Page 117 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 1

Câmi-i şerîfin sağ tarafında ya'nî garbında tafsîlâtı âtiyen zikr edilecek bir medrese-i
âliyesi ve sol tarafında ya'nî şarkında bir imâret ve ta'âmhâne (a'şâr-ı ayniye anbârı) ve imâretin
ittisâl-i şimâlîsinde tâbhâne ya'nî misâfirhâne (esliha-i askeriyye deposu) ve bunun önünde
garba nâzır ve hattâtîne mahsûs bir dârü't-ta'lîm (Islâh-ı medâris komisyonu odası) ve imâretin
cenûbunda bir mekteb (Sultâniye mekteb-i ibtidâ'îsi) ve câmi-i şerîfin orta kapısı önünde latîf
bir şadırvanı vardır.
Heşt Behişt ve Mir'ât-ı Kâ'inât ve Künhü'l-Ahbâr’da ve elsine-i âmmede tevâtüren
mezkûr olduğu üzere "Fâtih Sultân Mehmed Hân-ı Sânî" hazretlerinin şehzâdeleri "Sultân
Bâyezîd" Amasya ve "Sultân Cem" Karaman vâlîliklerinde bulundukları esnâda "Sultân
Cem"in tahsîl-i saltanata teşebbüs eylediği "Sultân Bâyezîd"e mün'akis oldukda bî-huzûr
olduğunu gören Amasya meşâyih-i Halvetiyyesi'nden "Gümüşlüzâde Pîr Hayreddîn Hızır
Çelebi" ve "Cemâlîzâde Pîr Cemâleddîn Mehmed Çelebi Halîfe" hazerâtı sultân-ı
müşârün-ileyhi tesliye ve saltanatın kendisine [129] müyesser olacağını tebşîr ve te'mîn ederek
Amasya'da câmi ve medrese ve imârethâne inşâsını ricâ etmelerine mahzûz olmuş ve akîb-i
cülûsunda hayrât-ı mezkûrenin inşâsını va'd buyurmuş idi.
886 Rebî'ulevvelinde saltanatı mukadder ve cülûsu müyesser oldukda va'd-i sâbıkını
incâz ve şehzâdesi Amasya vâlîsi "Sultân Ahmed"e mev'ûdunun ihyâsına dâ'ir bir emr-i âlî
ısdâr buyurduğu cihetle 886 Recebinde binâ-yı hayrâta mübâşeret ve 891 Recebinde ikmâl ve
ancak beş sene zarfında itmâm edilmişdir.
"Mustafa Vâzıh Efendi", "Amasya Târîhi"nde diyor ki: "Bu câmi-i şerîfin binâsına
"Feyz (890)" târîhinde mübâşeret ve "Feyyâz (891)" târîhinde ikmâl edildiği kapısı bâlâsında
mahkûkdur!"
Orta kapının sağ tarafında mermer taş üzerinde mahkûk olan hatt-ı celî şudur:

ىلاعلارملأاب ىلاهلأاو ءارقفلا بولقل ادامع ءانبلا اذه عقو
مظعلأا لدعلأا ناطلسلا نم ىلايللاو مايلأا ىدم اذفان لازلا
152 ميشلا مراكمو قلاخلأا نساحمب ملقلاو فيسلا بابرأ دبعتسم

Kapının üzerindeki mermer taş üzerinde:

نيطلاسلا نيطاسأ ديدانص ةودق نيدهاجملاو ةاذغلا تاداس ةوسأ
ناطلسلا نب ناطلسلا نيرحبلا ناقاخو نيربلا ناطلس
153 هكلم اللهدلخ ناخ دارم نب دمحم ناطلسلا نب ديزياب ناطلسلا حتفلاوبأ

[130] Kapının sol tarafında mermer taş üzerinde:
غارفلا قفتاو هناسحإو هرب نيملاعلا ىلع ضافأو هناطلسو
نيعستو ىدحا ةنس كرابملا رهشلا بجر ىف هقيفوتو الله نوعب
هبتك ضايف ماع مامتلإا ناك ضيفلا ماع ءانبلا نوكلو ةأمنامثو
154 ديزم نب ىلع ديبعلا فعضأ

152 Bu binâ, fukarâ ve ahâlinin gönüllerine bir destek olmak üzere geceler ve gündüzler daim oldukça geçerli
olacak yüce bir emirle, en adil ve en büyük, güzel ahlak ve şerefli vasıflarla kılıç ve kalem erbabını kendine boyun
eğdiren bir sultan tarafından (Ed.)
153 Gazi ve mücahidlerden önde gelenlere ve büyük sultanlara örnek teşkil eden, karaların sultanı, denizlerin
hakanı, sultan oğlu sultan, fetihler sahibi Sultan Bâyezid b. Sultan Mehmed b. Murad tarafından yaptırılmıştır.
Allah mülkünü (Ed.)
154 ve yönetimini ebedi kılsın. Tüm aleme iyilik ve ihsanından bol bol bahşetsin. Allah’ın yardımı ve muvaffakiyeti
ile 891 yılının mübarek Recep ayında tamamlanmıştır. “Feyz” yılında binasına başlanmış ve “feyyâz” yılında
tamamlanmıştır. Bu kitâbei de Allah’ın en muhtaç kulu Ali b. Mezîd yazmıştır. (Ed.)
104
116