Page 58 - 6-8
P. 58
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Efendi-Gürcüzâde
“Karslı” demekle meşhûrdur. Kars Sancağı mülhakâtından Şavşat Kasabası’ndan Hasan
bin Osmân bin Ebûbekir bin Mehmed’in oğludur. 1256’da doğdu. İstanbul’a gidip Fâtih Ders-
i âmlarından Berkofçalı Abdürrahim Efendi’nin halka-i tedrîsinde tahsîl-i ulûm ederek mücâz
olup Amasya’da ikâmet ve tedrîse mülâzemet etdi. Ders-i âm olduğu halde 1319’da vefât etdi.
Ulemâdan halîm, kâni, vâiz idi.
Hüseyin Efendi-Şa’bânzâde el-Hâc
Köprülüdür. Köprü’nün Mahmûdlu-Mahmadlı Karyesinin imâmı Şa’bân Efendi bin
Hüseyin mahdûmudur. 1264’de mezkûr köyde doğdu. Köprü’de neş’et edib mukaddimât-ı
ulûmu İğnecizâde Mehmed Raşid Efendi’den gördü. Bâ’dehû Çorum’a gidip Türkmen Mustafa
Efendi’den bir müddet okudu. 1291’de Amasya’ya gelip fuzalâdan Şirvânî el-Hâc Mustafa
Efendi’den ikmâl-i tahsîle çalıştı.
1298’de müşârün-ileyhin irtihâline binâen Şirvânî Hacı İsa Efendi’den ikmâl-i tahsîl
ederek 1300’de mücâz olup Köprü’ye geldi. [166] Orada tedrîs-i ulûma mübâşeret ederek
yıllarca ders-i âm olup iki defa icâzet verdi. Fakat hiyel-i şer’iyyeye pek ziyâde i’tinâsı
olduğundan 1323’de habs ü tevkîf ile muâheze gördü. Bâ’dehû istihsâl-i berâet edib 1331’de
vefât etdi. Âlim, fakîh, sabûr bir zât idi. Mahdûmu Sadeddîn Efendi ve birâderi el-Hâc Yûsuf
Efendi’dir. Bunun mahdûmu Abdurrahman Nâfiz Efendi baş-muallimdir.
Hisar Bey-Sungur Beyzâde
Amasyalıdır. Ümerâdan Yahşi Bey bin İsa Bey’in mahdûmu ve sadr-ı esbak Bâyezîd Paşa
ile İsa Bey’in birâderidir.
Amasya emîr-i kebîri Şâdgeldi Paşazâde Devatdâr Ahmed Paşa’nın zamanında züamâdan
oldu.
Bâ’dehû Yıldırım Sultân Bâyezîd’e intisâb ederek bevvâb-ı sultânî iken Timur harbinde
fedakârane sa’y ü gayreti Çelebi Sultân Mehmed Hân tarafından takdîr edilerek ümerâdan oldu.
Bâ’dehû Gözleroğlunu harben bozub Tokat Sancağı’nı istilâdan kurtardığı cihetle Tokat
Sancağı beyi oldu.
Orada yıllarca emâret edib 814’de âlî bir medrese [167] yapdırdı. Orada edindiği emlâkını
bu medresenin mesâlihine vakf edib 816 sâlinden sonra vefât etdi. Şecî, sâhib-i hayr ve hasenât
bir emîr-i nâm-dâr idi.
Hisar Çelebi-Kâtib
Amasyalıdır. Hacı Kızıl Çelebi mahdûmu olup ulemâdan tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm
ve tûl-i müddet Amasya mahkemesi kâtibi, 873’de Amasya vilâyeti nâibi görüldü. Bâ’dehû
vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâ’dan hattı güzel usûl-i şer‘e vâkıf bir zât idi. Mahdûmu Mahmûd
Çelebi’dir.
Huzûrî Mehmed Efendi- Türbedârzâde
Amasya’da Kemal Paşa türbedârı İsmail Efendi’nin mahdûmu olup Iydîzâde el-Hâc Akif
Mustafa Efendi’den ulûm-ı fünûnu ahz ü tederrrüs etdikden sonra Ya’kûb Paşa Mahallesi’nde
ikâmet ve Kemâl Paşa Türbesinde tedrîs-i mülâzemet etdi.
Pederinden intikâl eden türbedârlık vazîfesiyle kanâat ederek yıllarca ulûm-ı şer’iyye
tedrîs etdi. En ziyâde müntesibi olduğu fünûn-ı edebiyyât tedrîsiyle be-nâm olup 1191 [168]
hudûdunda vefât etdi. Âlim, fünûn-ı edebiyyede kâmil, şâir, müteşerri’ bir zât idi.
Mustafa Vâzıh Efendi Belâbilü’r-Rasîye’sinde der ki: “Kemal Paşa Türbesinde iki
sanduka var idi. Ders takrîrine mâni oluyor diye bu sândukaları Huzûrî Efendi kaldırdı.” Bu zât
civârında bulunan Çevikçe Tekkesi’ne çokça gider tekke şeyhi olan Mevlâna Hasan Sinan
47
57