Page 252 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Amasya’da Temennâ Mahallesi’nde bir mekteb yaptırdı. Emlâkini bunların mesâlihine vakf
edib 973’de gâyet müsinne olarak vefât etdi. Vefâ’da medfûndur. Ehl-i hayr idi.

Sirâceddîn Mahmûd Çelebi-Sarâc, Hocendî
Türkistan’ın Hocend-Hokand şehrinden Ali’nin mahdûmudur. E’imme-i Buhârâdan tahsîl-i
ulûm ederek fukahâdan olup Anadolu’ya rihlet ve Amasya’da ikâmet [203] etdi. Birinci Sultân
Mes’ûd’un zamânında Amasya’da neşr-i ulûma himmet ederek iştihâr edib sonra Amasya kadı’l-
kudâtı oldu. 570 sâline doğru vefât etdi. Kibâr-ı ulemâdan idi.

Sirâceddîn İsmâ’îl Bey-Gümüşlüzâde
Amasyalıdır. Selçukiyye baş-defterdârı, mâliye nâzırı olan Gümüşlü emîr-i kebîr Hâce
Emînüddîn Yûnus bin Abdullah el-Müstevfî mahdûmu ve emîr-i meşhûr Mu’îneddîn Süleyman
Pervâne Bey’in hemşîrezâdesidir. Pederi ve dayısı sâyesinde ümerâdan olup iştihâr etdi.
673’de Mısır Türkleriyle Tatar ve Moğol muhârebesinde Moğollarla beraber harb
ederken Türkler’e esîr olup Mısır’a götürüldü. 678’de müşkilât ve fidye-i necât ile kurtulup
Amasya’ya geldi. Bir müddet pederi gibi müstevfî-i Rûm olup 700 sâlinden sonra vefât etdi.
Kibâr-ı ümerâdan idi. Mahdûmu Tâceddîn Mahmûd Bey’dir. Amasya’da Gümüşlüzâde
Mahallesi ve sülâlesi bu zâtdan türedi. [204]

Sirâceddîn Mûsâ Çelebi -Şeyh Sirâc
Amasya civârında Gödelez köyünden Ahmed bin Şu’ayb’ın mahdûmudur. Amasya’da
tahsîl-i ulûm edib ders-i âm olarak neşr-i ma’ârife himmet ve ba’zı cevâmi’-i şerîfede imâmet
etdi. Ba’dehû tarîkata sülûk edib zâviye şeyhi olduğu hâlde 721’de vefât etdi. “Şeyh Sirâc
Dede” demekle meşhûr, âlim, vâ’iz bir imâm idi. Mahdûmu Şemseddîn Ahmed Çelebi de kibâr-
ı ulemâdandır.

Sirâceddîn Mehmed Çelebi-Keçi Bey
Amasyalıdır. Amasya ümerâsından Torumtayoğlu Mu’îneddîn Süleyman Bey bin emîr-
i kebîr Şerefeddîn Ya’kûb Şâh bin Nâsıreddîn Mehmed Bey bin Mübârizeddîn Mûsâ bin emîr-
i kebîr Seyfeddîn Torumtay mahdûmudur.
Pederinin irtihâlinde ceddi vakfına mütevellî ve ba’dehû Hacı Şâdgeldi Paşa devrinde
ümerâdan olup paşanın evâhir-i eyyâmında vezîri oldu. 783’de Hacı Paşa’nın maktûlen
vefâtında Amasya hükümdârı olan mahdûmu Devâtdâr Ahmed Paşa ile Kâdı Burhân arasını
ıslâh etdi. [205]
788 târîhine kadar Devâtdâr Ahmed Paşa’nın makâm-ı vezâretinde kâ’im olup bundan
sonra vefât etdi. Torumtay Türbesi’nde medfûn ve seng-i mezârında adı mahkûk ise de târîh-i
vefâtı görülemedi. Mahdûmu Ebûbekir Çelebi ve bunun mahdûmu İshâk Çelebi ma’rûftur.
Bunlara “Keçi Beyzâde” dendi. Birâderi Kaya Paşa’dır.

Sirâceddîn İvâz Çelebi-Sirâc-ı Rûmî
Amasyalıdır. Ulemâdan Mevlânâ Mecdeddîn Müsâfir bin Zekeriyyâ bin İslâm bin
Yûsuf mahdûmudur. 795’de doğdu. Pederinden ve sâ’ir ulemâdan tahsîl-i ulûm edib ders-i âm
oldu. Sonra Kayseriyye’ye gidip orada ikâmet ve tedrîs-i ma’ârif etdi.
Buradan da kalkıp Kudüs’e giderek orada tedrîs-i ulûm etdi. Çandarlızâde İbrâhim
Paşa’nın kerîmesi Isfahân Şâh Hâtun’un Kudüs’te yaptırdığı medrese-i Osmâniyye’ye ilk
müderris olup yıllarca tedrîse muvâzabet ve 865 senesi recebinin yirmi birinci sebt günü dâr-ı
bekâya rihlet eyledi. [206]
Âlim, fâzıl, gâyet fakîh, ulûm-ı Arabiyyede mâhir, vâ’iz, sadûk, elsine-i selâse ile
mütekellim, âbid, lisânı fasîh, va’zı mü’essir olduğu “İnsü’l-Celîl fi Târîhi’l-Kuds ve’l-Halîl”de
yazılıdır.

245
251