Page 459 - 6-8
P. 459
Amasya Tarihi Cilt: 11
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
1049 senesi sonlarında Sultân İbrâhim’in cülûsundan sonra azledilip 1051’de sânîyen Dursun Çelebi-Hacı Turâ Paşazâde
çavuşbaşı görüldü. 1052’de azledilip Canikli Mehmed Ağa ile halef ve selef olduğundan Amasya a’yânından Hacı Sinâ Çelebi bin Hacı Ali Çelebi bin Hacı Turâ Paşa
Mehmed Durak Ağa diye ikisi sehven birleşdirildiği tutulan defâtir-i resmîyeden anlaşıldı. mahdûmudur. Şehzâde Sultân Ahmed-i ümenâ ve hâcegânından olup 918 yılından sonra vefât
1053 senesi ramazanında Kastamonu Beylerbeyi olup 1054’de azliyle çok geçmeden etdi.
Kıbrıs vâlisi oldu. 1056 senesi evâilinde azledildi. Bundan sonra Durak Mehmed Paşa diye
birleşdirilmiş olduğundan ne olduğu anlaşılamadı. Durak Paşa’nın amcazadesi Hısım Mehmed Dursun Efendi-Müderris
Paşa bin Ömer Ağa bin Durak Ağa’dır. Çankırılı Abdullah Ağa’nın oğludur. Gençliğinde Amasya’ya gelip Müfessir Ahmed ve
Fâzıl Cuma Efendi’lerden [326] ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve ba’dehû Atabeg, Halfet, Hızır
Durak Efendi-Hacı Paşa gibi medreselere müderris olarak a’yân-ı ulemâdan oldu. Ba’dehû “Büyük Ağa” demekle
Merzifonludur. Amasya’da Allâme Hızır Efendi’nin dersinde ikmâl-i tahsîl edib ders- meşhûr Hüseyin Ağa medresesi müderrisi olduğu halde 993’de vefât etdi. Mahdûmları
i âm olarak bir müddet Amasya’da tedrîs-i ulûm etdi. 1099’da Sâdât vak’asında Hicâz’a Abdullah, Mehmed Efendilerdir.
gidip avdetde Merzifon’a gitdi. Orada vaaz ve tedrîs ile vaktini geçirip [324] 1110 yılına Mehmed Efendi, Amasya müftülüğünden Konya mollası oldu. Bunun mahdûmu Mustafa
doğru vefât etdi. Ulemâdan, vâiz idi. Efendi de Amasya müftülerindendir. Bunun mahdûmu Abdurrahman Efendi ve bunun da
mahdûmu Ders-i Tamam Ömer Efendi’dir. Bunlara “Dursunzâdeler” dendi. Amasya
Turhân Bey-Pirî Beyzâde sicillâtında Mehmed Efendi’nin pederi olan Dursun Efendi’nin Çankırı’dan gelme olduğu
Amasyalı ümerâdan Sunkuroğlu Pirî Ebûbekir Bey bin Bâyezîd Bey’in oğludur. 818’de görüldü.
züamâdan ve 838’de ümerâdan görüldü. Canik sancağı beyi iken Varna Harbi’ne girip şehîden
vefât etdi. Oğulları Mehmed, Mustafa beylerdir. Dursun Bey-Dursunzâde
Amasya a’yânından ve Torumtay ile Kaya Paşa vakıfları mütevellîsi olan Ahmed Bey’in
Turhân Bey-Burâk Beyzâde oğludur. Amasya eşrâfından olup pederinin vefâtında mezkûr vakıflara mütevellî olduğu halde
Amasya a’yânından ve Devâtdâr Ahmed Paşa evlâdından Hasan Bey bin Burâk Bey bin 1069’da bilâ veled-i zükûr vefât etdi. Kerîmezâdesi Gürcüzâde Mehmed Bey ile diğer kerîmesi
Devatdâr Ahmed Paşa mahdûmudur. Bu da ümerâdan olup Fatih Sultân Mehmed devri evlâdına tevliyet intikâl etmişdi.
sonlarında vefât etdi.
Durali Bey-Emîr Hacıoğlu
Turhân Efendi-Şeyh Baba Ümerâ-yı Selçûkîye’den Emîr el-Hâc Zeyneddîn Veli bey bin Bereket Şâh [327] bin Süli
Amasya’da Şeyh Cemâleddîn Mehmed Çelebi hâlife hizmetinde tefeyyüz ederek Bey’in oğludur. Pederinin evkâfına mütevellî ve ümerâ-i Selçûkîyye’den Havza ve havâlisine
hulefâsından oldu. İltekin’de İlik Dede zâviyesi şeyhi olup Halvetî meşâyihinden olduğu halde emîr olmuştu. Ancak Kunduzoğlu Emîr Celâleddîn Şâh Melik ile hayli uğraştı. Mumâ-ileyhin
937’de vefât etdi. Zâviyesi civârında medfûndur. Mahdûmu Mustafa Efendi meşhûrdur. nüfûz ve ikbâline mağlûb olup 675’de maktûlen vefât etdi. Mahdûmu Mehmed Bey de
ümerâdandır.
Dursun Bey-Kaya Paşazâde
Amasyalı Beylerbeyilerinden ve Torumtay evlâd-ı kirâmından [325] Kaya Paşa’nın Durali Bey-Osmân Paşazâde
oğludur. Çelebi Sultân Mehmed’in asdikâ ve ümerâsından olup bütün muhârebelerine iştirâk Amasya ümerâsından Kaya bey bin Osmân Paşa bin Bay Selâmiş Bey’in oğludur. İkinci
etdi. 815’de Bursa’yı istîlâ etdiği esnâda Bursa muhâfızı oldu. Hacı İvâz Paşa’yı Çelebi Sultân’a Sultân Murad ümerâsından olup bütün muhârebelerine iştirâk ederek 841’de Selânik beyi
imâle ederek Çelebi Sultân’ın istiklâline hizmet eylediyse de 816 vak’asında vefât etdi. görüldü. Varna Muhârebesi’nde yararlıklar gösterdiğinden Silistre beyi oldu. 857’de İstanbul
fethinde şehîden vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdan yiğit bir zât idi. Oğulları Osmân, Mehmed
Dursun Çelebi-Kaya Paşazâde beylerdir.
Ümerâdan Durak Beyzâde Mehmed Bey’in oğludur. Amasya vâlisi Şehzâde Sultân
Ahmed ümenâsından ve Amasya a’yânından 918 vak’asında fevt oldu. Oğlu Mehmed Durali Bey 146 [328]
Çelebi’dir.
Turgut Bey-Abdaloğlu
Dursun Bey-Kaya Paşazâde Amasyalıdır. Yörgüç Paşa devrinde Amasya ümerâsından görülen Abdal Beyzâde Ali
Mehmed Çelebi mahdûmu ve Kaya Paşa’nın amcası olup züamâdan ve sonra yararlıkları bey’in oğludur. 904’de Turhâl’da meşâhîr-i züamâdan görüldü. Ba’dehû terakkî edib mîrlivâ
görülerek ümerâdan oldu. 951’de Amasya vâlisi şehzâde Sultân Mustafa maiyyetine me’mûr ve 916’da Yenişehir beyi görülüp 920’de Çaldıran harbinde şehîden vefât etdi.
olup 960’da müşârün-ileyhin şehâdetinde vefât etdi. Sancak beylerindendi.
Turgut Efendi-Şeyh
Dursun Bey Amasyalı Yûsuf oğludur. Amasya’da ulemâdan tahsîl edib Cemâleddîn Mehmed Çelebi
Amasya’da “Aşağı Pirler” demekle Meşhûr olan Pîr Abdurrahman Hüsami Çelebi Halîfeye intisâb ederek hulefâsından oldu. Bir müddet Amasya’da Mahmûd Çelebi zâviyesi
akrabâsından olduğu kayden görüldü. Sultân Bâyezîd-i Sânî ümerâsından olup 904’de Moton şeyhi olup Şehzâde Sultân Ahmed kendisine hüsn-i i’tikâd etmişdi. 918’de Şehzâdenin
ve Mora muhârebatında vefât etdi. Harbe gitmeden evvel emlâkını vakf etmişdi.
146 Müellif “Durali Bey” tercemesini boş bırakmıştır. (Ed.)
454 455
458
