Page 572 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 9-12. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

İzzet Mehmed Paşa şedîdü’ş-şekîme, müdebbir bir zât idi. 1210 senesinde Amasya
sancâğı mâlikânesi sâhib-i tercemenin nüfûz ve tasvîbi sâyesinde Hazînedârzâde Süleyman
Bey’e ilzâm edilmiş idi. Süleyman Bey Nizâm-ı cedîd neferâtının tahrîr ve i’zâmına mâni’
olmak üzere yeniçerileri teşvîk ederek Amasya mahkemesini bastırmış, büyük bir fitne çıkarmış
olduğu İzzet Mehmed Paşa’yı ve hâssaten Üçüncü Sultân Selîm’i kızdırmıştı.
Bu vak’adan dolayı Silâhdâr es-Seyyid Abdullah Ağa’nın nüfûz ve ikbâli hitâma ermiş,
kendisinden teveccüh ve i’timâdı selbettirmiş olduğundan 1210 senesi cumâdelâhirinde
silâhdârlıktan azl ve sarây-ı hümâyûndan ihrâc edildiğine pek ziyâde müte’essir olup mezkûr
senenin zilhiccesinde vefât etdi. Lâleli Câmii civârında medfûndur.
Silâhdâr es-Seyyid Abdullah Ağa, asîl, müdebbir, kerîm, [53] âlî-cenâb, Sultân Selîm’e
gâyet sâdık idi. Hazinedâroğlu’nun serkeşâne hareketi ve densizliği yüzünden musâb oldu.
İstanbul civârında Alibeyköy’ünde zâviyesi ve vakfı, Lâdik’de ceddi tekkesi önünde güzel
çeşmesi vardır. Ceddi vakfına mütevellî idi.
Kayınpederi Çayırzâde İbrâhim Ağa’dır. Bunun kerîmesinden mahdûmu müderrisînden
es-Seyyid Mehmed Hakkı Bey de 1216 recebinde vefât etdi. Haydarpaşa’da vâlidesinin pederi
mûmâileyh İbrâhim Ağa’nın yanında medfûndur. Hafîdi haremeyn pâyeli es-Seyyid Ahmed
İzzet Bey ve diğer hafîdi de mîr-i mîrân es-Seyyid Abdülkerîm Paşa’dır.

Abdullah Efendi-Şeyhzâde es-Seyyid eş-Şeyh
Amasya’da Meydan Köprüsü başında Ehlî Hâtun zâviyesi şeyhi es-Seyyid Alî Efendi
ahfâdından es-Seyyid eş-Şeyh Mehmed Efendi bin es-Seyyid eş-Şeyh Alî Efendi bin es-Seyyid
eş-Şeyh İsmâîl Efendi bin eş-Şeyh es-Seyyid Alî el-Halvetî oğludur.
Asrı ulemâsından ikmâl-i tahsîl edib pederinden ahz-ı hilâfet ederek temâyüz etdi.
Civârında bulunan Kutlu Şâh Câmi’inde va’z ü tedrîse mülâzım olup 1189’da pederinin
vefâtıyla Ehlî Hâtun tekkesi şeyhi ve vakfı mütevellîsi [54] oldu. Yirmi beş yıl kadar halka va’z
ü nasihat ve neşr-i tarîkat ederek 1214’de vefât etdi. Âlim, vâ’iz, halûk, bir şeyh idi. Mahdûmu
es-Seyyid Mustafa Efendi ammizâdeleriyle şeyh ve mütevellî olmuşlardı.
Ancak tekke harâb ve bunlar da câhil olduklarından tekkenin arsası üzerine Caniklizâde
Tayyâr Mahmûd Paşa güzel ve ahşâb bir medrese yaptırdı. Müderrisliğini de fâzıl-ı meşhûr
Payaslı Hacı Mehmed Efendi’ye verdi.

Abdullah Efendi-Karamânîzâde es-Seyyid
Amasyalıdır. Halfet Gâzi müderrisi Hâfız Ahmed Efendi’nin oğludur. Pederinden ve
Ayntâbîzâde es-Seyyid Abdullah Efendi’den tederrüs edib ders-i âm ve 1189’da Halfet
müderrisliğinin nıfsına müderris ve vakfına mütevellî oldu. 1205’de tevliyeti ref’ edilip
1215’de vefât etdi. Ulemâdan hâfız ve vâ’iz bir zât idi. Bu esnâda Hazreti Pîr İlyâs türbedârı
olan Abdullah Efendi bin Mehmed Efendi de vefât etdi. Bu da sulehâ ve ulemâdan bir zât idi.

Abdullah Efendi-Hacı Müftü
Ankaralıdır. Alî’nin oğludur. Gençliğinde Amasya’ya [55] gelip Iydîzâde Hacı Âkif, Lâz
İbrâhim Efendilerden ikmâl-i tahsîl ederek Gümüş kasabasında tavattun ve te’ehhül ederek
ders-i âm oldu. Yıllarca tedrîs-i ulûm ederek iştihâr edib 1178’de Halîl Paşa müderrisi ve
ba’dehû Gümüş müftüsü oldu.
Ancak Gümüş a’yânı Hacı Ebûbekir Ağa’nın nüfûzuyla 1190’da tedrîs ve iftâdan
azledilip Müftüzâde Osmân Efendi müderris ve müftü olmuştu. 1191’de sânîyen müftü ve Halîl
Paşa müderrisi olduysa da 1192’de yine azledilip 1197’de üçüncü def’a müftü ve Halîl Paşa
müderrisi oldu.
Bu def’asında a’yân ve halkın teveccühâtını kazanmış olduğundan on yedi yıl mevki’ini
muhâfaza edib 1215 senesi şevvâlinde dâr-ı bekâya rihlet etdi. Âlim, kâmil, fakîh, halûk, gayet

569
571