Page 414 - 6-8
P. 414
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Şevkî Hüseyin Efendi-Kadı
Amasyalıdır. Pederinin adı Ali’dir. Iydîzâde Allâme Âkif Mustafa Efendi’nin ilk icâzet
verdiği talebesinden olup “Şevkî” lâkâbını üstâdı vermişdi. Bir müddet ders-i âm olup sonra
niyâbete sülûk etdi. Iydîzâde es-Seyyid Abdurrahim Efendi’nin [186] nâibi oldu.
Merzifon, Zile, ba’dehû Tokat kazâlarına nâib ba’dehû Osmancık, Köprü, Lâdîk gibi
kasabâta kadı oldu. Üstadının vefâtından bir yıl sonra 1174 senesinde vefât etdi. Edebiyât-ı
Arabîyye ve Farisiyye’ye aşinâ, âlim, kâmil, şâir bir zât idi. Mahdûmu Mehmed Naîm Efendi
ricâlden ve hafîdi Mehmed Saîd Efendi mevâlîdendir.
Şevkî Abdullah Efendi-Müftîzâde es-Seyyid
Amasyalıdır. 1212’de Amasya müftüsü olan Sarı Ahmedzâde Hâfız es-Seyyid Mehmed
Efendi bin Abdullah Ağa bin Ömer Ağa’nın mahdûmudur. Amasya ve İstanbul’da tahsîl-i ulûm
edib Şeyhülislam Mustafa Âşir Efendi’ye intisâbı olduğundan ders-i âm ve müderris oldu.
Ba’dehû kibâr-ı müderrisînden olup bilâd-ı cesîmeye kadı ve bir müddet Edirne nâibi
oldu. Bade’l-azl İstanbul’da 1241’de vefât etdi. Âlim [187] kâmil, umûr-ı kazâya vâkıf idi.
Birâderi es-Seyyid Tâhir Mehmed Efendi de Amasya ulemâsındandır.
Şevkî Mehmed Efendi-Hâcezâde
Amasyalıdır. Amasya’nın meşâhîr-i fuzalâ ve şuarâsından “Küçük Hâce” demekle
meşhûr Mehmed İlmî Efendi bin Abdullah Remzi Efendi’nin mahdûmudur. Amasya
ulemâsından ve hâssaten “Uzun Müderris” demekle meşhûr Fâzıl Mehmed Efendi’den ikmâl-i
tahsîl edib İstanbul’a gitdi.
Köprülüzâde Fazıl Ahmed Paşa ile Amasya’da muârefesi olduğundan bir müddet ders-i
âm olup sonra kudât silkine girdi. İbtidâ sancak sonra vilâyet merkezlerine ve hâssaten Uyvar,
Girit, Kamaniçe, Hotin gibi eyâlât-ı meftûhaya kadı oldu.
1097’de ihtiyâr-ı tekâüd edib emlâk ve nukûdunu vakfederek Sultân Fatih Câmi-i
şerîfinde eczâ-yı şerîfe vaz’ ve bu vakfının tevlîyetini dâmâdı Amasyalı Sefer Ağazâde
Mahmûd Çavuş’a ve bunun evlâdına şart etdi. 1100 senesi hudûdunda vefât etdi. [188]
Âlim, şâir, edîb, müstakîm, hattât-ı meşhûr idi. Ta’likde mahâreti vardı. Müstakîmzâde
Süleyman Sâdeddîn Efendi “Tuhfetü’l-Hattâtîn” adlı eserinde diyor ki : “Mehmed Şevkî
şehrîdir. Nefeszâde Seyyid İsmail Efendi şâkirdlerindendir (Muğnî). 1100 târihi hudûdunda
rihlet eyledi.
Sâdeddîn Efendi’nin “şehrîdir” demesi herhalde kuravî değildir, demek olacakdır. Çünkü
bu zâtın Amasyalı olduğunda şüphe yokdur. Müderris Abdî Efendi “Tezkeresi”nde merhûmun
peder ve ceddîni ve “Hâcezâde” demekle meşhûr olduğunu beyân etdikden sonra “Amâsî
hattâtlarından Fazlullah Efendi’den hutût-ı mütenevviayı ahz ve temeşşûk etdiğini” yazıyor.
Sonra İstanbul’a gidip Amasyalı Nefeszâde Seyyid İsmail Efendi’den de temeşşûk etmiş
demekdir. Sâlim Efendi “Tezkere”sinde “Hâcezâde” demekle meşhûr olduğu ve vakfiyesinde
Amasyalı olduğu ve dâmâdı da Amasyalı Sefer Ağazâde Mahmûd Çavuş olduğu mûsârrahdır.
[189]
Şevkî Yûsuf Efendi-Müjdecizâde
Amasyalıdır. Müjdecibaşı Amasyalı el-Hâc Yûsuf Ağa’nın mahdûmudur. Bozahâne
Mahallesi’nde doğdu. Büyük birâderi el-Hâc Abdülkâdir Ağa’nın vesâyeti altında büyüdü.
Sâye-i ikbâlinde İstanbul’a gidip divân-ı hümâyûn kalemine çerağ edildi.
Bâb-ı Âlî’de tahsîl ve terbiye görüp terakkî ederek hulefâdan ve hâcegân-ı divân-ı
hümâyûndan olduğu halde genç iken 1198 senesi zilhiccesinde vefât etdi. Hissemend-i maârif,
halûk idi. Ecel müsâade etseydi, menâsıb-ı âlîye ricâlinden olması me’mûl idi.
409
413