Page 130 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Sipâhi olup Bayram Paşa’nın dâiresine intisâb ederek ağalarından oldu. Sadâretinde
silahdârı olup hidemât-ı mühimmede istihdâm edildi. Bâ’dehu dergâh-ı âlî kapıcı-başılarından
olup 1059’da sipâhiler ağası oldu.
1060 senesi recebinde ma’zûl olup şâbânında Sultân Bâyezîd Evkâfı Mütevellîsi olarak
Amasya’ya geldi.
1061 senesi şevvâlinde Kars beylerbeyi olup Amasya’dan gitdi. Ba’dehû Çıldır vâlîsi
olup [418] 1064’de ma’zûlen geldi. Sene-i mezbûre sonlarında İbşir Mustafa Paşa Sadr-ı a’zam
oldukda 1065 senesi evâilinde Ankara beylerbeyi oldu.
1065 senesi recebinde İbşir Paşa’nın maktûlen vefâtında azl edilib şâbânında sânîyen
Evkâf-ı Sultânîyye mütevellîsi olduğu halde Amasya’ya geldi. Bir mâh Amasya’da zuhûr eden
bir hadiseyi bastırıb hüsn ü teveccüh kazandı. Üç yıl kadar mütevellî olarak Amasya’da kaldı.
1068 senesi cumâdelûlâsının sekizinci günü sânîyen Ankara beylerbeyi ve 1069
cumâdelâhiresinde Rakka vâlîsi olup 1071 senesinde ma’zûlen yine Amasya’ya gelip sâlisen
Evkâf-ı Sultânîyye Mütevellîsi oldu.
1072’de Gümüş’de medresesi olan ceddi el-Hâc Halîl Paşa’nın vakfı zâyi’ olduğundan
kendisinin emlâkını vakf ederek medresenin evkâfını ihyâ etdi. Köprülüzâde Fâzıl Ahmed
Paşa’nın sadâreti evâilinde Kastamonu vâlîsi olup gitdi. Buradan da ba’de’l-azl 1079 senesi
evâhirinde vefât etdi. [419]
Evlâdı ma’lûm olamadı. Ancak birâderi Abdullah Ağa olup vakfına Sulûkîzâdeler
mütevellî olmakda idi. Amasya’da Üçler Mahallesi’nde ikâmet etdiğinden Üçler Câmiine eczâ-
i şerîfe vaz’ ve mikdar-ı kâfi nukûd vakf etdi. Halîl Paşa cüzhanları iki yüz yıl kadar devam
ederek rûhunu şâd etmişdi.

Halîl Efendi-Gümüşlü el-Hâc
Amasya civârında Gümüş Kasabasından Ali’nin oğludur. Amasya’da imâmü’l-ulemâ
Gürcü el-Hâc Hasan Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm oldu. Amasya’da
talebesine icâzet verdikden sonra Sultânîyye-i Merzifon müderrisi oldu.
1072’de Halîl Paşa’nın arz ve inhâsıyla Gümüş Kasabası’nda Halîl Paşa müderrisi ve
ba’dehû müftü olup 1081’de vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan sâlih, fakîh bir zât idi.

Halîl Paşa-Eğrice
Merzifonlu Ali’nin mahdûmudur. Gençliğinde Enderûn-ı [420] Hümâyun’a girdi. Tahsîl
ve terbiye görüb tefeyyüz ederek seferli odası kethüdası ve buradan eski Saray Ağası oldu.
1072’de Edirne Sarayı Ağası olup sarayın parasını sermaye gibi kendi ticaretinde
kullandığından 1074’de azl ve Çanakkale’da kâin Yenihisar’da habs edildi.
1076 senesi zilhiccesinde rikâb-ı hümâyûn kâ’im-makâmı Merzifonî Kara Mustafa
Paşa’nın ricâsıyla afv ve itlâk edilerek müteakiben kapıcıbaşı ve 1077 cumâdelâhiresinin yirmi
ikisinde Rûmeli pâyesiyle Sivas beylerbeyi oldu.
1078 senesi zilhiccesinde Bolu Sancağıyla Resmo muhâfızı iken Çankırı Sancağına
verildi. Ba’dehû Komaniçe muhâfızı ve 1082 senesi zilhiccesinde Özi beylerbeyi olup 1085
senesi evâilinde vefât etdi.

Halîl Efendi-İmâm Hâfız
Köprülü Mehmed oğludur. İstanbul’da tahsîl-i ulûm [421] ve ahz-ı vücûh edib Timurkapı
Mescid-i şerîf imâmı oldu. Savt-ı edâsı güzel, halûk bir zât olduğundan evâil-i sadâretinde
Köprülü Mehmed Paşa’ya imâm olup irtihâline kadar vazîfesine devam etdi.
1072 senesi rebîülevvelinde müşârün-ileyhin irtihâli ve mahdûmu Fâzıl Ahmed Paşa’nın
sadâreti üzerine paşa-yı müşârün-ileyhe de imâm olup yıllarca bu vazîfesini hüsn-i ifâ
eylediğinden 1086 senesi evâilinde Lâdikli Hâfız Ali Efendi’nin imâmetden afvına binâen
yerine imâm-ı sânî-i şehriyârî oldu.

119
129