Page 423 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3

Bunu müte'âkib şeyh-i müşârün-ileyhin pederi olan eş-Şeyh Nâsıreddîn Dâ'î el-Mülûk
ve's-Selâtîn Nusret bin el-merhûm Hamzatü'z-Zilevî, emlâkini Zile'de binâ eylediği zâviyesi
mesâlihine vakf ve tevliyetini de diğer mahdûmu olan Celâleddîn Habîb Çelebi'ye şart etmişdir.
Şeyh Nusret Efendi'nin bu vakfiyesi 770 senesi şevvâlinin evâ'ilinde tanzîm edilmiş,
bâlâsında "Muhammed bin Muhammed el-Aksarâyî el-Hâkim bi-Memâliki'r-Rûm ve Asâkir
Şâdgeldi Paşa" imzâsı görülmüşdür. Bu imzâ sarîhan gösteriyor ki Cemâleddîn Muhammed
Aksarâyî, Şâdgeldi Paşa'nın Amasya'da kazaskeriydi.
Amasya'nın emîr-i sâbıkı olup Kaynar Vak'ası'ndan beri Ankara'da mukîm olan
Halifetzâde Alâ'eddîn Alî Bey, büyük şefâ'atçilerin tavassutuyla Hacı Şâdgeldi Paşa'nın
mazhar-ı afvı olup 771 senesinde Amasya'ya evlâd u ıyâliyle beraber geldi.
"Câmiu'd-Düvel"de mezkûr olduğu üzere İkinci Eretna Bey, Sivas'dan [80] çıkdıkdan
sonra başına topladığı adamlarıyla Kayseriyye'ye hücûm edib almış, orada emîr olmuşdu.
Fakat İkinci Eretna Bey, Karamânîler'in Osmânîler'le meşgûl olduğu bir zamânda
Karaman iline hücûm ve gâret etmekde iken Karamânzâde Alâ'eddîn Bey basdırdı. Aralarında
cereyân eden muhârebede İkinci Eretna Bey bozulup Mar'aş tarafına kaçdı. Dulkadiroğlu'na
sığındı. Amcası Ca'fer Bey, Kayseriyye beyi oldu.
Amasya'dan Mısır'a gidip orada ümerâdan olan Gül Beyoğlu Alâ'eddîn Alî Bey geçen
sene emîrü'l-hacc olarak Hicâz'a gitmişdi. Ba'de'l-hacc Mekke-i Mükerreme'de ikâmetle
Harem-i Şerîf'in bir minâresini ta'mîr etdirip 771'de Tavâşî Sâbıkeddîn Miskâl el-Enûkî ile
Mısır'a avdet etmişdir. (Kitâbü's-Sülûk).
Yine bu sene Lâdik'de medfûn sâhibü'l-hâl es-Seyyid Şemseddîn Ahmed-i Kebîr
er-Rufâ'î mahdûmu olup Rufâ'î şeyhlerinin kutbu, âmme-i halkın mu'tekadı olan es-Seyyid
Necmeddîn Yahyâ er-Rufâ'î Hakala'da vefât etdi. Orada binâ eylediği zâviyesi hücresinde defn
edildi. 501
Hacı Şâdgeldi Paşa'nın kayın-birâderi olan Sivas emîri Hacı İbrâhim Bey, İkinci Eretna
Bey'in Mar'aş'a firârından sonra Kayseriyye'yi istîlâ etmek sevdâsına düşüp Ca'fer Bey'le
uğraşıyordu.
Hâlbuki Sivas havâlîsinde bulunan ve Hacı İbrâhim Bey'in ba'zı [81] ahvâlinden dil-gîr
olan Eretnalılar, İkinci Eretna Bey'in küçük birâderi Horoz Alî Bey etrâfında toplanıp Sivas'a
hücûm etdiler. Hacı İbrâhim Bey'i 772 sâlinde harben Sivas'dan çıkarıp Ali Bey'i taht-ı emârete
geçirdiler.
"Kitâbü'l-Acâ'ib"de "vVe Hacı İbrâhim vâkı'asından ve Muhammed Beyoğlu Şâhzâde
cülûsundan berü seksen beş yıldır" diye yazıldığına göre bu vak'a 772 senesinde cereyân etmiş
olur. Şâhzâde dediği, Muhammed Beyoğlu Horoz Alî Bey'dir.
Alî Bey, Sivas emîri oldukda pederinin vezîri olan Hâce Bedreddîn Yâkût'u kendisine
vezîr ve meşâhîr-i sâdât-ı Hüseyniyye'den Seydî Hüsâm'ı da karîn ve musâhib yapmışdı.
Hâce Bedreddîn Yâkût, Büyük Eretna Hân'ın havâss-ı kurenâsından olup Hacı Şâdgeldi
Paşa'nın küçük birâderi Süleyman Şâh'ın kayınpederi idi. Seydî Hüsâm da
Mâverâ'ü'n-Nehir'den Sivas'a hicret eden es-Seyyid Hüsâmeddîn Hüseyin bin Ferîdeddîn
Muhammed el-Fergânî el-Kubâ'î idi. 502
Çünkü bu esnâlarda Sivas ve Elbistân havâlîsini vurup talân ederek her tarafa dehşet
vermiş, meşâhîr-i eşkıyâdan Humuzoğlu [82] Ahmed nâmında bir Türkmen türemişdi. Ahmed,
şecâ'at ve cesâretiyle iştihâr etmiş, tek başına yirmi, otuz babayiğite karşı durmakla ün almış
bir kahramândı.

501 Bu zâtın türbesi orada meşhûrdur. Târîh-i vefâtını medfûn olduğu tabutunun kenârında bulabildim.
502 Seydî Hüsâm, Amasya'da Kubalı Evliyâ ve Kuba Evliyâsı demekle meşhûr olan Şeyh es-Seyyid Hüsâmeddîn
Hüseyin Çelebi'nin ceddidir. Bunun silsile-nâmesini kemâl-i müşkilât ile Amasya'da bulup mu'azzez kardeşim
Helvâcızâde Hasan Şevkî Efendi elinde gördüm.
720
422