Page 131 - 6-8
P. 131

Amasya Tarihi Cilt: 9
               Amasya Tarihi 9-12. Cilt                                                           Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR            Amasya Tarihi 9-12. Cilt                                                           Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

                     Ancak iki yıl kadar padişaha imâmet edib 1088 senesi rebîülâhirinde dâr-ı bekâya irtihâl                         sadâretinde  1103  senesi  şâbânında  Konya  vâlîsi  olup  sefere  me’mûr  oldu.  1104  senesi
               etdi. Âlim, sâlih, halûk bir zât idi. Mahdûmu mevâlîden İsmail Efendi ve birâderi de sâbıkü’t-                         evâsıtında kendisine rehâvet isnâdıyla İstanbul’a davet edildi.
               terceme İsmail Efendi’dir. Şeyhülislâm İsmail Asım Efendi bunun hafîdidir.                                                   İstanbul’a vüsûlünde Saray-ı Hümâyûn’a girerken kapı  arasında habs ve tevkîf edilib
                                                                                                                                      günlerce helecân geçirdi. 1104 senesi recebinde afv ve itlâk edilerek Selanik vâlîsi olup yine
                     Halîl Efendi-Hammamîzâde                                                                                         harbe gönderildi.
                     Amasya’nın  Kurşunlu  Mahallesi’nden  Yukarı  Hamamın  [422]  hamamcısı  Ahmed                                         1105 senesi recebinde sadrâzam olan Sürmeli Ali Paşa ile aralarında muâdât-ı sâbıka
               Ağa’nın oğludur. Fuzalâdan Uzun Müderris Mehmed Efendi’nin halka-i dersine mülâzemet                                   olduğundan icâd eylediği bir bahâne ile verdiği emir üzerine şâbânında [426] i’dâm edildi. Âkil,
               ederek ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu.                                                        müdebbir idi. Defterdâr Hasan Paşa’nın dâmâdı olup mahdûmu Hasan Bey’dir. Sürmeli Ali
                     Ba’dehû Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın musâhibi olan Hacızâde Mustafa Efendi’nin                               Paşa da senesinde azl ve katl edildi.
               himmetiyle silk-i kudâta girib bilâd-ı mühimmeye kâdı oldu. Ma’zûlen Kurşunlu Mahallesi’nde
               mukîm  iken  1094’de  vefât  etdi.  Meşâhîr-i  kudâtdan  idi.  Mahdûmu  Mehmed  Efendi  de                                   Halîl Ağa-Kuloğlu el-Hâc
               kudâtdandır.                                                                                                                 Amasyalıdır.  Beyrut  mîr-livâlığından  ma’zûlen  gelip  Amasya’da  1072’de  vefât  eden
                                                                                                                                      Kuloğlu Mehmed Bey’in mahdûmudur. Sipâhi olup muhârebâta iştirâk ederek 1079’da Amasya
                     Halîl Bey-Gürcüzâde                                                                                              kethüdâyeri 1084’de Tokat voyvadası ve Amasya beytü’l-mâl emîni oldu.
                     Amasya  eşrâfından  mîr-livâ  Mustafa  Bey’in  mahdûmu  olup  zeâmetle  teayyün  etdi.                                 Ba’dehû sânîyen Amasya kethüdâyeri olup 1094’de Çorum Sancağı mütesellimi, 1098’de
               Viyana harbinden mecrûhan gelip 1096’da vefât etdi. Halfet Gâzi evlâdından el-Hâc Halîl Ağa                            Hüseyin Ağa vakfı mütevellîsi olup 1099 senesi saferinde tevliyetden mün’azil ve şâbânında
               bin Ahmed Çelebi de Karasenir Malikânesi mutasarrıfı iken 1097 hudûdunda vefât etdi. Oğlu                              sânîyen  mütevellî  oldu.  Sene-i  mezbûre  şevvâlinde  Kurşunlu  Ali  Ağa  yerine  Amasya
               el-Hâc Osmân Ağa’dır.                                                                                                  kethüdâyeri oldu.
                                                                                                                                            1100 senesi muharreminde Amasya mütesellimi ve 1101’de ma’zûl olup rebîülâhirinde
                     Halîl Ağa-Daloğlu                                                                                                tevliyetden de azl edildi. 1103’de Sivas mütesellimi olup 1105’de ma’zûlen Amasya’ya geldi.
                     Amasyalıdır. Yeniçeri serdârı Dal Ahmed Ağa bin [423] Mustafa’nın oğludur. Sipâhi                                Ba’dehû  Amasya  kethüdâyeri  olarak  harbe  [427]  gidip  Sentene  muhârebesinden  mecrûhen
               olup hayli muhârebâta gitdi. Ba’dehû Şam’a gidip sipâhi kethüdâyeri ve 1097’de Pirî Ağazâde                            âvdet etdi. Ba’dehû tekâüd edilib 1116 senesi evâilinde vefât etdi. Mahdûmu el-Hâc Osmân
               İbrâhim Paşa tarafından Şam mütesellimi ve 1098’de Şam’da sipâhiler ağası ve vâlî kâ’im-                               Ağa’dır.
               makâmı olarak fevkalâde teneffüz etmişdi. Bundan dolayı 1100’de maktûlen vefât etdi. Birâderi
               vüzerâdan Çuçu Mustafa Paşa’dır.                                                                                             Halîl Efendi-Muîd
                     Diğer Amasya’da sipâhi a’yânından Yeniçerioğlu Halîl Ağa bin Hasan Bey de Amasya                                       İsmail’in  mahdûmudur,  Mehmed  Paşa  müderrisi  Çilizâde  Ömer  ve  Allâme  Hızır
               kethüdâyeri olup 1099 vak’asında zî-medhâl olduğundan 1100’de menkûbâne vefât etdi.                                    Efendilerden  ikmâl-i  tahsîl  edib  ders-i  âm  ve  Hüseyin  Ağa  Medresesi  muîdi  ve  1100’de
                                                                                                                                      medrese-i mezbûrenin nısf-ı tedrîsine nâil ve 1107’de İsmail Efendi’nin kasr-ı yedinden Ya’kûb
                     Halîl Bey-Kara Kâdızâde                                                                                          Paşa müderrisi oldu. 1120’de müderrisliği mahdûmu Hâfız Mehmed Efendi’ye kasr-ı yed edib
                     Amasyalıdır. 1074’de maktûlen vefât eden Mehmed Paşa’nın mahdûmudur.                                             az sonra vefât etdi. Ulemâdan idi.
                     Zeametle teayyün etmiş  iken pederinin i’dâmında  hayli nekbet gördü. Ba’dehû iâde-i
               itibâr edib 1081’de Tokat voyvadası ve Amasya beytü’l-mâl emîni oldu.                                                        Halîl Ağa-Çorakçızâde el-Hâc
                     Ba’dehû Gümüş Madeni Emini olup hayli müddet [424] orada kaldı. 1097’de ma’zûlen                                       Amasya  a’yânından  el-Hâc  Ali  Ağa’nın  mahdûmudur.  Şâmîce  Mahallesi’nde  ikâmet
               gelip 1099 vukûatında hizmeti görülmekle mîr-lîvâ oldu. 1101’de Sadr-ı a’zam Köprülüzâde                               ederek pederinin vefâtında teayyün edib a’yân meclis-i küşâdında âzâ oldu. Bununla temâyüz
               Fâzıl  Mustafa  Paşa  ma’iyyetinde  harbe  gidip  1102  senesi  zilhiccesinde  Paşa’nın  kolunda                       edib 1117’de baş-a’yân olarak Amasya sancâğı idâresine hâkim oldu.
               olmakla beraber şehîden vefât etdi. Oğulları Mehmed, Hasan Beylerdir.                                                        Bu esnâda Şâmîce Mahallesi’nde dil-nîşîn bir câmi-i şerîf [428] ve yanında bir mekteb ve
                                                                                                                                      önünde  bir  çeşme  yaptırdı.  Kezalik  Aşağı  Pazar  müntehasında  bir  musalla  da  binâ  etdirdi.
                     Halîl Paşa-Güzelce                                                                                               Bunların evkâfını 1123 senesi evâilinde tanzîm ve hayli nukûd vakf ederek 1125 sâlinden sonra
                     Amasyalı Ali Ağa’nın mahdûmudur. Sadr-ı esbak Bayburdluzâde Kara İbrâhim Paşa’ya                                 vefât etdi.
               ağalığında  intisâb  edib  İstanbul’a  gitdi.  Ba’dehû  baş-muhâsebe  Merzifonî  Hasan  Paşa’ya                              Meşâhîr-i a’yândan olup zengin, hânedân, kerîm sâhib-i hayr ü hasenât, fukarası bol,
               efendiliğinde hazine-dâr olarak teayyün etdi.                                                                          gâyet dindâr bir zât-ı sütûde-simât idi. Halfet Gâzi Mezarlığı’nda medfûndur. Mahdûmu el-Hâc
                     1091’de Hasan Paşa’nın himmetiyle Galata voyvadası olup 1095 senesi muharreminde                                 Mustafa Ağa da Sarachâne Câmii ittisâlinde bir medrese yaptırdı.
               müşârün-ileyh  Kara  İbrâhim  Paşa’nın  sadâretini  müteakib  Rûmeli  pâyesiyle  Hüdavendigâr
               sancâğı mutasarrıfı ve 1096’da Hânya muhâfızı oldu. 1098’de İstanköy muhâfızı olup altı ay                                   Halîl Efendi-Zühdizâde
               sonra sânîyen Hanya muhâfızı oldu. [425]                                                                                     Amasyalıdır. Mevâlîden Zühdi Mehmed Efendi’nin mahdûmu olup tahsîl-i ulûm etdikden
                     1099 senesi evâsıtında Hânya’dan azl ve ihrâc olunub Edirne’ye gelmişdi. Öteden beri                             sonra silk-i kudâta girdi. Pederinin kitâbetinde usûl-i şer’iyyeyi öğrenib kasâbât ve bilâda kâdı
               hukuk-ı kadîmesi olan Amasyalı Gümüşlüzâde Çelebi Mehmed Ağa bin Mahmûd Çelebi 1099                                    olarak 1130 sâline doğru vefât etdi. Mahdûmu el-Hâc Mustafa Ağa’dır.
               senesi recebinin evâilinde kethüdâ-yı sadr-ı âlî oldukda bunun himmeti sâyesinde 1100 senesi
               evâilinde vezâretle Basra vâlîsi oldu.                                                                                       Halîl Efendi-Ganizâde es-Seyyid el-Hâc
                     1102  senesi  şevvâlinde  ma’zûlen  İstanbul’a  geldi.  Merzifonî  Hacı  Ali  Paşa’nın                                 Amasyalıdır. Kudâtdan el-Hâc Mustafa Efendi bin [429] el-Hâc Bünyad Çelebi mahdûmu



                                                           120                                                                                                                    121
                                                           130
   126   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136