Page 301 - 6-8
P. 301
Amasya Tarihi Cilt: 10
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
himmetiyle gençliğinde enderûn-ı hümâyûna girdi. Kilâr-ı hümâyûn hademesinden olup ta’lîm
u terbiye gördü.
1095 târîhli Enderûn defterinde hademe-i kilâriyân-ı hâssa künyeleri arasında “Süleyman
Pîrî Veled-i Gürcü” diye künyesi görüldü. Gürcüzâde Pîrî Ağa’nın mahdûmu olduğu anlaşıldı.
Ba’dehû tefeyyüz ederek Sultân Ahmed-i Sânî devrinde peşgîr gulâmı olarak rikâb-ı
hümâyûn ağaları silkine girdi. Ancak 1106’da Sultân Mustafa-i Sânî’nin cülûsunda enderûn
ağaları tebeddül etdiğinden 1107’de kapıcıbaşılıkla ihrâc edildi.
1108’de Suğla sancâğı beyi olup 1109’da Amcazâde Hüseyin Paşa’nın sadâretinde Adana
Beylerbeyi oldu. 1111’de Karahisâr-ı şarkî mutasarrıfı olup sancâkları devre başladı. 1114
senesi evâ’ilinde Cidde Beylerbeyi olup 1115 senesi evâ’ilinde ma’zûlen İstanbul’a geldi. [370]
Ba’dehû Batum Beylerbeyi olup orada bir müddet kaldı. 1121’de ma’zûlen Amasya’ya
gelip sonra Hüseyin ve Fîrûz Ağaların vakfı mütevellîsi olarak ikâmet etdi. 1126’da Saruhan
sancâğı mutasarrıfı olup 1127’de vefât etdi.
Süleyman Ağa-Şâtırzâde, el-Hâc
Amasya mütesellimi Hakalalı Şâtır Ali Ağa bin Hamza’nın oğludur. Hamza Paşa’nın
vâlide kethüdâlığında dâ’iresine intisâb edib vezâretinde selâm ağası, ba’dehû kethüdâsı olarak
temâyüz etdi.
1110’da paşanın irtihâlinde İstanbul’a gelip Amcazâde Hüseyin Paşa’ya intisâb etdi. Bu
sâyede bölük ağası olup 1115’de bir aralık azl edildi. Ba’dehû ulûfeciyân-ı yemîn ağası ve
1123’de Trablusşâm mütesellimi olup oraya gönderildi. 1125 senesi şevvâlinin beşinde vefât
etdi. Bundan münhâl olan hisse-i ferâşet Hamza Paşazâde Abdullah Bey’e verildi. Cesûr, iş-
güzâr idi. Oğlu el-Hâc Abdullah Ağa’dır. [371]
Süleyman Efendi-Müftü Şeyh
Gümüşlüdür. Amasya’da ulemâdan tahsîl-i ilm ü kemâl ederek avdetle Gümüş
kasabasında ders-i âm, Rüstem Paşa Câmiinde vâ’iz ve 1116’da eş-Şeyh Ahmed Efendi’nin
vefâtıyla mahlûlünden Eslimiş karyesinde Şemseddîn Efendi tekkesi şeyhi ve 1123’de Gümüş
müftüsü oldu.
Bir kaç yıl sonra fetvâdan azl edilip 1129’da sânîyen müftü olduğu hâlde 1131’de dâr-ı
na’îme irtihâl etdi. Âlim, fakîh, usûl ü fürû’a vâkıf, müteşerri’ bir şeyh-i sâlih idi.
Süleyman Efendi-Hatîbzâde
Amasyalıdır. Hâtuniyye Câmii hatîbi Abdullah Efendi’nin mahdûmudur. Amasya
ulemâsından tahsîl-i ulûm edib ders-i âm iken 1099’da Havza’da Mustafa Bey imâreti şeyhi ve
Fîrûz Ağa Medresesi müderrisi oldu. 1104’de tedrîs u meşîhatten ferâgat edib İstanbul’a gitdi.
Orada Ayasofya câmii ders-i âmlarından iken Amasyalı nakîbü’l-eşrâf es-Seyyid Osmân
Efendi’ye intisâb edib kürsî meşâyihi [372] silsilesine girdi. 1113’de nakîb-i müşârün-ileyhin
irtihâlinde metrûkesini tezevvüc edib Yenivâlide Câmii kürsî şeyhi oldu. Ba’dehû devr-i
cevâmi’ ederek Fâtih Sultân Mehmed Hân Câmii kürsî şeyhi olduğu hâlde 1138’de vefât etdi.
Âlim, kâmil, natûk, hüsn-i ta’bir u ifâdeye mâlik, nîk-nefes bir zât idi. Mahdûmları
Mehmed, Abdullah Efendiler de meşâyih u ulemâdan idiler. Bunların li-ümmin birâderleri
sudûrdan es-Seyyid Ömer, Abdullah Efendilerin sâye-i ikbâlinde tefeyyüz etmişlerdi.
Süleyman Ağa-Köprülü, el-Hâc
Amasya mülhakâtından Köprü kasabası eşrâfından el-Hâc Abdurrahmân Ağa’nın
mahdûmudur. Köprülüzâde Fâzıl Mustafa Paşa’nın sadâretinde enderûna girip Bostancılar
ocağına kayd edildi. Orada ta’lîm u terbiyye görüp 1117’de kozbeyci olarak temâyüz etdi.
294
300