Page 556 - 6-8
P. 556
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Abdurrahmân Efendi Zeynelzâde es-Seyyid Hâfız Alî Efendi’nin kerîmesini alıp bundan
mahdûmları es-Seyyid Mehmed, Ahmed, Selîm Sâbit Efendilerdir. Bunun vefâtında
metrûkesini birâderi el-Hâc Ömer Çelebi tezevvüc [255]edib ondan mahdûmu es-Seyyid el-
Hâc Alî Ağa’dır. Bunlara “Zeynîzâdeler”de denmiştir.
Es-Seyyid Selîm Sâbit Efendi İstanbul’a gidipŞeyhülislâm Dürrîzâde Ârif Mehmed
Efendi’ye dâmâd olarak ricâl-i devletten oldu. Bunun li-ümmin birâderi ve ammizâdesi es-
Seyyid el-Hâc Alî Ağa da Amasya mütesellimi iken 1244’de şehîden vefât etdi.
Mahdûmları es-Seyyid el-Hâc Râşid Mehmed, Eşref Yûsuf Efendilerdir. Hacı Râşid
Efendi Amasya eşrâfından olup 1295’de vefât etdi. Mahdûmları Mikdâd Ahmed, Alî Rıza
Beylerdir. Hacı Eşref Ağa’nın tercemesi yukarıda geçti.
Hacı Yûsuf Ağa-Gürcü el-Hâc
Amasya eşrâfından Rahtuvânzâde el-Hâc Ahmed Bey’in kölesidir. Mûmâileyhin
konağında tahsîl ve terbiye gördü. Ba’de’l-i’tâk efendisinin kethüdâsı olup mütesellimliğinde
hayli nüfûz ve i’tibâr ve servet kazandı.
1181’de efendisiyle beraber Hicâz’a gidip tarîk-i Hâcda efendisinin vefâtında vasiyy-i
muhtârı olup Amasya’ya vürûdunda vakfiyesini tanzîm etdirdi. Ba’dehû Amasya a’yânından
ve Meclis-i a’yân a’zâsından olup mükerreren Amasya mütesellimi oldu. 1203’de Amasya
a’yânı iken vefât etdi.
Yukarıda tercemesi geçen Kömüşoğlu Hacı Yûsuf Ağa bundan ibâret olduğunu sicillât-ı
şer’iyye göstermektedir. Bunun mahdûmları Hâfız el-Hac Mehmed, Abdurrahmân Ömer
Efendilerle Vezîr Kâsım Paşa’dır. Hâfız Ömer Efendi’nin oğulları es-Seyyid Mehmed, Ahmed,
Selîm Sâbit, Alî Efendilerdir.
Benim tetebbu’âtımdan hâsıl olan kana’atim budur. Evlâdı kölezâde olmadıklarını
anlatmak için bu Hacı Yûsuf Ağa’ya mu’âsır ve Amasya kethüdayeri olan Kömüşoğlu Hacı
Yûsuf Ağa’nın evlâdından olduklarını der-miyân etmektedirler. Allâhua’lem.
Hâsim Mustafa Efendi-Abdîzâde
Merzifonludur. Şu’arâdan Abdî Efendi’nin evlâdından el-Hâc Abdurrahmân Efendi bin el-
Hâc Mustafa Efendi’nin mahdûmu ve meşhûr ‘Iydî Bayram Efendi’nin birâderi hafîdidir. Bu
münâsebetle Amasya’ya gelip ‘Iydîzâde el-Hâc Âkif Mustafa Efendi’nin halka-i tedrîsinde
[256]ikmâl-i tahsîl etdi.
Bir müddet Merzifon’da tedrîs-i ulûm edib sonra İstanbul’a gitdi. Orada ru’ûs imtihânına
girip kazandığı hâlde meşrebi kazâya mâ’il olduğundan kudât silkine girdi. Otuz yıl kadar devr-i
bilâd ederek icrâ-yı kazâ edib 1208’de ma’zûlen Merzifon’da vefât etdi.Âlim, şâir, natûk, edîb bir
zât idi.
Hâfızeddîn Mehmed Çelebi-Habbâzî
Amasyalıdır. Etmekçi Halîl’in mahdûmudur. Halk arasında Etmekçizâde ve beyne’l-
ulemâ “Habbâzî Çelebi” dendi. Amasya’da mukaddimât-ı ulûmu görüp Ziyârîzâde Mevlânâ
Sâ’ideddîn Mevhûb ile Kayseriyye’ye gitdi.
Orada Mevlânâ Hüsâmeddîn Hasan bin Ömer bin İshâk el-Kayserî’den ulûm-ı şer’iyye
ve akliyyeyi tahsîl ederek avdet edib Amasya’da tedrîs-i ulûma başladı. Yıllarca ders-i âm
olarak neşr-i ma’ârife himmet edib Amasya [257] hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa’nın nâ’il-i
iltifâtı oldu.
Bir müddet Amasya kâdı’l-kudâtı Mevlânâ Mü’eyyideddîn Mehmed Çelebi’ye niyâbet
edib 783 sâlinden sonra vefât etdi. Âlim, kâmil, fakîh bir zât-ı sütûde-simât idi. Mahdûmu eş-
Şeyh Şemseddîn Ahmed Çelebi 807’de umdetü’l-fuzalâ’ ve kıdvetü’l-meşâyih idi.
550
555

