Page 528 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Sivas beylerbeyi Ahmed Paşa'ya gelen fermânlar şâyân-ı dikkatdi. Birisi şudur: "Rûm
beylerbeyi Ahmed Paşa'ya hüküm ki sâbıkâ Amasya sancağı beyi olan Tâhir-i müzevvir emirler
yazıp tuğrâ çekip elinde müzevver emir tutulduğu mesmû'-ı hümâyûnum olmağın mezbûru ele
getirip hakkından gelinmesini emr edib buyurdum ki".
İbrâhim Bey'e gelen fermânlarda Karahisâr'a hücûm edenlerin adları yazılmış olup
şunlardı: Dündâr Mustafa, Arnavut Hüseyin, Çeribaşı Mehmed, Kızılbaş Hüseyin, Geduslu Alî,
Köse Mahmûd, Yardımoğlu [364] Sefer Şâh, Şeytânoğlu İbrâhim, Karakuru Osmân, Bacı
Süleyman.
Sivas beylerbeyi Ahmed Paşa Amasya üzerine hareket edib İbrâhim Bey de Çorum Beyi
Mehmed Bey'le beraber Amasya üzerine yürümüşdü. Deli Tâhir Bey, kendisine edilen nasîhatı
dinledi. Amasya'dan bilâ-vukû'ât çıkıp kapısı halkıyla Bursa'ya doğru gitdi.
Fakat erbâb-ı ihtilâlin meşâhîrinden Kara Sa'îd, Uzun Halîl başlarında olan
cem'iyyetleriyle Tâhir Bey'den ayrılıp Sivas'a doğru gitmişlerdi. Bu esnâda sâbıkâ çâşnîgirbaşı
Mehmed Ağa, Sivas defterleri kethüdâsı olup Amasya'ya gelmişdi. Eşkıyâdan gidemeyip
Amasya'da kaldı.
Yıldızlı İbrâhim Bey, Amasya'ya şa'bân evâhirinde gelip vâliyâne Amasya'ya girdi.
Çorum beyi Mehmed Bey, Tokatlı es-Seyyid Mehmed Paşa, Sivas beylerbeyi Ahmed Paşa
nezdinde kalmışlardı. Kara Sa'îd ile Uzun Halîl harbinde Mehmed Bey şehîd ve Ahmed Paşa
mecbûr-ı firâr olup Sivas'a "Râziye Kadın Dâmâdı" demekle meşhûr Kaya Paşazâde Mustafa
Paşa ta'yîn edildi. Zilhiccede geldi.
İbrâhim Bey Amasya ve etrâfında olan eşkıyâyı başına toplayıp Deli Tâhir Bey'i taklîd
etmeğe kalkışdı. Kendisine uyan erbâb-ı ihtilâl şunlardı:
Murâd Çavuşoğlu Alî, Hacı Bölükbaşı, Benezoğlu Hızır, Mü'ezzinoğlu Alî Bâlî, Kurd
Zülfikâr, Serpaşmaklı Mehmed, Mü'ezzinoğlu Ahmed, Kurman Tiryâkioğlu Muslî, Sakaoğlu
Hasan, [365] Parmaksız Ahmed, Kara Mustafaoğlu Halîl, Danişmendoğlu Mehmed ve Mustafa
ve Bâyezîd, Kapıcı Mûsâ.
Bunların içinde Ahmed, Zülfikâr, Halîl, Mustafa pek müdhiş adamlardı. Bu esnâda
Giresun kasabasında meşâyihden Mehmed Efendi nâmında bir câhil oradaki nüfûzuna
istinâden mehdîlik da'vâsına kıyâm etmişdi. Kendisine uyanlar çokdu. Karahisâr-ı Şarkî'ye
Tokâdî es-Seyyid Mehmed Paşa ve Trabzon'a Bâlî Paşa beylerbeyi olmuşlardı.
Kezâlik Trabzon ve mülhakâtında Murâd Hânoğulları Mustafa, Abdurrahmân ve Alî
Beyler de teneffüz ederek kimseyi tanımaz olmuşlar, beylerbeyilere karşı koymağa
başlamışlardı. Bu sebebden Bâlî Paşa bunlarla pek meşgûl idi.
1014 senesi evâ'ilinde İbrâhim Bey, kendi kethüdâsı Kör Yûsuf Ağa'yı Amasya
mütesellimi nasb ederek Çankırı'ya gidip her iki sancağa birden mutasarrıf olmuşdu. Kör Yûsuf
Ağa, İbrâhim Bey'den ziyâde zâlimâne hareket ederek herkesi sindirmişdi.
1014 senesi rebî'ulâhirinde Amasya müftüsü Emîr Alî Efendi vefât eylediğinden yerine
Trabzon müftüsü ve Hâtuniyye müderrisi Şücâ'eddîn Efendi Amasya müftülüğüne ve
müderrisliğine ta'yîn edildi.
Bîçâre Şücâ'eddîn Efendi, Trabzon'dan kalkıp Amasya'ya gelirken eşkıyânın
ta'arruzâtına uğradı. Nîm-cân ile Amasya'ya geldi. Fakat bir ay sonra vefât etdi. Yerine
cumadelâhiresinde Müftü Tâceddîn Efendizâde Ahmed Efendi Amasya müftüsü ve es-Seyyid
Haydar Efendi nakîbü'l-eşrâf kâ'im-makâmı oldu. [366]
Fakat Kör Yûsuf Ağa'nın harekât-ı zâlimânesi, celâlîleri birbirine düşürdü. Halkı da
şikâyetlere mecbûr oldu. Bu şikâyetler üzerine İbrâhim Bey Çankırı'dan Amasya'ya geldi.
Yûsuf Ağa'yı Çankırı sancağına kendi tarafından bey ta'yîn ederek gönderdi. Eline bir de
fermân-ı mülûkâne verdi.
Yıldızlı İbrâhim Bey, Deli Tâhir Bey'den daha deli çıkdı. Amasya'da i'lân-ı saltanat ve
istiklâl etdiği hâlde kendisini tutan eşkıyâya kafa tutuyordu. Şâhâne etvâr ile herkesi dilgîr
ediyordu. Eşkıyâ buna tahammül edemeyip üç fırka olmuşlardı.

825
527