Page 55 - 6-8
P. 55

Amasya Tarihi Cilt: 9
               Amasya Tarihi 9-12. Cilt                                                           Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR            Amasya Tarihi 9-12. Cilt                                                           Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR


                     Hüseyin Efendi-Deli Hüseyinoğlu es-Seyyid el-Hâc                                                                       Hüseyin Ağa-es-Seyyid el-Hâc Molla Ağa
                     Amasyalıdır. El-Hâc Mehmed Efendi bin Deli Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. Bu da                                           Amasya a’yânından Arab Hüseyin oğlu el-Hâc Ali Ağa bin el-Hâc Mustafa Ağa bin el-
               Payaslı el-Hâc Mehmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde [154] ahz-ı ulûm edib mücâz ve ders-i                              Hâc  Arab  Hüseyin  Efendi’nin  oğludur.  Eski  Kethüdâ  Mahallesi  a’yânından  olup  1244’de
               âm oldu. Tedrîs ve mütâlaât ile iştigâl ederek 1245 hudûdunda vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan                           Meclis ve 1256’da Meclis-i idâre âzâsından olduğu halde 1266’da vefât etdi. Hânedân, zî-servet
               idi. Mahdûmu Mehmed Sa’îd Efendi’dir.                                                                                  idi. Merzifon eşrâfından Dede es-Seyyid el-Hâc Hüseyin Ağa bin es-Seyyid el-Hâc Mehmed
                                                                                                                                      Ağa’nın oğludur. Merzifon a’yânı ve nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı olduğu halde 1266’da vefât
                     Hüseyin Bey-Millîzâde el-Hâc                                                                                     etdi. Mahdûmu meşâhîr-i şuarâdan es-Seyyid Mehmed İlmî Efendi’dir.
                     Amasya  eşrâfından  el-Hâc  Mustafa  Bey’in  mahdûmudur.  Vüzerâdan  Cebbârzâde
               Celaleddîn Mehmed Paşa’ya hizmetle dergâh-ı âlî kapıcıbaşılarından oldu. 1236’da müşârün-                                    Hüseyin Efendi-Ferâizî el-Hâc
               ileyhin  vezâreti ref’  edildikde Amasya’ya gelip  1239’da Hicâz’a gitdi.  Bâ’dehû avdet  edib                               İskiliblidir. İsmail bin Mustafa’nın mahdûmudur. Amasya’da Şeyhü’l-ulemâ Hâfız Ömer
               Meclis âzâlığında iken 1247 hudûdunda vefât etdi. Mahdûmu Mustafa Efendi ve hafîdi Hüseyin                             Efendi’den tahsîl-i ulûm ederek mücâz ve ders-i âm-ı meşhûr oldu. 1245’de Atabeg ve 1248’de
               Efendi’dir.                                                                                                            Narlıbahçe’de Süleymaniye Medreselerine müderris-i [158] be-nâm oldu. Yıllarca tedrîs-i ulûm
                                                                                                                                      ve ta’lîm-i ferâiz ederek pek ziyâde iştihâr edib 1267 senesi zilka’desinde dâr-ı naîme irtihâl
                     Hüseyin Ağa-Teberdâr                                                                                             etdi. Kibâr-ı ulemâdan usûl ve fürûa vâkıf, ilm-i ferâizde üstâz-ı yegâne bir fakîh-i asr idi.
                     Amasyalıdır. Saray-ı hümâyûn baltacılarından iken 1242’de Amasya’da Sultân Bâyezîd                               Mahdûmları Mustafa, Mehmed Efendilerdir.
               evkâfı mütevellîsi olarak geldi. Altı yıl kadar evkâf-ı Sultânîyeyi hüsn-i idâre edib 1248’de                                Bunlar  da  iki  medresenin  de  müderrisi  iken  Hâfız  Mustafa  Efendi  1278’de  vefâtıyla
               vefât etdi.                                                                                                            birâderi Hâfız Mehmed Efendi müstakillen müderris oldu. 1282’de yeniyol açılınca Medrese-i
                     Diğer Amasya a’yânından Saatcizâde es-Seyyid el-Hâc Hüseyin Ağa bin el-Hâc Mehmed                                Süleymaniye hedm edilib bir kısmı yola kalb edildi. Bâkî arsası üzerine de Mehmed Efendi bir
               Efendi de 1243’de Narlıbahçe [155] Mescidini minber vaz‘ ile câmiye tahvil edib mahdûmu                                hâne yaptırdı. Bunun da vefâtıyla oğulları Hüseyin, Ahmed Cevdet Ağalara Atabeg Medresesi
               Hâfız Mehmed Efendi’yi hatîb nasb etdirdi. 1251 hudûdunda vefât etdi.                                                  Müderrisliği verildi. Bunların da hepsine İskilibli Oğulları denir.

                     Hüseyin Şükrü Efendi-Fetvâcızâde el-Hâc                                                                                Hüseyin Bey-Yörgüç Paşazâde
                     Amasyalıdır. Müftî-yi esbak Lâdikli Fetvâcı el-Hâc Mehmed Efendizâde Ahmed Sa’îd                                       Esbak Amasya mütesellimi dergâh-ı âlî kapıcı-başılarından es-Seyyid el-Hâc Osmân Bey
               Efendi’nin mahdûmudur. Bade’t-tahsîl ders-i âm ve müderris-i be-nâm oldu. Bâ’dehû kasabâta                             bin es-Seyyid  el-Hâc  Hasan  Bey  bin  el-Hâc  Ahmed  Bey’in  mahdûmudur.  1238’de  doğdu.
               kâdı olup Zile Kazâsından ma’zûlen 1258’de vefât etdi. Ulemâ-yı kudâtdan idi.                                          1256’da asker [159] olup birkaç ay ta’lîmden sonra yüzbaşı, 1258’de binbaşı olarak Amasya’da
                                                                                                                                      kaldı.
                     Hüseyin Zeki Efendi-Kapancızâde el-Hâc                                                                                 Çünkü bu esnâlarda devletçe eşrâfzâdelerden zâbit yetiştirmek lüzûmu hâsıl olduğundan
                     Amasyalıdır.  Vakfiyesinde  mezkûr  olduğu  üzere  el-Hâc  Abdullah  Efendi’nin                                  askerliği  kabûl  eden  eşrâfzâdeler  terakkiyât-ı  serîa  ile  teşvik  edilirlerdi.  Bunun  da  iki  yıl
               mahdûmudur.  Amasya’da  tahsîl-i  ilm  ü  kitâbet  ederek  Hazinedârzâde  Süleyman  Paşa’nın                           zarfında binbaşılığı bu teşvîkât-ı âsârından idi.
               vezâretinde divân kâtibi oldu.                                                                                               1263’de  taburu  diğer  bir  yere  kaldırdığından  isti’fâ  edib  askerlikden  çıktı.  1285’de
                     1232’de Rize a’yânı Tuzcuoğlu Memiş Ağa’nın i’dâmıyla ser-i maktû’unu İstanbul’a îsâl                            birâderi Ali Beyle beraber müştereken Yörgüç Paşa vakfına mütevellî olup servet ü sâmâna
               etdikde  rütbe-i  hâcegânî  ile  taltîf  edildi.  Bâ’dehû  Süleyman  Paşa’nın  vefâtında  mahdûmu                      erdi.
               Osmân Paşa’nın ve bunun da 1257’de [156] vefâtıyla birâderi Abdullah Paşa’nın kapı kethüdâsı                                 1291’de Belediye reisi ve 1293’de meclis-i idâre âzâsı olarak Amasya’nın erkânından
               olduğu halde 1261’de vefât etdi.                                                                                       olduğu halde 1295 senesi  cumâdelâhiresinde vefât  etdi.  Âkîl,  müdebbir, hânedân, edîb idi.
                     Sâlih, dindâr, müstakîm sahî bir zât idi. Trabzon’da imâret câmii hazîresinde medfûndur.                         Mahdûmu Hasan Hüsnü Bey de 1318’de mütevellî oldu.
               Amasya’da Sultân Bâyezîd Câmi-i şerîfinin avlusunda gâyet mükellef dil-nîşîn bir muvakkıt-
               hâne ve önünde latîf bir şadırvân ve câmi-i mezkûrun cenûb-ı şarkî tarafında yirmi üç hücreli                                Hüseyin Efendi-İlarslanlı
               ve bir fevkanî ders-hâneli bir medrese yaptırmış ve bunların mesâlihine on beş bin kuruş vakf                                Ahıska’dan hicret edib Amasya’nın İlarslan Nâhiyesinde [160] tavattun eden Ahıskalı
               etmişdir.                                                                                                              Mehmed’in  oğludur.  Gençliğinde  Amasya’ya  gelip  Benderli  Medresesinde  ikâmet  ederek
                     Kendisi  bilâ-veled  olup  birâderi  el-Hâc  Osmân  Efendi  de  vefât  eylediğinden  diğer                       Şirvânî el-Hâc Mustafa Efendi’den ahz-ı ulûm etdi. 1291’de mücâz ve ders-i âm oldu. Yıllarca
               birâderi el-Hâc Ahmed Efendi’yi ve bunun aslah evlâdını mütevellî nasb etdi. Hacı Ahmed                                tedrîs-i ulûma devam edib 1307 senesi evâilinde vefât etdi. Sulehâdan, âlim, vâiz idi.
               Efendizâde Mehmed Kâmil Efendi mütevellî olduğu esnâda medrese tamamıyla yanıp hayrâtı
               mahv oldu.                                                                                                                   Hüseyin Fevzi Paşa-Amasyalı
                                                                                                                                            Amasya mülhakatından mürekkeb Kışlacığı Köyünden Kör Hasan oğlu Osmân Ağa bin
                     Hüseyin Efendi-Kara Mollazâde es-Seyyid                                                                          Ömer bin Hasan mahdûmudur. 1252’de doğdu. 1263’de pederinin vefâtıyla Amasya’ya geldi.
                     Amasya  eşrâfından  es-Seyyid  el-Hâc  Mehmed  Efendi’nin  mahdûmudur.  1242’de                                  Büyük dayısı Hâfız Halîl Efendi’nin sâkin olduğu Mehmed Paşa Medresesi’nde oturdu.
               teşekkül eden Meclis-i a’yân ve 1256’da açılan meclis-i idâre âzâsı ve birkaç defa nakîbü’l-                                 1264’de İstanbul’a gidip küçük dayısı Hâfız Mehmed Efendi’nin sâkin olduğu Hasan
               eşrâf kâ’im-makâmı [157] olduğu halde 1262 senesi cumâdelûlâsının on beşinde vefât etdi.                               Paşa Medresesinde ikâmet ederek Molla Fenârî Mahallesi Mektebi’ne iki yıl devam etdi.
               Aşağı Pirler mezarlığında medfûndur.                                                                                         1266’da  Hâfız  Mehmed  Efendi’nin  sevk-i  marifetiyle  idâdî  askerî  mektebine  girdi.



                                                           44                                                                                                                     45
                                                           54
   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60