Page 573 - 6-8
P. 573
Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
hücûmu esnâsında vefât etdi. Âlim, kâmil idi. Mahdûmları, Amasya Şeyhülislâmı Celâleddîn
Abdurrahmân Çelebi ile muvakka’-ı dîvân-ı âlî vezîr Şemseddîn Ahmed Paşa’dır.
Hüsâmeddîn Hüseyin Çelebi-es-Seyyid eş-Şeyhü’r-Rifâî
Lâdiklidir. Orada medfûn sâhibü’l-hâl es-Seyyid Ahmed kebîrü’r-Rifâ’îzâde es-Seyyid
eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Çelebi mahdûmudur. Ulemâdan [311] ahz-ı ulûm etdikten sonra
amcası es-Seyyid eş-Şeyh İzzeddîn Hasan er-Rifa’îden âdâb-ı tarîkat u tasavvufu ahz u telakkî
etdi. Bir müddet Arabistan’da seyâhat edib avdetinde Amasya’da ikâmet etdi.
Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşa kendisine hürmet ü ri’âyet edib zâviye yaptırdı.
Paşa’nın mahdûmu olan Amasya Beylerbeyi Devâtdâr Ahmed Paşa da teveccühler ibrâz ederek
müşâvirleri sırasında gördü. Fevka’l-âde nüfûz ve şöhret kazandı.
Çelebi Sultân Mehmed Han vâlî olarak Amasya’ya geldikte şâyân-ı hürmet görüp
kendisine bezl-i âtıfet etdi. 804’de Ankara felâketinde Timurleng tarafından Amasya vâlîsi
ta’yîn edilen Kara Devlet Şâh’a karşı muhâliflerin başında bulunduğundan Timur’un emriyle
Şirvân’a i’zâm edileceği esnâda 805 senesi rebiülâhirinde dâr-ı na’îme rihlet etdi.
Âlim, sâlih, nâfizü’l-kelim, vâ’iz, mütekellim bir şeyh-i kerîm idi. Mahdûmu es-Seyyid
İzzeddîn Hasan Çelebi de meşâhîrden bir zât idi. İstanbul’da mahallesi olan Seydî [312] Ömer
Çelebi bunun ahfâdındandır.
Hüsâmeddîn Mehmed Buhârî
Buhâralı Abdullah mahdûmudur. Orada Mevlânâ Sadrü’ş-Şerî’a Ubeydullâh bin Mes’ûd
bin Tâcü’ş-Şerî’ati’l-Buhârî tilmizi kudvetü’l-verâ Mevlânâ Hâfızeddîn Ebû Tâhir Mehmed bin
Mehmed el-Buhârî’den ahz-ı ulûm edib Hâce Mehmed Parsa hazretlerinin şerîk-i dersi oldu.
Ba’dehû Anadolu’ya seyâhat ederek Amasya’ya gelip ikâmet etdi. Hayli zamân tedrîs-i
ulûm edib Amasya’da bir sülâle-i ilmiyye te’sîs eyledi. Atabeg Gâzi müderrisi olup Sultân
Murâd-ı Sânî asrının evâ’ilinde 827 sâline doğru vefât etdi. Ulûm-ı şer’iyye ve edebiyyede fâzıl,
muhakkik, sâlih, müteşerri’ bir zât idi.
Mahdûmları Abdurrahmân, Abdüssamed, Abdüsselam Çelebiler’dir. Abdurrahmân
Çelebi Amasya ulemâsından idi. Abdüssamed Çelebi, Samsun’da ikâmet edib orada müftü ve
kâdı oldu. Bunun mahdûmu Hasan Çelebi meşâhîr-i fuzalâdan idi. “Samsunî” demekle meşhûr
ve Abdüsselem Çelebi kudâttan [313] idi. Evlâdına “Buhârîzâdeler” dendi.
Hüsâmeddîn Hüseyin Çelebi-Gümüşlüzâde
Amasyalıdır. Hazret-i Pîr İlyâs-ı Halvetîzâde Pîr Alâeddîn Alî Çelebi mahdûmudur.
Amcası kibâr-ı ulemâ ve meşâyihten Pîr Abdurrahmân Çelebi’den ulûm-ı şer’iyye ve ma’ârif-
i sûfiyyeyi ahz u telakkî ederek müşârün-ileyhin 843’de irtihâli üzerine Gümüşlüzâde tekkesi
şeyhi oldu.
Halka va’z ü nasîhat, zikr ü tevhîde muvâzabet ederek fevka’l-âde şöhret buldu. Sarrâclar
şeyhi Pîr Sun’ullâh-ı Halvetî’nin irtihâlinden sonra umûmun teveccühlerine mazhar ve
mu’tekad-ı enâm olduğu hâlde 858’de dâr-ı kûdse intikâl etdi. Âlim, kâmil, mazınne-i kerâmet,
nebî-sîret bir zât idi. Ceddi civârında medfûndur. Mahdûmu Celâleddîn Abdurrahmân Çelebi
de meşhûr idi.
Hüsâmeddîn Hüseyin Çelebi-Seydî Hüsâmzâde
Amasyalıdır. Tercemesi ve sülâlesi aşağıda yazılan sâdât-ı Hüseyniyye’den Seydî
Hüsâmeddîn Hüseyin Fergânî evlâdından es-Seyyid Abdülkâdir Çelebi bin es-Seyyid Abdullah
Çelebi bin [314] Seydî Hüsâmeddîn Hüseyin el-Fergânî mahdûmudur. “Kuba Şeyhi” demekle
meşhûrdur.
567
572

