Page 417 - 1-4_2
P. 417
Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3
Şâdgeldi Pâdişâh, halk arasında "Şâdgeldi Paşa" demekle meşhûr olmuşdu. Çünkü
"Paşa" Türk dilinde "afv ve setri gâlib, halîm, müdebbir, mu'tedil" ma'nâsına idi. Şâdgeldi Bey,
bu sıfatlarla hakîkaten muttasıf, âlim, halûk bir zât idi.
Şâdgeldi Pâdişâh'ın iki amcası vardı: Biri Bedreddîn Gazânşâh, diğeri Şerefeddîn
Toganşâh idi. Toganşâh Turhal beyi olup mahdûmları Mübârekşâh, Mukbil Beyler'di.
Hacı Kutlu Şâh, her tarafdan aldığı mühim kuvvetlerle Karamânoğlu Alâ'eddîn Bey'e
karşı gitdi. Karamânîler'le muhârebeler ederek üçüncü def'a Karaman ordusunu fenâ bozdu.
Alâ'eddîn Bey'i firâra mecbûr ederek Konya'yı tekrâr aldı.
Hacı Kutlu Şâh, Konya'nın üçüncü def'a fethi üzerine Eretna'dan ziyâde nüfûz ve şöhret
kazandı. Türkler için Eretnaoğulları'ndan bir hayır ve menfa'at gelmeyeceğine kanâ'at
getirdiğinden Emîr Ca'fer'i ber-taraf ederek i'lân-ı istiklâl etdi.
Bunun üzerine Hacı Kutlu Şâh, Kayseriyye emâretine birâderi Bedreddîn Gazânşâh'ı
nasb ederek Ca'fer Bey'in emr-i muhâfazasına [63] me'mûr etdi. Bu esnâda Ankara beyi
Devletşâhoğlu Melik Nâsıreddîn Bahtiyâr Bey idi.
Bahtiyâr Bey, "Câmiu'd-Düvel"de mezkûr olduğu üzere pederi Devletşâh'dan sonra
Ankara emîri olmuşdu. Fakat serkeş ve zulümkâr adamdı. Gâh Karamânîler'le beraber olup
Osmân İli'ni târâc eder, gâh Kutlu Şâh ile ittifâk edib Karaman ilini vururdu.
Hacı Kutlu Şâh'ın istiklâli, Eretnaoğullarına tarafdâr olan beylere, hâssaten Hâce Alî
Şâh ile Dulkadiroğlu Halîl Bey bin Karaca Bey'e güç gelmiş, her biri Hacı Kutlu Şâh'a karşı
vaz'iyyet almışdı.
Karamânoğulları Süleyman ve Alâ'eddîn Beyler, Konya'yı kurtarmak için her tarafdan
kendilerine müttefik ararken bu beyleri suhûletle elde etmişler, var kuvvetleriyle Hacı Kutlu
Şâh üzerine yürümüşlerdi.
Hacı Kutlu Şâh'ın gâyesi, harekâtından anlaşılıyor ki müteferrik emâretlerden dolayı
aralarına tefrika giren Türkler'i birleşdirip Avrupa'da garba doğru ileri giden Osmanlı
Türkleri'ne muzâheret etmekdi.
Ne çâresi var ki ancak kendi menfa'atlerine bakan büyük beyler ve efendiler, bu gâyeyi
takdîr edemiyorlar, Hacı Kutlu Şâh'ın mağlûb ve menkûb olmasına çalışıyorlar, Hacı Kutlu
Şâh'a yardım edecek beyleri bile ellerinden geldiği kadar caydırıyorlardı.
Bu sebebden Hacı Kutlu Şâh'a yardım edecek yalnız büyük mahdûmu Ahmed Şâh idi.
Diğer mahdûmu Şâdgeldi Paşa Amasya'dan ayrıldığı [64] gün Halifetoğlu Alâ'eddîn Alî Bey
bin Süleyman Bey'in Amasya'yı zabta kıyâm edeceği muhakkakdı.
Kendinin nasb etdiği birâderi Gazânşâh ise Samgaroğlu Hızır Bey'den çekindiğini
der-miyân ederek Kayseriyye'den hareket etmiyor, asker bile göndermiyordu. Hacı Kutlu Şâh
her vechile yalnız başına kalmışdı. Hacı Kutlu Şâh, Karamânîler'le mükerreren çarpışdı. Ba'zen
galebe ediyor, ba'zen mağlûb oluyordu.
Kuvveti azaldığı cihetle beylerden istimdâd etdi. Olanca kuvvetiyle yardım eden yalnız
Sivas emîri Şihâbeddîn Ahmed Şâh oldu. Şâdgeldi Paşa ile Kâbilîzâde Muhammed Paşa
Amasya ve Tokat'dan asker gönderdiler.
Hacı Kutlu Şâh ile mahdûmu Ahmed Şâh, son bir gayretle ve şiddetle harb ederek
mevki'lerini muhâfaza ediyorlardı. Fakat Karamânoğlu Alâ'eddîn Bey, aldığı yeni ve mühim
kuvvetlerle tecdîd-i savlet ederek harbi kazandı. Hacı Kutlu Şâh ile mahdûmu maktûl oldu
(762).
Alâ'eddîn Bey, Konya'yı kurtardıkdan sonra Kayseriyye üzerine yürüdü. Kayseriyye
emîri Gazânşâh'ı ve dâmâdı olan Mühezziboğlu Alameddîn Süleyman Bey'i firâra mecbûr edib
Eretnazâde Muhammed Bey'i makâm-ı emârete nasb ve i'âde ederek avdet etdi.
Müneccimbaşı Ahmed Efendi "Câmiu'd-Düvel"inde diyor ki: "Karamânzâde Alâ'eddîn
Bey, İbni Kürd ile mükerreren harb etdi. Sonunda galebe edib İbni Kürd'ü öldürdü. Eretnazâde
Muhammed Bey'i makâm-ı emârete nasb ve i'âde eyledi".[65]
714
416