Page 396 - 6-8
P. 396
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Şa’bân Efendi-Hâfız
Amasyalıdır. Koca Sipâhi Şa’bân Ağazâde el-Hâc Ali Ağa’nın mahdûmudur. Evâ’il-i
hâlinde tahsîl-i ilim için [123] İstanbul’a gidip Sultân Ahmed Medresesi’nde ikâmet ederek
çalıştı. Sesi gâyet güzel olduğundan tecvîd ve vücûh öğrendi. Tahsîl-i ilim ederek mücâz oldu.
Diğer tarafdan bir müddet Ayasofya Câmiinde imâm olarak ta’lîm-i kıraatla iştihâr etdi.
Ba’dehû 1181’de Ayasofya Câmii hatîbi ve az sonra Fatih Sultân Mehmed Câmii imâmı olup
şeyhü’l-kurrâ olarak fevkalâde meşhûr oldu. 1197’de vefât etdi. Meşâhîr-i kurrâdan halûk, âlim,
duâ-gû bir zât idi.
Şa’bân Ağa-Odabaşıoğlu
Amasya yeniçerilerinden odabaşı Halil Ağazâde Altıncı Mehmed Ağa’nın oğludur. Bu
da yeniçeri olup Rus ve Rumeli muhârebelerinde yararlığı görüldüğünden Amasya Serdârı,
1203 muhârebesinde Serdengeçtiler Ağası oldu. Ba’dehû vefât etdi. Yeniçeri zâbitânından
cesûr, işgüzâr, zî-nüfûz bir adamdı.
Şifâî Ömer Çelebi-Hekim
Amasya Dârüşşifâsı etibbâsından cerrâh-ı meşhûr [124] Hacı Mustafa Efendi’nin
mahdûmudur. Cerrâhzâdelikle meşhûr olup “Hekîm Çelebi” denirdi. Amasya’da Kadızâde
Küçük Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde tahsîl-i ilim etdi. Pederinden tabâbet ve fenn-i
cerrâhîyi ahz ederek pederinin vefâtında yerine kâim oldu.
Amasya’da yıllarca icrâ-yı tabâbet edib Dârüşşifâ tabîbliğinde iştihâr etdi. Kırk yıldan
ziyâde Dârüşşifâ tabîbi olarak Tımârhâne şeyhi meşâhîr-i sulehâdan eş-Şeyh Salih Efendi ile
beraber çalıştı. Bu zât enfâs-ı kudsiyesi ile sâhib-i terceme muâlecât-i fenniyyesiyle hastaları
tedâvî etdi. 1072’de vefât eyledi. Âlim, hekîm, mâhir, edîb, şâir, kerîm bir zât idi.
Şifâî Mahmûd Efendi-Hasan Efendizâde eş-Şeyh
Südûr-ı kirâmdan Amasyalı Bayramzâde Hasan Efendi bin Şa’bân Efendi’nin mahdûm-ı
kerîmidir. [125] 127 [126]
Şefîk Ali Paşa-Lâz
Rizelidir. Laz Ahmed Paşa’nın kapıcıbaşılığında kethüdâsı olup 1226 rebîülevvelinde
müşârün-ileyhin sadâretinde Mektûbî kalemine girip hulefâdan ve ba’dehû Hâcegân-ı divân-ı
hümâyûndan oldu. Ba’dehû sadr-ı müşârün-ileyhin yine kethüdâsı ve 1234 senesi
cumâdelûlâsında vefâtına binâen Gümüşhâne emîni oldu.
1236 senesi recebinin dördünde bâ-rütbe-i mîr-i mîrânî boğaz muhâfızı oldu. Ba’del-azl
1242’de Varna muhâfızı, 1243’de Hamîd sancağı mutasarrıfı, 1244’de azliyle müteâkiben
Köstendil, 1245’de sânîyen Hamid ve ba’dehû Alâiye sancakları mutasarrıfı ve Silivri muhâfızı
oldu. [127]
Bu hizmetinde oldukça yararlık gösterdiğinden Kayseriyye sancağı ilâve-i me’mûriyeti
oldu. 1246’da vezâretle Erzurum vâlisi olup senesinde azliyle Laz Ali Rıza Paşa ile Bağdat
harbine me’mûr olduysa da hilâf-ı emr-i âlî hareketinden dolayı 1247’de ma’zûlen Amasya’da
ikâmete me’mûr oldu.
On yıldan ziyâde mensî bir halde Amasya’da imrâr-ı hayat edib 1258 senesi
rebîülevvelinde Bolu müşîri olduysa da 1259 senesi evâilinde azliyle sânîyen Amasya’ya
gönderildi. Münâsib bir maâş ile tekâüd edilip 1277 senesinde vefât eyledi.
Amasya’da Mehmed Paşa Kabristânı’nda medfûndur. Seng-i mezârında Sultân
Abdülazîz Hân’ın vüzerâsından olduğu yazılıdır! Mehmed Paşa imâretinin arkasında kebîr
127 Müellif bu sayfayı boş bırakmıştır (Ed.)
391
395