Page 56 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hüseyin Ağa-es-Seyyid el-Hâc Molla Ağa
Amasya a’yânından Arab Hüseyin oğlu el-Hâc Ali Ağa bin el-Hâc Mustafa Ağa bin el-
Hâc Arab Hüseyin Efendi’nin oğludur. Eski Kethüdâ Mahallesi a’yânından olup 1244’de
Meclis ve 1256’da Meclis-i idâre âzâsından olduğu halde 1266’da vefât etdi. Hânedân, zî-servet
idi. Merzifon eşrâfından Dede es-Seyyid el-Hâc Hüseyin Ağa bin es-Seyyid el-Hâc Mehmed
Ağa’nın oğludur. Merzifon a’yânı ve nakîbü’l-eşrâf kâ’im-makâmı olduğu halde 1266’da vefât
etdi. Mahdûmu meşâhîr-i şuarâdan es-Seyyid Mehmed İlmî Efendi’dir.

Hüseyin Efendi-Ferâizî el-Hâc
İskiliblidir. İsmail bin Mustafa’nın mahdûmudur. Amasya’da Şeyhü’l-ulemâ Hâfız Ömer
Efendi’den tahsîl-i ulûm ederek mücâz ve ders-i âm-ı meşhûr oldu. 1245’de Atabeg ve 1248’de
Narlıbahçe’de Süleymaniye Medreselerine müderris-i [158] be-nâm oldu. Yıllarca tedrîs-i ulûm
ve ta’lîm-i ferâiz ederek pek ziyâde iştihâr edib 1267 senesi zilka’desinde dâr-ı naîme irtihâl
etdi. Kibâr-ı ulemâdan usûl ve fürûa vâkıf, ilm-i ferâizde üstâz-ı yegâne bir fakîh-i asr idi.
Mahdûmları Mustafa, Mehmed Efendilerdir.
Bunlar da iki medresenin de müderrisi iken Hâfız Mustafa Efendi 1278’de vefâtıyla
birâderi Hâfız Mehmed Efendi müstakillen müderris oldu. 1282’de yeniyol açılınca Medrese-i
Süleymaniye hedm edilib bir kısmı yola kalb edildi. Bâkî arsası üzerine de Mehmed Efendi bir
hâne yaptırdı. Bunun da vefâtıyla oğulları Hüseyin, Ahmed Cevdet Ağalara Atabeg Medresesi
Müderrisliği verildi. Bunların da hepsine İskilibli Oğulları denir.

Hüseyin Bey-Yörgüç Paşazâde
Esbak Amasya mütesellimi dergâh-ı âlî kapıcı-başılarından es-Seyyid el-Hâc Osmân Bey
bin es-Seyyid el-Hâc Hasan Bey bin el-Hâc Ahmed Bey’in mahdûmudur. 1238’de doğdu.
1256’da asker [159] olup birkaç ay ta’lîmden sonra yüzbaşı, 1258’de binbaşı olarak Amasya’da
kaldı.
Çünkü bu esnâlarda devletçe eşrâfzâdelerden zâbit yetiştirmek lüzûmu hâsıl olduğundan
askerliği kabûl eden eşrâfzâdeler terakkiyât-ı serîa ile teşvik edilirlerdi. Bunun da iki yıl
zarfında binbaşılığı bu teşvîkât-ı âsârından idi.
1263’de taburu diğer bir yere kaldırdığından isti’fâ edib askerlikden çıktı. 1285’de
birâderi Ali Beyle beraber müştereken Yörgüç Paşa vakfına mütevellî olup servet ü sâmâna
erdi.
1291’de Belediye reisi ve 1293’de meclis-i idâre âzâsı olarak Amasya’nın erkânından
olduğu halde 1295 senesi cumâdelâhiresinde vefât etdi. Âkîl, müdebbir, hânedân, edîb idi.
Mahdûmu Hasan Hüsnü Bey de 1318’de mütevellî oldu.

Hüseyin Efendi-İlarslanlı
Ahıska’dan hicret edib Amasya’nın İlarslan Nâhiyesinde [160] tavattun eden Ahıskalı
Mehmed’in oğludur. Gençliğinde Amasya’ya gelip Benderli Medresesinde ikâmet ederek
Şirvânî el-Hâc Mustafa Efendi’den ahz-ı ulûm etdi. 1291’de mücâz ve ders-i âm oldu. Yıllarca
tedrîs-i ulûma devam edib 1307 senesi evâilinde vefât etdi. Sulehâdan, âlim, vâiz idi.

Hüseyin Fevzi Paşa-Amasyalı
Amasya mülhakatından mürekkeb Kışlacığı Köyünden Kör Hasan oğlu Osmân Ağa bin
Ömer bin Hasan mahdûmudur. 1252’de doğdu. 1263’de pederinin vefâtıyla Amasya’ya geldi.
Büyük dayısı Hâfız Halîl Efendi’nin sâkin olduğu Mehmed Paşa Medresesi’nde oturdu.
1264’de İstanbul’a gidip küçük dayısı Hâfız Mehmed Efendi’nin sâkin olduğu Hasan
Paşa Medresesinde ikâmet ederek Molla Fenârî Mahallesi Mektebi’ne iki yıl devam etdi.
1266’da Hâfız Mehmed Efendi’nin sevk-i marifetiyle idâdî askerî mektebine girdi.

45
55