Page 237 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Ba’dehû İstanbul’a gidip esâtize-i hatdan temeşşuk ederek hutût-ı muhtelifede ve
hâssaten nesihte kesb-i mahâret etdi. Ba’dehû dîvân kalemine mülâzemet edib hulefâdan oldu.
1268’de vefât etdi. Hattât-ı meşhûr idi.

Zühdü İsmâ’îl Paşa-Kösezâde, es-Seyyid
Amasya a’yânından ve dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından Kösezâde es-Seyyid el-Hâc
Ya’kûb Ağa’nın mahdûmu ve “Köse Hattât” demekle meşhûr Amasyalı es-Seyyid Mehmed
Emîn Efendi’nin kerîmezâdesidir.
Gençliğinde enderûn-ı hümâyûna girip hüsn-i terbiyye gördü. Orada hüsn-i sîmâsı,
letâfet-i tab’ı ve zarâfeti Sultân Abdulhamîd Hân-ı Evvel’in nazar-ı dikkat ü teveccühâtını celb
ve tefeyyüz ederek Sultân Selîm-i Sâlis’in peşgîr ağalığından [152] mîrahûr-ı sânî oldu.
Çünkü bundan mukaddem Fatıma Sultân’ın kerîmesi Zeyneb Sultân kendisine tezvîc
edilerek dâmâd-ı şehriyârî olmuşdu. 1209 senesi rebîülevvelinde kapıcılar kethüdâsı ve 1210
senesi recebinde mîrahûr-ı evvel olup enderûnda kesb-i ta’ayyün etdi.
1316 senesi rebîülevvelinin yirmi ikinci günü vezâretle Konya vâlîsi oldu. Sene-i
mezbûre şevvâlinde Diyârbekir vâlîsi olup oraya gitdi. 1317 senesi cumâdelûlâsının on ikinci
günü Sivas vâlîsi oldu.
Çünkü Diyârbekir’in harâretinden ve havâsının vehâmetinden şikâyet ederek tahvîlini
ricâ etmiş ve hastalanmışdı. Sivas’a tahvîl emri vürûdundan bir ay sonra cumâdelâhirenin on
ikinci günü Diyârbekir’de vefât etdi. Orada medfûndur.
İlm ü kitâbeti azdı. Fakat gâyet zekî, serî’ü’l-intikâl, hâzır-cevâb, mu’âşereti lezîz idi.
[153]
Meclise münâsib söz bulur, hasmını ilzâm eylerdi. Sultân’dan es-Seyyid Ya’kûb Bey adlı
bir mahdûmu olup 1256 zilhiccesinde vefât etdi. Kethüdâsı kapıcıbaşılardan Amasyalı es-
Seyyid el-Hâc Abdullah Bey ve dîvân kâtibi de Amasyalı es-Seyyid Mehmed Hâşim Efendi idi.

Zühdü Halîl Efendi-Ma’denûzcuzâde, es-Seyyid, el-Hâc
Amasyalıdır. İbrâhim bin Halîl oğludur. Hattât-ı meşhûr Hamza Beyzâde Hulûsî
Abdullah Efendi’den hutût-ı mütenevvi’ayı ahz ü temeşşuk edib ba’zı ulemâdan ulûm-ı
Arabiyye ve Fârisiyyeyi tederrüs etdi.
Bir müddet Kapudân-ı deryâ Amasyalı Hâfız Ali Paşa’ya dîvân kâtibi oldu. 1231’de
Amasya’ya gelip sancâğın dîvân kâtibi olarak ta’lîm-i şâkirdâna bezl-i mesâ’î etdi. Hayli
çıraklar yetiştirdi. 1238 hudûdunda vefât eyledi. Hattât-ı meşhûr olduğu ziyâret edilen kıtâ’at ü
murakka’âtından anlaşıldı.

Zühdü Mehmed Efendi-Hamza Beyzâde
Amasyalıdır. Hattât-ı meşhûr Hulûsî Abdullah Efendi’nin [154] mahdûmudur. Tahsîl-i
ulûm ederek hutût-ı mütenevvi’ayı pederinden ahz ü temeşşuk etdi. Caniklizâdelere intisâb
ederek Battâl Hüseyin Paşa’nın dîvân kâtibi ve irtihâlinde kazâlar nâibi oldu.
Lâdik kazâsı niyâbetinde Osmâncık ve ba’dehû Zeytûn kadısı olarak ma’rûfiyyet kazandı.
1240 senesi hilâlinde vefât etdi. Âlim, kâtib, ta’lîki güzel idi.

Zühdü Mahmûd Efendi-Müftüzâde, es-Seyyid
Amasyalıdır. Es-Seyyid el-Hâc Mehmed Tâhir Efendi bin müftü es-Seyyid el-Hâc
Mehmed Efendi bin müftü el-Hâc Hâfız Abdurrahmân Efendi bin müftü eş-Şeyh Mehmed
Efendi bin müftü Abdullah-ı Sânî Efendi’nin mahdûmudur.
Amasya’da Canikli el-Hâc Mehmed Efendi’den ve İstanbul’da sudûr-ı ilmiyyeden
Çarşambalı Mehmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib 1258’de bi’l-imtihân ders-i âm ve müderris-
i be-nâm oldu. Tedrîs-i ulûm esnâsında ikmâl-i devre-i medâris ederek 1268 senesi rü’ûs
imtihânında baş mümeyyiz ve 1273’de [155] mucîz ve ba’dehû merkez nâibi oldu.

230
236