pederinin irtihâlinden sonra amcası olan Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa yanında kaldı.
Müşârün-ileyhin ümerâ-yı hâssasından olup 783’de Kâdı Burhân harbinde amcasıyla
beraber bulundu. Harb-i mezkûrda amcasının vefâtında Kâdı Burhân’ın teşvîkâtına uyup da’vâ-
yı emârete kıyâm ederek Amasya’yı istilâya kalkışdı.
Fakat erkân-ı hükûmet Hacı Şâdgeldi Paşa’nın büyük mahdûmu Emîr Fahreddîn Ahmed
Bey’e beyat ve onu takviyyet ederek Turhal’dan Amasya’ya avdet etmeleri üzerine korkup
Mısır’a savuştu. Ümerâ-yı Mısriyyeden olup “Emîr Tulu” dendi.
Bir kaç def’a hükûmet-i Mısriyye tarafından Sivas hükümdârı Kâdı Burhân ve Osmanlı
hükümdarı Yıldırım Sultân Bâyezîd Han nezdine sefâretle gelip gitdi. 811 hudûdunda vefât [63]
etdi. Tuli Han’ın kerîmezâdesi idi.

Timur Bay-Emîr Seyfeddîn
Amasya havâlîsinde meskûn Uygur Türklerinden olup gençliğinde gâyet güzel ve gürbüz
olduğundan Moğol ümerâsından İşboğa Noyin alıp kendisine dâmâd etdi. Amasya emâretinde
haylî nüfûz u i’tibâr bulan ümerâdan oldu.
720 senesi evâ’ilinde kayın pederinin vefâtında hüsn-i ahlâk u idâresinden dolayı Sivas
vâlîsi Emîr Çobanzâde Timurtaş Bey’in nezdine celb edilerek ma’iyyet ümerâsından oldu.
722’de Timurtaş Bey’in isyânı ve i’lân-ı istiklâli bunun ilkâsına haml edilerek yok yere i’dâm
edildi. Müdebbir, muktedir, halûk bir emîr idi.
Halk arasında “Bay Timur” ve sonra “Beytimur” demekle meşhûr olmuştu. Bundan
dolayı evlâdına “Beytimuroğulları” dendi. Kendisi Amasya civârında Uygur köyünden idi.
Mahdûmları Esengeldi, İvaz Beylerdir. Esengeldi Beyzâde Hâs Bey ve bunun hafîdi Mevlânâ
[64] Alî Çelebi bin Şâdmân Bey bin Hâs Bey’dir.
İvaz Bey’in oğulları İmâdeddîn Süleyman Bey olup bunun oğulları Musliheddîn Mûsâ,
İvaz Beylerdir. İvaz Bey bin Süleyman Bey’in oğulları Mehmed, İbrâhim Beylerdir. Şâdmân
Beyzâde Hüseyin Bey de meşhûrdur.

Timur Bey-Hazînedâr
Amasya hâkimi emîr-i kebîr Hacı Şâdgeldi pâdişâhın kölesidir. Müşârün-ileyhin devr-i
hükûmetinde hüsn-i terbiye görüp hazînedâr-ı hâssı oldu. Emlâk-i hâssasını hüsn-i idâre ederek
gözüne girmişti. 783’de Kâdı Burhân harbine beraber gidip efendisinin maktûlen vefâtında
mün’adim oldu.
“Gök Demir” demekle meşhûr idi.

Timur Ağa-Sekbân
Çelebi Sultân Mehmed Han’ın kölesidir. Yeniçeri olup sekbân zümresine iltihâk etdi.
Sultân-ı müşârün-ileyhin Amasya’da hükûmet etdiği esnâda terakkî ederek Sultân Murâd-ı Sânî
devrinde sekbânbaşı oldu. 848’de Buçuktepe vak’asında tekâ’üd edilip Amasya’ya gönderildi.
[65] 851 sâlinden sonra vefât etdi. Amasya’da mescidi, çeşmesi ve vakfı vardır.

490
495