Page 53 - 6-8
P. 53
Amasya Tarihi Cilt: 9
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
ocağa girdi. Orada tefeyyüz ederek kethüdâyeri iken silahdâr-ı şehriyârî Lâdikli es-Seyyid Hüseyin Efendi-Müftüzâde
Abdullah Ağa’nın himmeti sâyesinde 1206’da muhzır ağalığıyla dâhil-i katâr olup 1208 senesi Abdurrahman Efendi’nin mahdûmudur. Ba’de’t-tahsîl ders-i âm ve 1226’da Şehzâde
şevvâlinde kul kethüdâsı oldu. Osmân Bey Türbedârı olduğu halde 1239 senesi saferinin yirmi üçünde vefât etdi. Âlim, vâiz,
1210’da es-Seyyid Abdullah Ağa’nın silahdârlığından azlini müteâkib bu da kul sâlih idi. Mahdûmları es-Seyyid Mehmed, Abdurrahman Efendiler türbedâr oldu. 1253’de es-
kethüdâlığından azl edilib sonra kapıcıbaşı ve bölük ağası oldu. 1224’de gurebâ-yı yemin ağası Seyyid Mehmed Efendi ve 1269’da es-Seyyid Abdurrahman Efendi vefât edib Hacı
görüldü. 1231’de vefât etdi. Abdullahoğlu Mustafa Efendi türbedâr oldu. Cümlesi de sulehâdandır.
Hüseyin Efendi-Şa’bânî Şeyh Hüseyin Paşa-Yeniçerizâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Tarîkat-ı Şa’bâniye ricâlinden “Çerkeş Şeyhi” demekle meşhûr eş-Şeyh Amasyalıdır. Esbak Tophâne nâzırı olup 1210’da vefât eden [151] Amasyalı
Mustafa Efendi’nin zâviye-i feyzinde tekmîl-i sulûk ederek Amasya’ya geldi. Ahî Darb-hâneci Yenicelizâde Ahmed Efendi’nin mahdûmudur. Pederinin sâye-i ikbâlinde genç iken
Tekkesi şeyhi olarak iştihâr etdi. Yıllarca tezkîr ve irşâd ile [148] imrâr-ı hayât edib 1234 senesi Amasya’dan gelip enderûn-ı hümâyûnâ çerağ edildi. Orada tefeyyüz ederek erkân-ı
evâhirinde âzim-i dâr-ı mükâfât oldu. Selîmiye’den Amasyalızâde el-Hâc İbrâhim Efendi’nin sevkiyle Sultân Selîm-i Sâlis’e kahveci-
Âlim, vâiz, halûk, müteşirri’ bir şeyh-i zâhid idi. Pirdâşı olan Üçler Mahallesi’nde tekkesi başı oldu.
şeyhi Kırımlı eş-Şeyh İsa Efendi ile sohbetleri ve diğer meşâyihle muhabbetleri mârûftur. 1222 senesi rebîülevvelinde tebeddül-i saltanat üzerine bâ-rütbe-i hâcegânî Duhân
Silsile-i meşâyihi şu sûretle görüldü: gümrüğü emîni, 1223 senesi cumâdelâhiresinde Sultân Mahmûd Hân-ı Sânî’nin cülûsunda
Çerkeş Şeyhi el-Hâc Mustafa Efendi, Turavî el-Hâc Mehmed Efendi, Mudurnulu eş-Şeyh İstanbul gümrüğü emîni ve 1226 senesi şevvâlinin dördüncü günü matbah-ı hümâyûn emîni
Abdullah Rüştü Efendi, Üsküdarî eş-Şeyh Mehmed Nasuhî Efendi, Çankırılı Karabaş Uzun Ali oldu. Görülen tedbîr ve sadâkati üzerine 1228 senesi şevvâlinde rütbe-i vezâretle Ankara ve
Efendi, Kastamonulu eş-Şeyh Musliheddîn Mustafa Efendi, Çorumlu eş-Şeyh İsmail Efendi, Çankırı sancâkları mutasarrıfı ve Anapa muhâfızı oldu.
Çorumlu eş-Şeyh Ömer Fuâdî Efendi, Kastamonulu eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Efendi, Pir-i 1230 senesi şevvâlinde mezkûr sancâklar uhdesinde ibkâ edilerek Anapa muhâfazasında
Meşhûr Şa’bân Veli Efendi, Amasyalı “Hacı Halife” demekle meşhûr Cemaleddîn Mehmed kaldı. 1232 senesi ramazânının on ikisinde Kars ve 1234 senesi evâilinde Karaman vâlîsi olup,
Efendi’dir. sene-i mezbûre şevvâlinde Aksaray ve Akşehir sancâkları mutasarrıfı oldu.
Yani silsile-i meşâyihi Hacı Mustafa Efendi vasıtasıyla Pir-i Tarîkat-ı Şa’baniyye Hazreti 1235 senesi cumâdelûlâsının onbeşinde Alâiyye ve İçil ve 1236 şevvâlinin onunda Bozok
Şa’bân-ı Velî’ye müntehî olup Pir-i müşârün-ileyh de Amasyalı Hacı Halife Hazretlerinin ve Kayseriye sancâkları [152] mutasarrıfı olup 1237 senesi şevvâlinde ibkâ edildi. 1238 senesi
19
hulefâ-yı kirâmından idi. Kaddesallâhü esrarahum. İnde zikri’s-salihîn tenezzelü’r-rahme. recebinde Trablusşam vâlîsi olup 1239’da orada vefât eyledi.
[149]
Hüseyin Ağa-İmkânsız el-Hâc
Hüseyin Efendi-Ma’denzâde el-Hâc Amasyalıdır. Gençliğinde yeniçeri olup “imkânsız” tabîri medâr-ı kelâmı olduğundan
Köprülüdür. Ahmed Efendi’nin mahdûmu olup Amasya’da Suruklu el-Hâc Hâfız Ali imkânsız lakâbıyla iştihâr etdi. Rus muhârebelerinde yararlıkları görüldüğünden alemdâr,
Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-ı tahsîl ederek Köprü’ye avdetle ders-i âm oldu. Yıllarca mükerreren Amasya serdârı oldu. 1224’de turnacı-başı pâyesini aldı.
tedrîs-i ûlum ederek iştihâr edib mükerreren müftü oldu. 1235 senesi zilhiccesinin yirmi birinci Bâ’dehû Benderli Ali Paşa’nın ma’iyyetinde devr-i bilâd edib sadâretinde silâhdâr ağası
günü müftü olduğu halde dâr-ı bekâya irtihâl etdi. Meşâhîr-i ulemâdan fakîh, vakûr bir zât idi. oldu. 1236 senesi recebinde sadr-ı müşârün-ileyhin azli ve bâ’dehû katli üzerine ma’zûlen
Karlık Mezarlığında medfûndur. Hicâz’a gidip Amasya’ya avdet ve 1240 zelzele-i müdhişesinde vefât etdi. Yeniçeri
sanâdîdinden cesûr bir zât idi.
Hüseyin Bey-Yörgüç Paşazâde es-Seyyid
Amasya eşrâfından Yörgüç Paşa vakfı mütevellîsi es-Seyyid el-Hâc Hasan Bey’in Hüseyin Ağa-Hacı Oruçoğlu el-Hâc
mahdûmudur. Züamâdan iken 1223’de ceddi vakfına mütevellî ve 1231’de meclis-i a’yân âzâsı Amasyalıdır. Esbak yeniçeri serdârı el-Hâc Ali Ağa bin Hüseyin bin Hacı Oruç oğludur.
olduğu halde 1236 senesi şa’bânında vefât etdi. Mahdûmu es-Seyyid Ali Bey’dir. Yeniçeri alemdârı üç-dört defa Amasya serdârı olup 1241 senesi [153] zilhiccesinin onbirinci
günü nâm-daşı olan Topçuoğlu Alemdâr Hüseyin Ağa bin el-Hâc Mehmed Ağa ve diğer sekiz
Hüseyin Ağa-Semercioğlu el-Hâc nefer-i rüfekâsıyla beraber i’dâm edildi. Bunlar yeniçeri sanâdîdinden idiler.
Amasyalıdır. Yeniçeri zâbıtânından el-Hâc Ali Ağa bin el-Hâc Hüseyin Ağa bin el-Hâc
Hasan Ağa’nın oğludur. Yeniçeri olup ocağa girdi. İstanbul’da tefeyyüz ederek [150] ocak Hüseyin Ağa-Arab Hüseyinoğlu es-Seyyid el-Hâc
çorbacılarından ve 1228’de dâhil-i katar olarak 1231 senesi evâilinde kul kethüdâsı oldu. Amasya a’yânından el-Hâc Mustafa Ağa bin Arab Hüseyin Efendi’nin oğludur. Bu da
Sene-i mezbûre şevvâlinde ağayı kendisinden memnûn edemediği cihetle azliyle Amasya a’yânından olup 1242 senesi hudûdunda vefât etdi. Eski Kethüdâ Mahallesi eşrâfından
Amasya’ya gönderildi. 1233’de yeniçeri-talebe vak’asında arbedeyi teskin ü sükûneti temin idi. Mahdûmu Fîzân mutasarrıfı mîr-i mîrân es-Seyyid Mustafa Paşa’dır.
etmesine binâen afv edilib İstanbul’a gitdi. 1234’de kapıcıbaşılıkla bölük ağası olup 1239 senesi
zilhiccesinde vefât etdi. Şecî, hadîd idi. Mahdûmu Ali Bey’dir. Hüseyin Efendi-Semercizâde es-Seyyid el-Hâc
Amasya Serdârı el-Hâc Hasan Ağa bin el-Hâc Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. Meşâhîr-i
fuzalâdan Payaslı el-Hâc Mehmed Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm oldu. Bâ’dehû
mücîz ü ders-i âmlardan olup meclis âzâsı olduğu halde 1244 senesi evâilinde vefât etdi. A’yân
ve ulemâdan bir zât idi.
19 Sâlih kişilerin anıldığı yere ilâhi rahmet iner. (Ed.)
42 43
52
