Page 481 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3

886 senesi rebî'ulevvelinin dördüncü günü vefât eden Fâtih Sultân Mehmed Hân'ın
yerine şehzâdesi olan Amasya vâlîsi Sultân Bâyezîd'i taht-ı saltanata da'vet için Keklik Mustafa
Ağa rebî'ulevvelin on ikinci günü Amasya'ya geldi. Bu da‘vetde İshâk Paşa'nın büyük yardımı
olmuşdu.
Aynı zamânda Konya vâlîsi olan diğer şehzâde Sultân Cem'e de vezîr-i a'zam Karamânî
Mehmed Paşa da'vet-nâme ve adam göndermişdi. Sultân Bâyezîd'in vürûduna kadar nâib-i
saltanat olmak üzere şehzâdesi Sultân Korkud tahta çıkarılmışdı.
Sultân Bâyezîd, 886 senesi rebî'ulevvelinin on ikinci günü Amasya'dan hareket etdi.
Yerine büyük şehzâdesi Sultân Ahmed'i Amasya vâlîliğine nasb edib ayın yirmisinde İstanbul'a
muvâsalat ederek taht-ı saltanata cülûs eyledi.

Sultân Ahmed
İkinci Sultân Bâyezîd'in ikinci şehzâdesidir. Amasya'da 870 [234] senesinde doğdu.
Vâlidesi Bülbül Hâtun idi. 886 senesi rebî'ulevvelinin on ikinci günü Amasya vâlîsi oldu. Halîl
Paşazâde İbrâhim Paşa lala ve Süleyman Paşa da Amasya muhâfızı ve Hatîb Kâsım Efendi
mu'allim oldu.
Vezîr Mustafa Paşa, nişâncı Ahmed Bey, mu'allim-i sultânî Mu'arrifzâde Sinan Efendi,
imâm-ı sultânî Bedreddîn Efendi, defterdâr Pîrî Bey ve sâ'ir birçok Amasya ricâli Sultân
Bâyezîd ile beraber ve sonra İstanbul'a gitdiler.
Lâkin Sultân Bâyezîd, İstanbul'a muvâsalat edene kadar yeniçerilerle sipâhîler iki taraf
olmuşdu. Ekseriyet Sultân Bâyezîd tarafdârı olup İshâk Paşa bunların başı idi. Sipâhîlerle
Karamânî Mehmed Paşa da Sultân Cem tarafdârı idiler.
Aralıkda hayli arbedeler oldu. Karamânî Mehmed Paşa ve tarafdârlarından hayli
kimseler maktûl 576 olup Sultân Bâyezîd'in cülûsunda Amasyalı İshâk Paşa vezîr-i a'zam oldu.
Amasya a'yân ve tüccârından Şeyh Hamîdoğlu Hâce Süleyman Çelebi,
Samanpazârı'nda ikâmet etdiği hânesi civârına güzel bir mescid-i şerîf binâ etmişdi. Akârâtını
bu mescid-i şerîf mesâlihine vakf etdikden sonra [235] bu sene vefât eyledi. Mahdûmu Hâce
Mehmed Çelebi yerine kâ'im oldu.
887 senesi evâ'ilinde Lala İbrâhim Paşa İstanbul'a celb edilip yerine el-Hâc Sinan
Beyzâde Abdullah Paşa, şehzâde Sultân Ahmed'in lalası ve müdebbir-i umûru oldu. Hacı
Beyzâde Tâcî Bey de Bağdâd'dan gelip şehzâdenin nişâncısı oldu.
Bu sene dîvân-ı hümâyûnda vezîr-i sânî olan Hamza Beyzâde Mustafa Paşa, birçok
esbâb-ı hâ'ileden dolayı maktûl olup Amasya'da yapdığı tahkîkât ile yıkdığı hânumânların
cezâsını gördü. Yerine Amasyalı Hızır Paşazâde Mehmed Paşa vezîr-i sâlis oldu.
887 senesi evâ'ilinde meşhûr Mü'eyyedzâde Alî Çelebi vefât etdi. Üç mâh sonra
mahdûmu Abdurrahmân Efendi İran'dan gelip şa'bânında İstanbul'a gitdi. Bu sene "Hâce
Sultân" demekle meşhûr olan Şemseddîn Ahmed Çelebi de merhûm olup yapdırdığı zâviyesi
önüne defn edildi.
888 senesi zilhiccesinde İshâk Paşa sadâretden, Hızır Paşazâde Mehmed Paşa
vezâretden, defterdâr-ı devlet Amasyalı Gümüşlüzâde Şemseddîn Ahmed Bey defterdârlıkdan
azl edildi. İshâk Paşa Selânîk vâlîsi, Mehmed Paşa şehzâde Sultân Ahmed lalası oldu. Defterdâr
Ahmed Bey de Dimetoka'ya gönderildi.
Yine bu sene Amasyalı fuzalâdan Cemâloğlu Alâ'eddîn Alî Çelebi Bursa
müderrisliğinden Amasya müftülüğüne ta'yîn olunarak Amasya'ya geldi. Hattâtların [236]
şeyhi Amasyalı Hamdullâh Efendi'nin birâderi Mehmed Çelebi, Sultân Bâyezîd'in Amasya'da
başlatdığı hayrâtına binâ emîni oldu.

576 Şâyân-ı dikkatdir ki Candârlı-zâde Halîl Paşa'nın i'dâmına bâ'is olduğu söylenen Mahmûd Paşa, Rûm Mehmed
Paşa'nın, Rûm Mehmed Paşa, Karamânî Mehmed Paşa'nın si'âyeleriyle maktûl olmuşlardı. Karamânî Mehmed
Paşa da yeniçeri elinde cân verdi. "Beşşiri'l-kâtile bi'l-katli" buyurulmuşdu.
778
480