Page 427 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3

Bundan dolayı Barambaylular'la Kadı Burhân'ın avenesi birleşip Sivas üzerine hücûm
etdiler. Sivas vâlîsi Hacı İbrâhim Bey, ibtidâ serdârı olan Hasan Bey'i gönderdi. Sonra kendisi
askeriyle beraber gitdi. Tozanlu nâhiyesinde yapılan muhârebede her ikisi de maktûl oldu
(780).
Hâce Yâkût Bey, Hacı İbrâhim Bey'le beraberdi. Maktûl olan [91] bîçârenin başını alıp
ibtidâ Havik (Hafik) kalesine sonra Sivas'a götürdü. Fakat bu felâket haberini Kadı Burhân'ın
hâlazâdesi Ahmed Çelebi daha evvel Sivas'a getirip izhâr-ı şâdmânî etmişlerdi.
Hacı İbrâhim Bey, Kutlu Beyzâde Hâce Alî Şâh'ın mahdûmu idi. Bunun mahdûmu
Hayreddîn Halîl Bey ve gulâmı Şerefeddîn Mukbil Bey velî-ni'metlerinin şehâdetine pek ziyâde
müte'essir olmuşlardı. Mukbil Bey, derhâl kıyâm edib Halîl Bey'i makâm-ı emârete getirmek
üzere Sivas'ı zabt etmiş, bu felâketin bâ'is-i yegânesi olan Eretnazâde Alî Bey'i bağlayıp
zindâna atmışdı.
Kadı Burhân, Mukbil Bey'in bu harekâtından istifâde etmeye çalışıyor, Alî Bey de Kadı
Burhân'a kendisini kurtarıp taht-ı emârete iclâs etdiği takdîrde vezâret vereceğini va'd ediyordu.
Bunun üzerine Kadı Burhân'ın haşerâtı Hacı Mukbil Bey'i itlâf ederek Alî Bey'i taht-ı emârete
çıkardı. Kadı Burhân, Alî Bey'e 780 senesi rebî'ulevvelinde vezîr oldu.
Bu hengâme arasında Hacı İbrâhim Bey'in bütün hazâ'in ve mevâşîsi, emvâl ve havâşîsi
zabt ve yağmâ edildi. Mahdûmu Hacı Halîl Bey köleleri sâyesinde kaçıp Amasya'ya cân atdı.
Hacı Şâdgeldi Paşa ümerâsından oldu. 508 [92]
Amasya'dan mukaddemen çıkarılan Kılıç Arslan Bey, Erzincân'dan Sivas'a gelip
Eretnazâde Alî Bey'in nedîmi olmuşdu. Alî Bey'in vezîri Kadı Burhân, Hacı Şâdgeldi Paşa'nın
Hacı İbrâhim Bey vak'asından ne kadar müte'essir olacağını biliyordu.
Bunun için hem Şâdgeldi Paşa'yı ta'ziye etmek hem de paşanın harekâtını ve kuvâ-yı
askeriyyesini anlamak lüzûmunu Alî Bey'e telkîn ve Amasya'ya gitmeye teşvîk ediyordu.
Çünkü Şâdgeldi Paşa'nın Sivas'a hücûmundan korkuyordu.
Bunun üzerine Eretnazâde Alî Bey, vezîri Kadı Burhân'ı, müşâviri Kılıç Arslan'ı,
nedîmi Seydî Hüsâm'ı alıp ma'iyyet-i askeriyyesiyle beraber Amasya'ya geldiler. Hacı Şâdgeldi
Paşa'ya misâfir oldular.
Hacı Şâdgeldi Paşa, Alî Bey'in rûhu olan Seydî Hüsâm'ı kaleye da'vet etmişdi. Ancak
Seydî Hüsâm, Şâdgeldi Paşazâde Emîr Ahmed Çelebi ile ayş u nûş esnâsında gavgâ-yı mestâne
çıkardı, ağır sözler sarf etmeye başladı. Ahmed Çelebi de bunu uşaklarıyla beraber tutup habs
etdirdi.
Kadı Burhân, şeytâna ders verir adamdı. Seydî Hüsâm'ın gavgâsı müretteb şeylerdi.
Gizlenilen maksad, Amasya'nın zabt ve teshîri, Hacı Şâdgeldi Paşa'dan intikâm ahzı idi. Çünkü
Kadı Burhân, Alî Bey'in yanında olan Moğol askerine karşı Hacı Şâdgeldi kuvvetinin za'îf
olduğunu zann ediyordu.
Kadı Burhân, Seydî Hüsâm'ın vak'asını duydukda, tertîb etdiği [93] şeylerin kolayca
tatbîk edileceğini ümîd ederek Alî Bey'i şehrin hâricine çıkıp Amasya kalesini muhâsara ve
Seydî Hüsâm'ı tahlîs etmeye teşvîk etdi.
Zâten esîr-i şehvet ve ikbâl olan Alî Bey, Kadı Burhân'ın teşvîkâtına kapıldı. Avdet
ediyor şeklinde askerini şehrin hâricine çıkardı, kendisi de ma'iyyetiyle beraber çıkdı. Ansızın
kaleyi muhâsara etdirdi. Mancınıklarla döğdürdü.
Hacı Şâdgeldi Paşa, bu ta'ziyet ve ziyâretin iblîsâne bir hareket olduğunu derhâl
anlamışdı. Lâzım gelen müdâfa'a tertîbâtını alıp Amasya'yı ve kalesini Moğol eşirrâsına karşı
şecî'âne müdâfa'a ve muhâfaza ederek Kadı Burhân'ın ümîdlerini boşa çıkardı.
Nihâyet Kadı Burhân ve Kılıç Arslan'ın ricâları üzerine Hacı Şâdgeldi Paşa Seydî
Hüsâm'ı mahbesinden çıkarıp Eretnazâde Alî Bey'e gönderdi. Alî Bey ve ma'iyyeti de hâ'ibâne
ric'at ederek def' olup gitdiler.

508 Hacı Halîl Bey, şeyhu'l-islâm Kemâl Paşazâde Şemseddîn Ahmed Şâh Çelebi merhûmun ceddidir.
724
426