Page 44 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

1145’de devren Merzifon’a geldiği esnâda mukâddemen tevâlî eden şikâyetlerle azl edilib
Merzifon’da ikâmete me’mûr olarak mensî bir halde beş yıl kadar [117] kaldı. 1150 senesi
şa’bânında kethüdâ-yı sadr-ı âlî olan Zanalızâde es-Seyyid el-Hâc Ahmed Paşa’nın arz ve
ricâsıyla nâil-i afv-ı pâdişahî olup şevvâlinde Şam vâlîsi oldu.
1151’de Şakî Sarı Beyoğlunun istîsâline me’mûr olup tedbîrsizlikle muhârebede
bozulduğundan azl edilib Rodas’a nefyedildi. 1152 senesi rebîülâhirinde sadrâzam olan
Zanalızâde Ahmed Paşa’nın himmetiyle afv ve itlâk edilib yine Merzifon’a gönderildi.
1153 senesi rebîülâhirinde yine sadr-ı müşârün-ileyhin arz ve himmeti sâyesinde ibkâ-i
vezâretle Çıldır vâlîsi olup 1155 senesi rebîülâhirinde sadr-ı müşârün-ileyhin mesned-i
sadâretden azlini müteâkib azl edilib yine Merzifon’da ikâmete me’mûr oldu.
1156 senesi şevvâlinde Diyârbekir ve 1158’de Van ve 1160 senesi cumâdelâhiresinde
Haleb ve 1162’de Adana vâlîsi olup me’mûr olduğu vilâyetlerde inzibâta aid harekât-ı
şedîdesinden dolayı şâkîleri çoğaldığından 1164’de İçil Sancağı [118] mutasarrıfı olarak
Silifke’de hayli müddet oturdu.
1175’de Anadolu vilâyeti şedidü’ş-şekîme bir valinin nasbına lüzûm gösterecek ba’zı
ahvâle marûz kaldığından sene-i mezbûrenin şevvâlinde Anadolu vâlîsi olup Kütahya’ya geldi.
Vilâyetin muhtâc olduğu sükûnunu temin esnâsında hastalanıb 1176’da vefât etdi. Sâdık,
müdebbîr, şedidü’ş-şekîme bir vezîr-i zîşân idi. Mahdûmu Ali Bey 1202 recebinde vefât edib
Üsküdar’da medfûndur. Kethüdâsı Merzifonî Hüseyin Ağa ve kölesi sadr-ı esbak Cenâze Hasan
Paşa’dır.

Hüseyin Efendi-Arabacızâde el-Hâc
Amasyalıdır. Amasya’da arabacılık eden Çorumlu Ali’nin mahdûmudur. Meşâhîr-i
fuzalâdan Hıfzızâde Hâfız el-Hâc Osmân Fâik Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl
ederek 1143’de ders-i âm ve 1165’de Pervâne Bey Câmii kürsî şeyhi olup 1177 senesi
zilhiccesinde vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan vâiz, müttâki, sâlih bir zât idi. Mahdûmları el-Hâc
Ali, Ahmed Efendilerdir. [119]

Hüseyin Ağa-Kurucanzâde el-Hâc
Merzifonludur. Harmanlar Mahallesi’nden Derviş Mehmed Ağa’nın oğludur. Sâbıkü’t-
terceme Merzifonî Hüseyin Paşa’nın dâiresinde bulunarak nüfûz ve servet edindi. Ba’dehû
müşârün-ileyhin silahdârı olup irtihâlinde Merzifon’a geldi. Harmanlar Mahallesi’nde bir câmi-
i şerîf ve civârında bir binâ ederek emlâkını bunların mesâlihine vakfedip 1178’de vefât etdi.
Sâhib-i hayr idi.

Hüseyin Efendi-Değirmencizâde Hâfız es-Seyyid
Taşâbâd (Erbaa)lıdır. Değirmenci oğlu Ali bin Şa’ban’ın mahdûmudur. Amasya’da
fûzalâdan Çorumlu es-Seyyid el-Hâc Hâfız Mehmed ve Iydîzâde Âkif Mustafa Efendilerden
ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve 1148’de Hüseyin Paşa kerîmesi Fatıma Hânım’ın yaptırdığı
Medrese-i Fatımîye’nin ilk müderrisi oldu.
Muahharan ba’zı meşâyih-i kirâma hizmet ve tekmîl-i sülûk ederek 1154’de Selâmet
Hâtun Tekkesi şeyhi olup tedrîs-i ulûm ve irşâd-ı hâlk ile yıllarca [120] iştigâl ve 1178 senesi
zilka’desinde dâr-ı naîme irtihâl etdi.
Âlim, tasavvufa vâkıf, fakîh, müteşerri’, kâmil, oldukca hattât bir zât idi. Fünûn-ı
mütedâvileye dâir okuduğu kitâblarını kendi yazmış ve kendi imzâsıyla tasarruf etdiği cihâtı
kayd etmiş olduğu kitâblarının ziyâretinden anlaşıldı.
Mahdûmları es-Seyyid Mustafa, Mehmed ve Sâdık Ali Efendilerdir. Es-Seyyid Mustafa
Akif Efendi, mezkûr tekke şeyhi ve medresenin müderrisi olup 1210’da ve es-Seyyid Mehmed
Zarif Efendi de Mehmed Paşa kürsî şeyhi olup 1204’de vefât etdiler.

33
43