Page 304 - 6-8
P. 304
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Memleket hâdimi, nüfûz u himmet sâhibi, âlî-cenâb [380] servet ü sâmânı mükemmel,
sahî, halkın gözdesi, me’ârif-âşinâ, fukarası bol bir hânedân idi. Nârlıbâğçenin garbında âlî bir
medrese binâ ve ittisâlinde bir çeşme inşâ edib bunların mesâlihine on kadar dükkân ve
müderris efendiye meşrûta bir hâne vakf etdi. Nârlıbâğçe bu medresenin bâğçesi olup kendisi
de burada medfûn idi.
Bu medrese, mu’ahharan medrese-i Süleymaniyye, daha sonra “Nârlı Bâğçesi” demekle
meşhûr olup 1282’de Ziyâ Paşa’nın mutasarrıflığı zamânında harâbe-müşrif bir hâlde iken
tamâmıyla hedm edilip arsası yola kalb ve bir kısmı da son müderrisi olan İskiliblizâde Mehmed
Efendi’nin menziline ilâve edildi. Çeşmesi de Sultân Mes’ûd Türbesi önündeki mezârlığın köşe
başına getirildi.
Mahdûmları el-Hâc Ali, Îsâ, Mehmed Ağalardır. Ağa-yı müşarün-ileyhin seng-i mezârı
bile gâ’ib olup gitdi. Hacı Ali Ağa da pederinin eserine iktizâ ederek “Yukarı Bakacak
Medresesi” demekle meşhûr olan medrese-i hayriyyeyi yaptırmışdı. Hepsi de harâb oldu.
Süleyman Ağa-Kara Müslim, el-Hâc
Merzifonlu Ali Ağa’nın oğludur. Trabzon vâlîsi iken 1148’de maktûlen vefât eden
Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın etbâ’ından iken silâhdârı olup Îrân muhârebâtında ibrâz-ı
şecâ’at etdi.
Ancak Ser-asker Köprülüzâde Fâzıl Abdullah Paşa’nın şehâdetinden dolayı efendisi
maktûl olduğundan Merzifon’a gelip ta’ayyün etdi. Hayli müddet Merzifon mukâta’ası emîni,
sonra Merzifon voyvodası, birkaç def’a Samsun mütesellimi oldu.
Mu’ahharan Hazînedâr Süleyman Paşa ile arası açıldığından Merzifon’a avdet edib yine
Merzifon voyvodası olarak hizmetlerde bulundu. Dergâh-ı âlî kapıcıbaşlığı ile taltîf edilip 1178
hudûdunda vefât etdi. Orada bir çeşme yaptırdı. Mahdûmu el-Hâc Ali Ağa’dır.
Süleyman Efendi-Müftüzâde, es-Seyyid, el-Hâc
Amasyalıdır. Esbak Amasya müftüsü Hacı Efendizâde el-Hâc Ömer Efendi mahdûmu es-
Seyyid el-Hâc Ali Efendi’nin oğludur. [382] Ba’de’t-tahsîl ders-i âm ve 1161’de Müftüzâde es-
Seyyid Ebûbekir Efendi’nin kasr-ı yediyle Ya’kûb Paşa müderrisi oldu. Yirmi iki yıl kadar va’z
ü tedrîs ile iştigâl ederek 1183’de vefât etdi. Ulemâdan idi.
Süleyman Ağa-Debbâğoğlu, el-Hâc
Amasya debbâğlarından Mehmed’in oğludur. Yeniçeri, ba’dehû yasakçı olup 1158
senesinden i’tibâren mükerreren Amasya yeniçerileri serdârı olarak Îrân muhârebâtında ibrâz-ı
hidmet etdi. 1178’de serdengeçtiler ağası olup turnacıbaşı pâyesiyle Rus harbine gitdi. 1184’de
İbrâ’îl harbinde şehîd oldu. Birkaç def’a meclis-i a’yân a’zâsı olmuş, gâzî, mücâhid, dîndâr bir
zâbit idi.
Süleyman Efendi-Yazıcı
Merzifonludur. Mustafa Ağa’nın mahdûmu olup İstanbul’a gitdi. Ba’zı hemşehrîlerinin
yardımıyla Dârü’s-sa’âde ağası kâtibi kalemine girdi. Tedrîcen tefeyyüz ederek 1172’de
mezkûr kalemde halîfe-i sânî iken Merzifon’da Çelebi Sultân evkâfı mütevellîsi olup tarafından
kâ’im-makâm gönderdi. [383]
1175’de başhalîfe olup dârü’s-sa’âdeağası Dördüncü Beşîr Ağa’ya hulûl etdi. 1177
senesi şa’bânında Ağa kâtibi olan İzzet Mehmed Efendi’yi Sultân Bâyezîd evkâfı tevliyetiyle
Amasya’ya i’zâm etdirip yerine dârü’s-sâde ağası kâtibi oldu.
1181’de Dîvân-ı hümâyûn hâcegânı zümresine iltihâk ederek nüfûz u i’tibârı artdı.
1182’de Beşîr Ağa’nın irtihâlinde Dârü’s-sa’âde Ağası olan Mercân Ağa’yı da teshîr ederek
mu’âmelâtında serbest oldu.
297
303