Page 551 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

başındaki kuvveti iğfâl ederek Sultân-ı müşârün-ileyhin galebesine hizmet ve Kara Devlet’i katl
ve kuvvet-i mecmû’asını târ u mâr etmeğe tavassut etdi.
Bundan dolayı, Sultân-ı müşârün-ileyhin teveccühâtını kazanıp mîrlivâ oldu. Bütün
muhârebâta iştirâk ederek Çelebi Sultân’ın istiklâlini te’mîne çalışdı. 824 hudûdunda vefât etdi.
Kibâr-ı ümerâdan olup Bâyezîd Paşa’nın eniştesi idi. Mahdûmları Îsâ, Hamza Beylerdir. Îsâ
Beyzâde Kâsım Bey’dir.
Hakala’da zâviyesi ve kerîmesi Ayşe Hâtun’un câmii ve hafîdi Kâsım Bey’in medresesi
vardır. Hamza Bey’in evlâdından Kâsım Paşa bin Abdullah Bey ve Kâsım Bey’in evlâdından
Mîrzâ Bey bin Mehmed Bey ve bunun mahdûmu [236]Mustafa Bey de ümerâdan ve ashâb-ı
hayrdandır. Bunlara “Hacı Beyzâdeler” denir.
Bunlardan başka Hacı Beyzâdeler de vardır. Köprü’de Hacı Beyzâdeler, Hacı Mehmed
Bey bin eş-Şeyh Alâaddîn Alî bin İbrâhim eş-Şirvânî evlâdıdır. Buna el-Hâc Gâzi Mehmed Bey
ve evlâdına “Gâzi Beyzâdeler” de dendi. Aşağıda tercemesi “Gâzi Mehmed Bey” diye gelir.
Amasya’da diğer Hacı Beyzâdeler de vardır. Bunlar tercemesi yukarıda yazılan Hacı İlyâs
Bey bin Hacı Pervîz Bey’in evlâdıdır. Bunun sülâlesi de Amasya’da büyük bir hânedân idi.

Hacı Paşa-el-Hâc Abdülkerîm Paşa
Amasyalıdır. Sofular Mahallesi’nde câmii ve dârü’l-hadîsi bulunan Abdullah Paşa bin el-
Hâc Sinan Bey’in evlâdından vakfına mütevellî olan Hüseyin Bey bin Velî Bey bin İskender
Bey bin Abdullah Paşa’nın mahdûmudur.
Pederinin vefâtında ammizâdeleri Abdî ve Mustafa Beyler vakfa mütevellî oldukları
münâsebetle züamâdan oldu. [237] Rûmeli ve Şirvân muhârebâtında hayli yararlıklar
gösterdiğinden Amasya alaybeyi oldu. Ba’dehû Gülâbî Paşazâde Ca’fer Paşa’nın Şirvân’a
duhûlünde fedâkârâne çalışdığından terakkiyâta nâ’il oldu.
1003’de emîrü’l-hâcc olarak Hicâz’a gidip surre-i hümâyûn kâfilesini kemâl-i emniyyet
içinde götürüp getirdiğinden terakkî gördü. 1008’de Karayazıcı Abdulhalîm Bey’in kıyâm ve
ihtilâlinde hizmetler edib Çankırı beyi oldu.
1011’de eşkiyâyı Çankırı’dan püskürtüp sancâğı hüsn-i muhâfaza eylediğinden bâ-rütbe-
i mîr-i mîrânî Bursa ve 1013’de Saruhan mutasarrıfı, 1016’da Manisa muhâfızı 1017’de Ankara
Beylerbeyi ve 1021’de Niğbolu muhâfızı oldu. Ba’dehû Selânik Beylerbeyi olup 1031 senesi
evâ’ilinde vefât etdi.
Muhârib, gâzî, mukdim, “Hacı Key Paşa” demekle meşhûr bir Beylerbeyi idi. “Key” Türk
dilinde âdil, müdebbir, muktedir, iyi ma’nâsınadır. Mahdûmları Hasan, Hüseyin, Velî Beylere
ve bunların evlâdına [238] “Hacı Paşazâdeler” dendi.
Merzifon’da Hacı Paşazâdeler, meşhûr Beylerbeyi Hısımzâde Hacı Yahyâ Paşa’nın
evlâdıdır. Bunun tercemesi aşağıda “harf-i yâ” da gelir. Köprü’de Hacı Paşazâdeler de yukarıda
tercemesi yazılan “Hacı Bölük-bâşı” demekle meşhûr Bayram Paşa’nın evlâdıdır.

Hacı Hâfız Efendi-el-Hâc Mustafa Tevfîk Efendi
Köprülüdür. Köprü kasabasından Semercioğlu Hüseyin bin Mehmed’in mahdûmudur.
1278’de doğdu. Köprü’de hıfz-ı Kur’ân edib bir müddet Hacı Mehmed Emin Efendi’den okudu.
Ba’dehû Amasya’ya gelip Sultân Bâyezîd medresesinde ikâmet ve Harpûtî Alî Efendi’nin
halka-i tedrîsine mülâzemet etdi.
Bu esnâda fâzıl-ı meşhûr Mîr Hasan Efendi’nin dersinden iktisâb-ı fezâ’il ederek 1302’de
mûmâ-ileyh Alî Efendi’den usûl-i ulemâ üzere tedrîse mücâz u me’zûn oldu. Fakat fünûn-ı
âliyeye müte’allik kütüb-i mü’ellefe mütâla’âtına tevaggul ve diğer taraftan da tedrîs-i ulûma
hasr-ı eşgâl ederek fevkal’âde iştihâr etdi. [239]
Bir aralık Köprü’ye gidip orada tapu kâtibi Amasyalı Tiryâkîzâde el-Hâc Ahmed
Efendi’nin kerîmesiyle evlenip Orta Câmi-i şerîfte tedrîse başladı. Fakat ilmi ve umduğu kadar

545
550