Page 418 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Gazânşâh ile dâmâdı ve evlâd u ıyâli Amasya'ya avdet etmek imkânını
göremediklerinden Şâm'a firâr etdiler. Buradan Kudüs'e gidip orada yerleşdiler. 494
Hacı Kutlu Şâh ile mahdûmunun vefâtı, Karamânîler'i pek ziyâde sevindirmiş, lâkin
Eretna memâlikini âdetâ bir herc ü merce vermişdi. Hele Amasya için bir felâket olmuş,
Şâdgeldi Paşa'nın mu'ârızlarını kanlı hareketlere sürüklemişdi.
Karamânîler bu zaferle neş'elenerek Ankara'da Devletşâh oğlu Bahtiyâr Bey'i
kendilerine uydurmuş, Osmân İli'ni târâc etmeye kıyâm etmiş idi. Çünkü Bursa emîri Osmân
oğlu Orhan Bey 761 senesi recebinde vefât edib yerine mahdûmu Hünkâr Murâd Bey geçmişdi.
Orhân Bey devrinde Osmân İli'ni ikide bir iz'âc eden Bahtiyâr Bey, Karamânîler'e uyup
yine iz'âcâtını tekrâr etdiğinden Osmanlı kumandânlarından meşhûr Sunkur Paşa 495 bir kuvve-i
mühimme ile geldi, Ankara'yı fenâ hâlde sardı.
Bahtiyâr Bey'in tecâvüzâtından zâten bîzâr olan Ankara halkı Sunkur Paşa'ya kaleyi
teslîm ederek Murâd Bey'e bey'at etmişlerdir. Bahtiyâr Bey, mahdûmu Kara Devletşâh ile
Amasya'ya kaçıp Şâdgeldi Paşa'ya ilticâ etdi. [66]
Amasya a'yân-ı ümerâsından Halifetoğlu Alâ'eddîn Alî Bey pederi devrinden beri fırsat
zamânını gözlerken Hacı Kutlu Şâh'ın maktûl olduğunu duyduğu anda harekete geldi. Kendine
mu'în olan beylere baş oldu, Amasya emâretini zabta kıyâm etdi.
Çünkü Gül Beyoğlu Alâ'aeddîn Alî bin Muhammed ve birâderi Receb, Tuli Beyzâde
İbrâhim, Yağmur Beyzâde diğer İbrâhim Beyler Halifetzâde Alâ'eddîn Alî Bey'in tarafdârânı
idiler. Köprü emîri Taşanzâde Haydar Bey, Osmâncık emîri Sârımeddîn Ahmed Bey de Alî
Bey'i iltizâm ediyorlardı.
Alâ'eddîn Alî Bey, bu kadar kuvveti buldukdan sonra kıyâm edib Amasya emâretini
zabt ederek Şâdgeldi Paşa'yı Amasya'dan çıkardı. Çünkü Şâdgeldi Paşa kendisini müdâfa'a
eden askeri pederinin yanına göndermiş, Amasya'yı müdâfa'asız bir hâlde bırakmışdı.

Emîr Alâ'eddîn Alî Bey
Amasya'nın sâbık emîri Halifetzâde Şücâ'eddîn Süleyman Bey bin Alâ'eddîn Alî Bey'in
mahdûmudur. 762 senesi evâhirinde kendisine mu'în olan beylerin ittifâkıyla Amasya emîri
oldu. Kadı ve müftü yerinde kaldı. Yağmur Beyzâde Sârımeddîn İbrâhim Bey'i candârı, Gül
Beyoğlu Alâ'eddîn Alî Bey'i de kale dizdârı olarak ta'yîn etdi. Bunun birâderi Şerefeddîn
Mukbil Bey'di. Fakat Şâdgeldi Paşa [67] Amasya'dan çıkdığı zamân Turhal'a gidip amcası
Toganşâh yanında kaldı. Ümerâdan Torumtayoğlu Sirâceddîn Muhammed, Bâbukşâhoğlu
Alâ'eddîn Alî Paşa, Süleyman Şâhoğlu Tâceddîn Ahmed, Sunkuroğlu Süleyman, Âbâdoğlu
Mahmûd, Baytemüroğlu İmâd Beyler'i kendisine celb eyledi. Gümüşlüoğlu Hâce Sinan Çelebi
zâten kendisine tarafdâr idi.
Tokat emîri Kâbilîzâde Celâleddîn Muhammed Paşa, Lâdik emîri Sevinc Beyzâde
Hüseyin, Niksâr emîri Tâceddînzâde Sirâceddîn Muhammed Beyler de Şâdgeldi Paşa'ya
mu'âvenet ederek onu takviye etmekde idiler.
Şâdgeldi Paşa, her tarafdan aldığı kuvvetlerle Amasya üzerine yürüdü. Amasya emîri
Alî Bey de kendisini iltizâm eden beylerle karşıladı. Kaynar önünde yapdıkları muhârebede
Şâdgeldi Paşa galebe etdi. Muzafferâne Amasya'ya girip ikinci def'a emîr oldu.
Emîr-i sâbık Alî Bey, Amasya'da "Kaynar Vak'ası" diye meşhûr olan muhârebede pek
çok zâyi'ât verdiğinden ne kendisi, ne de tarafdârı duramadılar, Amasya'dan tamâmiyle çekip
gitmeye mecbûr oldular. Halifetzâde Alî Bey Ankara'ya 496 , Gül Beyzâde Alî ve Receb,
Yağmurzâde [68] İbrâhim Beyler Mısır'a, Taşanzâde Haydar Bey de Elbistân'a firâr etdiler.

494 "el-Ünsü'l-Celîl fî Târîhi'l-Kuds ve'l-Halîl"de bunların tercemesi vardır. Süleymân Bey 771'de vefât etmiş,
halîlesi Isfahân Hâtun binti Gazânşâh da 782 senesinde orada bir medrese yapdırmışdır.
495 Yenişehir'de Sunkur Paşa'nın câmi' ve imâreti ve evkâfı vardır.
496 Alî Bey Ankara'da müddet-i medîde oturdu. Amasya'nın Suluova nâhiyesinde kâ'in Öyük Cândâr ve Ercük
Çiftlikleri'ni Amasya'da ceddi medresesi mesâlihine Ankara kadısı Muhammed bin Yûnus huzûrunda 768
715
417