Page 574 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

kethüdâsı olan Şîrînzâde Hacı Hâfız Hasan Ağa’nın akrabâsından olup ibtidâ Amasyalı
Gürcüzâde Osmân Paşa’nın dâ’iresine girip Rûmeli muhârebesinde şecâ’at ve cesâretiyle
temâyüz ettiğinden paşanın silâhdârı ve delîlbaşısı oldu.
Osmân Paşa’nın 1218’de i’dâmı esnâsında Caniklizâde Tayyâr Mahmûd Paşa’ya ilticâ ve
cür’et ü cesâretine binâ’en Tayyâr Paşa’ya intisâb eylediğinden paşanın da silâhdârı ve
delîlbaşısı olarak kendisini i’dâmdan kurtarmıştı.
1219 senesi muharreminde Tayyâr Paşa tarafından Amasya’nın zabt ü işgâline gönderilen
kuvve-i imdâdiye sergerdesi olarak Amasya mütesellimi Mikdâd Paşazâde Hasan Bey’in
yanına gönderildi. Amasya’nın zabt ü işgâlinde ve katl ü gârette Hasan Bey’e yardımlar etdi.
Bunun üzerine Çapanoğlu Süleyman Bey Amasya mutasarrıfı olarak Tayyârlıların tard ü
tenkîline me’mûr olup Süleyman Beyzâde Celâleddîn Mehmed Bey’in kuvvetine karşı mağlûb
ve esîr olduklarından 1220 senesi muharreminde Hasan Beyle beraber i’dâm edildi. Pek şecî’
ve serkeşti. [60]

Abdullah Dede Efendi-Şeyh Ahmedzâde
Amasya Mevlevîhânesi şeyhi Hacı Ahmed Efendi’nin oğlu ve Feyzullâh Efendi’nin
birâderidir. Pederinin zamân-ı meşîhatında tahsîl-i ilm ü ma’rifet ederek 1208’de kardeşinin
ref’inden Amasya Mevlevîhânesi şeyhi oldu.
Ancak 1209’da Hazînedaroğlu Süleyman Bey’in nüfûzuyla azl edilip Hacızâde Hüseyin
Dede şeyh oldu. Bu da mu’ahharan mesnevî-hân olup 1220’de Caniklizâde Hasan Bey’in
i’dâmı üzerine azl edilen Hâfız Mustafa Dede’nin yerine ikinci def’a mevlevîhâne şeyhi olduğu
hâlde 1225’de vefât etdi. Edîb, ma’ârif-âşinâ, mevlevî-meşreb bir şeyh idi. Oğlu Ahmed
Efendi’dir.

Abdullah Paşa-Emîr Ağazâde es-Seyyid
Amasya sâdâtından es-Seyyid Mehmed Ağa’nın mahdûmudur. Amasyalı Ocak imâmı es-
Seyyid Halîl Efendizâde sadâret kâ’im-makâmı es-Seyyid Mustafa Paşa’nın dâ’iresine
efendiliğinde intisâb ederek vezâretinde çuhadârı ve dâmâdı ve kâ’im-makâmlığında kethüdâsı
oldu.
Müşârun ileyhin tekâ’üdünden sonra bir müddet Amasya’da ikâmet [61] ve ba’dehû
kayın pederinin lütûf-dîdesi olan Gürcü Yûsuf Ziya Paşa’ya intisâb ederek sadâretinde
kapıcıları kethüdâsı oldu. Mısır’ın fethinde dergâh-ı âlî kapıcıbaşılığı ile taltîf edildi.
1220 senesi muharreminde müşârun ileyhin sadâretten azli üzerine Gümüşhane ma’deni
emîni ve 1223 senesi evâsıtında bâ-rütbe-i mîr-i mîrânî Kars Kalesi muhâfızı oldu. 1225’de
Ahısha Muhârebesi’nde kuvve-i imdâdiye irsâl ederek hizmet eylediğinden zilka’desinde nâ’il-
i vezâret oldu.
1226 senesi muharreminin evâsıtında Erzurum vâlîsi ve Kars muhâfızı olup iki yıl kadar
hüsn-i idâre etmiş olduğu hâlde 1228 senesi muharreminin evâ’ilinde dâr-ı bekâya rihlet etdi.
Kars’ta medfûndur. Erbâb-ı liyâkattan müdebbir, hâdim-i dîn ü devlet bir zât idi. Mahdûmları
Mustafa, Mehmed Beyler Amasya’da oturdu.

Abdullah Efendi-Uzun Müderriszâde
Amasya fuzalâsından “Uzun Müderris” demekle meşhûr Ya’kûb Paşa müderrisi
Süleyman Efendizâde es-Seyyid Mustafa Efendi’nin oğludur. Fâzıl-ı meşhûr Ürgüplü Hacı
Ahmed Efendi’nin halka-i tedrîsinde ikmâl-i tahsîl ederek [62] ders-i âm oldu.
1208’de pederinin vefâtıyla Ya’kûb Paşa Medresesi müderrisi olup yıllarca tedrîs-i ulûm
etdi. Kibâr-ı ulemâdan olup 1232’de vefât etdi. Mahdûmu “Sarı Müderris” demekle meşhûr es-
Seyyid Mustafa Efendi’dir. Birâderi es-Seyyid Hasan Efendi de müderris idi.

571
573