Page 417 - 6-8
P. 417
Amasya Tarihi Cilt: 11
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
1090 senesi saferinin on birinde Haremeyn başmuhâsebecisi Hacı Mustafa Efendi’nin vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan vâiz, natûk, kâmil bir zât idi. Mahdûmu Mustafa Efendi de
vefâtına binâen Haremeyn evkâfı baş-muhâsebecisi olarak divân-ı hümâyûn hâcegânı meşâhîr-i ulemâdandır.
zümresine iltihâk etdi. Altı yıl kadar mevkiini muhâfaza ederek 1096 senesi evâilinde vefât
eyledi. Kâtib, muhâsib, müstakîm idi. Şehzâde Hâtun-İshak Paşazâde
Sadr-ı esbak Amasyalı İbrâhim Beyzâde İshak Paşa’nın kerîmesi ve Hızır Paşazâde vezîr
Şehabeddîn Şâdî Çelebi-Şeyh Şâdî 136 Mehmed Paşa’nın halîlesidir. Zevci Şehzâde Sultân Ahmed lalası oldukda [201] beraber
Amasya’ya geldi. Zevcinin Câmii civârında bir mekteb yaptırdı. Peder ve zevcinden kendisine
Şâhbaz Bey-Yûsuf Paşazâde isâbet eden emlâkını vakf edib mektebi ve türbesi işlerine tahsîs etdi.
Merzifonludur. Çelebi Sultân Mehmed Hân vâlidesi Devlet Hâtun kethüdâsı Sinaneddîn 910’da vefât edib Hazreti Pîr İlyâs Türbesi civârındaki türbesinde medfûndur. Sâliha,
Yûsuf Paşa ahfâdından Mehmed Bey bin Şehsuvar Bey bin İbrâhim Bey bin Mehmed Bey bin sâhibe-i hayrât idi. Hemşîresi de Sultân Hâtun’dur. Bunun da hayrâtı vardır. Birâderi Pirî Bey
[198] Yûsuf Paşa’nın mahdûmudur. Birâderi Ahmed Bey’in vefâtında Devlet Hâtun vakfı bu esnâda Amasya vâlisi Şehzâde Sultân Ahmed Hân’ın defterdârı idi.
mütevellîsi ve züamâdan olup Kuyucu Murad Paşa’nın eşkıyâyı tenkîlinde yararlığı
görüldüğünden mîrlivâ oldu. Şehsuvâr Bey-Paşazâde
Gâh ma’zûl ve gâh mansûb olarak sancakları devredip 1030’da Lehistân harbine gitdi. Merzifonludur. Çelebi Sultân Mehmed vâlidesi Devlet Hâtun’un kethüdâsı ve vakfının
Hâce Sultân Amasyalı Ömer Efendi’nin himmetiyle Akkerman sancağı beyi oldu ise de mütevellîsi olan Yûsuf Paşa ahfâdından İbrâhim Bey bin Mehmed Bey bin Yûsuf Paşa’nın
muhârebede vefât etdi. Kerîmezâdesi Şâhbaz Paşa’dır. oğludur. Züamâdan iken alaybeyi sonra ümerâdan oldu. Pederinin irtihâlinde ırsen Devlet
Hâtun vakfı mütevellîsi ve Çorum Beyi iken Çaldıran muhârebesinde yararlığı görüldü.
Şâhbaz Paşa-Yûsuf Paşazâde Sancakları devr ederek bir aralık Trabzon Beyi olup 951 sâline doğru vefât etdi. Meşâhîr-i
Merzifonludur. Şâhbaz Bey’in birâderi Ahmed Beyzâde Osmân Bey’in mahdûmu ve ulemâdan idi. Oğullarından Mehmed Bey meşhûr olup Devlet Hâtun vakfına mütevellî oldu.
mumâ-ileyhin kerîmezâdesidir. Bu da züamâdan olup Girit muhârebelerine iştirâk etdi. Köprülü [202]
Mehmed Paşa’nın sadâretinde kıyâm eden Abaza Hasan Paşalıların tenkîlâtında yararlığı
görüldüğünden Ankara Alaybeyi oldu. Şehsuvâr Bey-Kethüdâ
Ba’dehû Merzifonî Kara Mustafa Paşa’nın himmetiyle 1075’de mîrlivâ ve 1084’de Amasya vâlisi Şehzâde Sultân Mustafa’nın âzâd edilmiş kölelerinden olup müşârün-
Beylerbeyi görüldü. [199] 1086’da mahdûmu Ahmed Bey’e pederi mahlûlünden zeâmet ileyhin maiyyetinde azâblar ağasıydı. 960 senesi şevvâlinde şehzâdenin şehâdeti üzerine
verildiğine nazaran Şâhbaz Paşa’nın bu târihde vefât etdiği anlaşılır. hapsedildi. 961’de Sultân Süleyman Amasya’ya geldikde afv ve ıtlâk edildi.
Bir müddet Amasya’da sipâhi kethüdâsı olarak iştihâr eylediğinden 973’de Amasya
Şehrî İsmail Efendi-Balcızâde mütesellimi oldu. Muhârebelerde yararlığı görüldüğünden mîrlivâ olup Gürcistân harbine gitdi.
Amasyalıdır. Balcı İsmailoğlu Ali’nin mahdûmu olduğu künyesinden anlaşıldı. 990’da muhârebede şehîden vefât etdi. Oğulları, Murad, Mürüvvet Beylerdir. Bunlara
Amasya’da Hattât-ı meşhûr Hüseyin Efendi’den hutût-ı mütenevviayı ahz ü temeşşük etdi. Bir “Şehsuvaroğulları” dendi. Yetmiş yaşına ermiş yiğit bir zât idi.
miktar da tahsîl-i ilim ve irfân edib edebiyâta intisâb eyledi. Mürüvvetzâde kudâtdan Mehmed Efendi mükerreren Amasya nâibi olduğundan “Sarı
Yıllarca şâkirdâna ta’lîm-i hat ve Amasya udebâsı ile müşâare ederek iştihâr edib Sultân Nâib” demekle meşhûrdur. Buna “Mürüvvetzâde” dendi. Bunun mahdûmu Abdülkerîm Efendi
Bâyezîd evkâfı kâtibi olduğu halde 1049 hudûdunda vefât etdi. Edîb, kâtib, şâir bir hattât-ı de kadılardandır. Bunun mahdûmu Muslî Çelebi küçük iken Helkis Mahallesi’nde vefât etdi.
meşhûr olduğu Abdullah Efendi “Tezkîresi”nde görüldü. Yazdığı bir en’âm-ı şerîfinden sülüs Emvâl-i metrûkesi Murad Ağazâdelere kaldı.
kırmasında mâhir olduğu anlaşıldı. Kendisine “Şehrî” lakabını veren üstâd-ı irfânı, Küçük Hâce Murad Ağa’nın oğlu meşhûr Amasya mütesellimi İsmail Ağa’dır. [203] Bunun oğulları
Mehmed İlmî Efendi idi. Eş’ârını bulamadım. Burak, Mehmed Ağalar ve Burak oğulları da Mustafa, Hasan, Hüseyin Ağalardır. Mehmed
Ağa’nın oğlu Bayram Ağa ve bunun oğlu Veli Ağa olup “Veli Paşa” demekle meşhûr ve
Şehrî Nûr Hâtun 1110’da ber-hayat idi. Burak oğlu Mustafa Ağa kapıcıbaşılarındandır. Hasan Ağa bin Burak
Amasya a’yânından Ya’kub Şâh Çelebi bin Şâdî Bey’in kızıdır. [200] oğulları Ahmed, Ali ve Hüseyin Ağa bin Burak oğulları Mustafa, Hasan Ağalardır. Bunlara
“Şehsuvâroğulları” denirdi.
Şehrî İbrâhim Ağa-İmâmzâde
Amasyalıdır. Hâcegân-ı divân-ı hümâyûndan İmâm Mehmed Efendizâde Osmân Şehinşâh Çelebi-Doğanoğlu
Efendi’nin mahdûmudur. Tercemesi yukarıda “İbrâhim Ağa Şehrî” diye yazıldı. Oraya Amasyalıdır. Tercemesi yukarıda yazılan Bahâeddîn Ömer Çelebi bin Siraceddîn
mürâcaat edilir. Mehmed Bey bin Şerefeddîn Doğan Şâh bin Emîr Kürt Bey’in oğludur. Amasya’da ulûm-ı
edebiyyeyi ve hutût-ı mûtenevviayı öğrendi. Pederi gibi Çelebi Sultân Mehmed’e intisâb ederek
Şehrî Mehmed Efendi-Hamza Beyzâde divân-ı hümâyûn kâtibi oldu.
Amasyalıdır. İbrâhim bin Hamza oğludur. Fuzalâdan Payaslı el-Hâc Mehmed Efendi Ba’dehû Sultân Murâd-ı Sânî devrinde havass-ı pâdişâhîden olup kâtib-i sultânî olduğu
halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl edib tedrîse mezûn oldu. Ders-i âm olup “şehirli” demekle halde 836 yılından sonra vefât etdi. Edîb, kâtib, güzel hattât idi. Sultân Murâd-ı Sânî nâmına
meşhûr bir müderris olduğundan “şehrî” diye imzâ ederdi. 1241’de meclis a’zâsı olup 1255’de yazdığı birkaç kitâbı görüldü. Mahdûmu [204] ulemâdan Şemseddîn Mehmed Çelebi’dir.
136 Müellif bu başlığı boş bırakmıştır. (Ed.)
412 413
416
