Page 38 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Paşa’nın Amasyalı olduğu kuyûd-ı mâliye ve sicillât-ı şer’iyye ve evlâd ve akrâbasının
Amasyalı olmasıyla sâbitdir. Bosnalı değildir. Bosnalı Hüseyin Paşa da başkâdır.
Çünkü Hüseyin Paşa, Küçük Ali Bey’in en küçük oğludur. Büyükleri Ahmed, Mehmed,
Hasan Beylerdir. Bu Ahmed Bey’in mahdûmu Yeğen Ali Bey vezîr [96] müşarün ileyhin hem
yeğeni, hem dâmâdı idi. Yeğen Ali Bey’in evlâdı bugüne kadar yeğenzâdelikle meşhûrdur.
Hüseyin Paşa’nın kızı Fatıma Hânım Amasya’da ikâmet ederek 1148’de Mehmed Paşa
Mahallesi’nde bir medrese binâ edib emlâkını bu medrese mesâlihine vakfederek vakfının
tevliyetini kendisinden sonra Yeğen Ali Beyzâde İbrâhim Bey’e ve bunun evlâdına şart ve
müderrisliğine de ulemâdan Hâfız Hüseyin Efendi’yi tayin etdiği kuyûd-ı vakfiye ile sâbitdir.

Hüseyin Bey-Hacı Ali Paşazâde
Merzifonludur. Sadr-ı esbak Çalık el-Hâc Ali Paşa bin Mehmed Ağa’nın mahdûmudur.
Merzifon’da doğdu. Ba’dehû pederi Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın vezâretinde kethüdâsı
oldukda İstanbul’a gidip orada tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm oldu.
Ba’dehû İstanbul müderrisi olup esnâ-yı tedrîsinde devr-i medâris-i mu’tade ederek
Dârülhadîs-i Süleymaniye müderrisliğinden de Şam mollası [97] oldu. Bir yıl olan müddet-i
örfiyyesini ikmâl ederek avdet edib 1125’de dâr-ı bekâya rihlet eyledi. Âlim, asîl, âlî cenâb idi.
Amasya a’yânından Mihmanzâde Hüseyin Ağa ile Kelekcizâde Çeri-başı Hüseyin Ağa
da Meclis-i a’yân azâsındân olup 1126 sâlinden sonra vefât etmişlerdir. Mihmanzâde Hüseyin
Ağa’nın mahdûmu el-Hâc Ali Ağa’dır.

Hüseyin Efendi-Dedezâde el-Hâc
Köprülüdür. El-Hâc Mahmûd Ağa bin Büyük Ali Ağa bin el-Hâc Dede Yûsuf Ağa’nın
mahdûmudur. Küçük yaşında İstanbul’a gelip Amcazâde Hüseyin Paşa’nın dâiresine intisâb
ederek tahsîl-i maârif etdi.
1102’de Hüseyin Paşa’nın rikâb-i kâ’im-makâmlığında dâiresi kethüdâsı, 1105’de
kapıcıbaşı, 1107’de şehir emîni olup 1108’de bâ-rütbe-i mîr-i mirâni Bozok sancâğı mutasarrıfı
oldu. 1109 senesi rebîülevvelinde efendisinin sadâretinde celb edilerek bâ-rütbe-i hâcegânî
defter emîni [98] vekili oldu.
1110’da mektubî-i sadr-ı âlî olup Paşa’nın mahrem-i hâss ve müsteşârı olarak teayyün
etdi. 1114 senesi rebîülâhirinde Paşa’nın isti’fâsı ve müteâkiben irtihâli üzerine hayli
müzâyakaya duçâr oldu. Bir müddet sonra muhâsebeci olarak istihdâm edildi.
Bu esnâda Köprülüzâde Numan Paşa dâmâd-ı şehrîyârî olduğundan ona intisâb edib
1121’de Hatice Sultân kethüdâsı oldu. Altı yıl kadar müşârün-ileyhânın dâiresini hüsn-ü idâre
ederek teveccühâtını kazandığı halde 1127 senesinde vefât etdi. Eyüb’de medfûndur.
Âlim, kâtib, sâlih idi. Köprü’de birkaç dükkân vakf ve halîlesi Emine Hânım için eczâ-yı
şerîfe vaz’ etdi. Birâderleri Mehmed, Mustafa, Ali Ağalar olup el-Hâc Mehmed Ağazâde Yahya
Ağa vakfına mütevellî ve bunun birâderi Sâlih Efendi de dâmâdı oldu. Diğer yeğenleri Ahmed
Ağa bin Ali Ağa 1141’de ve Hasan Ağa bin Mustafa Ağa da 1146’da vefât etdiler. [99]

Hüseyin Efendi-Hacı Müftü
Köprülüdür. Köprü kasabasından Yûsuf oğludur. İstanbul’da tahsîl-i ulûm edib ders-i âm
olduğu esnâda Bursa’nın âb ü havası tab’ına hoş geldiğinden oraya gidip tavattun ve tedrîs-i
ulûma muvâzabet etdi.
Yıllarca ders-i âm olduğu esnâda Bursa medâris-i mu’tadesini devrederek Sultânîye
müderrisi ve 1123’de Bursa müftüsü oldu. 1125’de ma’zûl ve 1126’da sânîyen Bursa müftüsü
olup 1128’de vefât etdi. Kibâr-ı ulemâdan, fâzıl, müteşerri’ bir zât idi. Bu tercemesi “Vezâif
defteri”nden anlaşıldı.

27
37