Page 281 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Selçuk Şâh-Şehzâde İzzeddîn
Amasyalıdır. Amasya emîri Nizâmeddîn Argunşâh bin Nâsıreddîn Şehinşâh bin Sultân
Rükneddîn Mes’ûd Şâh-ı Selçukî şehzâdesidir. Ammizâdesi Kayserşâh ile hayli nizâ’ ederek
616’da Amasya emîri oldu. Ancak zamân-ı emâreti keşmekeş içinde geçip 619’da cidâl içinde
terk etdi. Melikşâh adlı bir yetîm oğlu kaldı.

Selçuk Bey-Gâzi Mücâhideddîn
Amasyalıdır. Ümerâdan Yûsuf Bey bin Şîrîn Bey [301] bin Aydoğdu Bey’in
mahdûmudur. Türkler arasında “Aydoğduoğlu” demekle meşhûrdur. Gıyâseddîn Keyhüsrev-i
Selçukî zamânında ümerâdan olup Baba İshâk Kefersûdî fitnesinde dîndârâne ve fedâkârâne
hizmetler etdi.
Ba’dehû Tatar muhârebesinde ibrâz-ı şecâ’at edib emîr-i kebîr Mu’îneddîn Süleyman
Pervâne Bey’in havâssından olduğu hâlde 650 sâlinden sonra vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdan
idi. Oğulları Sunkur, Ferruh, Kaya Beylerdir. Bunlardan emîr-i kebîr Necmeddîn Ferruh Bey
meşhûrdur.

Selçuk Bey-Emîr Kemâleddîn
Amasyalıdır. Ferruh Beyzâde Yûsuf Bey’in mahdûmudur. Buna “Selçuk-ı Ferruhî”
dendi. Sivas emîr-i kebîri Çobanzâde Timurtaş Bey’in zamân-ı emâretinde iştihâr edib Amasya
emîri Torumtayoğlu Şerefeddîn Ya’kûb Şâh-ı Rûmîye müzâheret etdi. 744’de Eretnâ
muhârebesinde Küçük Hasan Bey tarafdârı olduğundan mağlûb u münzevî olup Hacı Kutlu Şâh
devrinde vefât eyledi. Kibâr-ı ümerâdan idi. [302]

Selçuk Sultân-Selcük Hâtun
Çelebi Sultân Mehmed Hân bin Yıldırım Sultân Bâyezîd Hân’ın kerîmesidir. Amasya’da
814’de doğdu. Kızlar sarâyında büyüdü. Sultân Murâd Hân-ı Sânî devrinde Dayı Karaca Paşa
ile evlendi. Şehzâde Sultân Alâeddîn Bey’in zamân-ı velâyetinde zevci ile beraber Amasya’da
ikâmet etdi. Ba’dehû zevci Rûmeli Beylerbeyi iken 860’da Belgrad muhâsarasında şehîden
vefât etdikte Bursa’da oturdu.
Sonra Fâtih Sultân Mehmed Hân-ı Sânî devrinde İstanbul’a gelip hayli müddet kaldı.
888’de Şehzâde Sultân Cem hakkında Sultân Bâyezîd-i Sânî nezdinde şefâ’atte bulunduğundan
Bursa’ya gönderildi. Orada 890 senesi şevvâlinin on beşinci pazartesi günü vefât etdi. Pederi
Çelebi Sultân Mehmed türbesinde medfûndur.
Sâlihât-ı nisâdan sâhibe-i hayrât ü hasenât bir sultân idi. Bursa’da mektebi ve sâ’ir hayrâtı
vardır. Vakfiyesi Bursa sicillâtında tarafımdan bulunup kuyûd-ı vakfiye idâresinde [303] kayd
u tescîl edildi. Seng-i mezârında şu ibâre yazılıdır: Selçuk Hâtun bintü’s-Sultân Mehmed Hân
bin Sultân Bâyezid Hân tüvüffiyet yevme’l-isneyni fî hâmise aşar şevvâl senete tis’în ve semâni
mietin.

Fâ’ide
Türk dilinde “Salcuk” ve “Selcük” yâhûd “Salcık” ve “Selcik” kelimeleri vardır. Birinci
sûrette Anadolu lehçesi üzere “Salcuk, Salcik” demek îcâb ider. Balçuk, balçık gibi.
Salcuk: takviyye ve tasfiye etmek ma‘nâsına “Salcumak, Salcımak” fi’ilinin sıfat-ı
mef’ûliyesidir. Hâlis, sâfî, metîn nesne ve gümüş ma‘nâsına olur. Buna “Salcık” da denir.
Tâmmü’l-ayâr, hâlis ve sâfi gümüş ve akçe ve nesne demek olur.
Çünkü salcımak, “salıc, saluc” kelimesinden yapılmış bir fi’ildir. Sanıc kelimesinden
“sancımak” gibi. Salıc, ba’s u irsâl ve işâret itmek ma‘nâsına “salmak” fi’ilinin sıfat-ı
mef’ûlesidir. [304] Dilimizde haber ve işâret ma’nâsına “salık” ve müşîr u kumandan ma’nâsına
“salar ( رلااص), salâr ( رلااس) kelimeleri pek müsta’meldir.

274
280