Page 302 - 6-8
P. 302
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasyalı Hacı Ahmed Paşa’nın bostancıbaşılığında ocak kethüdâsı ba’dehû hâsekî olup
hayli mühimmât-ı siyâsiyyede îfâ-yı vazîfe ederek Sultân Ahmed Hân-ı Sâlis’e kendisini [373]
sevdirdiğinden 1140 senesi ramazânında bostancıbaşı, ya’nî zabtiye nâzırı oldu.
1143 senesi rebîülâhirinde dâmâd u sadr-ı a’zam Nevşehirli İbrâhim Paşa ile ricâl-i
hükûmetin katli ve Sultân Ahmed’in hal’i vak’asında infisâl edib Köprü’de ikâmete me’mûr
olup geldi. Orada Tâceddîn Paşa Câmii önünde bir medrese inşâ edib sonra vefât etdi. Ehl-i
hayr ve dîndâr idi.
Süleyman Ağa-Moramullu, el-Hâc
Amasya’nın cihet-i garbiyyesinde kâ’in Moramul köyünden Toramanoğlu Mehmed
Ağa’nın mahdûmudur. 1118’de züamadan iken Moramul mütevellîsi olarak haylî müddet
meclis-i hâcıyân u a’yâna a’zâ oldu.
1136’da açılan Îrân muhârebâtına iştirâk ederek yararlıkları görüldüğünden terakkî etdi.
1143’de cülûs eden Sultân Mahmûd-ı Evvel’in lalası Osmân Paşa ile hukûk-ı kadîmesi
olduğundan İstanbul’a gidip tefeyyüz ederek dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından oldu. [374]
1147’de Silahdâr Ağası, 1152’de baş bâkî kulu olup Sadr-ı a’zam Zanalızâde es-Seyyid
el-Hâc Ahmed Paşa’nın zamân-ı ikbâlinde mevki’ini muhâfaza etdi. 1155 senesi
rebîülevvelinde sadr-ı müşârün-ileyhin azlini müte’âkib ma’zûl olduğu hâlde 1157’de vefât
etdi. Küçük Ayasofya’da medfûndur.
Mahdûmları el-Hâc Mehmed, Ali Ağalardır. Bunlara “Moramulluoğulları” dendi.
Bunlardan el-Hâc Hüseyin Ağa meşhûr olup bunun mahdûmu el-Hâc Mehmed Ağa 1258’de
Hacı İlyâs Mahallesi’nde ber-hayât idi. Ba’dehû fevt oldu. Bunun evlâdından Hasan Efendi de
akrabâmızdan idi.
Süleyman Efendi-Arpacızâde Hâfız el-Hâc
Amasyalıdır. Mahkeme-i şer’iyye ketebesinden Ahmed Efendi’nin mahdûmudur.
Ulemâdan ve hâssaten Çorumlu Hâfız es-Seyyid Mehmed Efendi’den tahsîl-i ulûm edib ders-i
âm oldu. Ba’dehû Enderûn Câmii vâ’izi ve 1151’de yeğenlerden Abdülhamîd Efendi bin el-
Hâc eş-Şeyh Osmân Efendi’nin vefâtıyla Hacı Mahmûd Çelebi zâviyesi şeyhliğinin sülüs
hissesine mutasarrıf olduğu hâlde [375] 1159’da vefât etdi. Âlim, vâ’iz, şeyhü’l-kurrâ bir zât
idi.
Süleyman Bey-Kayalı Paşazâde
Amasyalıdır. Amasya eşrafından beylerbeyi olup 1131’de vefât eden Kaya Ali Paşa’nın
mahdûmu ve Sâlih Bey’in birâderidir. Pederinin hayâtında dergâh-ı âlî çavuşânından olup
hidemât-ı mühimmede yararlığı ve Îrân muhârebâtında şecâ’ati görüldüğünden 1141’de mîrlivâ
oldu.
Çorum, Bozok, Niğde gibi sancâklara mutasarrıf olup 1155’de Niğde sancâğından
ma’zûlen Amasya’ya gelip 1157’de Hicâz’a gitdi. Esnâ-yı avdette Cidde sancâğı beyi oldu.
1160 senesi zilhiccesinde Mekke-i Mükerreme’de vefât etdi. Mahdûmları Hasan, Hüseyin
Beylerdir.
Süleyman Ağa-Harem Kethüdâsı el-Hâc
Amasyalıdır. Mehmed Paşa Mahallesi eşrâfından Şiyavuşoğlu el-Hâc Hasan Ağa’nın
mahdûmudur. Evâ’il-i hâlinde İstanbul’a gidip Nevşehirli Dâmâd İbrâhim Paşa’nın
efendiliğinde dâ’iresine intisâb ederek sadâretinde ağalarından oldu.
1140’ta sadr-ı müşârün-ileyhin mahdûmu Mehmed Paşa vezâretle dâmâd-ı şehriyârî
oldukta kethüdası olup 1143’de İbrâhim Paşa’nın şehâdetinde Mehmed Paşa münzevî olduğu
esnâda Amasya’ya gelip a’yân a’zâsı ve 1148 şevvâlinde Amasya mütesellimi ve 1149 senesi
zilhiccesinde Sivas vilâyeti avârız emîni oldu.
295
301