Page 527 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi Cilt: 3

oğludur. Erbâb-ı ihtilâl arasında "Nasûhoğlu" demekle meşhûrdu. Amasya alaybeyisi iken 1012
senesi [361] rebî'ulevvelinin gurresinde hükûmet-i Osmâniyye tarafından Amasya beyi oldu. 608
Deli Tâhir Bey cesûr, fa''âl, asîl bir zât idi. Fakat asâletine pek mağrûr idi. İhtilâl
himâyesinde mîrlivâ olması gurûrunu biraz daha artırmış, âdetâ gemalmaz olmuşdu. Geldiklan
nâhiyesinde cesîm çiftlikleri ve pek çok avenesi vardı.
Fakat Deli Zülfikâr Bey'in inkıyâdı erbâb-ı ihtilâli fenâ hâlde kızdırmışdı. İhtilâl
başkumandânı Kara Yazıcı birâderi Deli Hasan Bey, Karahisâr-ı Şarkî'de idi. Bütün ihtilâl
başbuğlarını Zülfikâr Bey'in aleyhine da'vet etdi. Hâlbuki Zülfikâr Bey, Karahisâr-ı Şarkî'ye
Deli Hasan'ı iknâ' etmek üzere me'mûr olmuşdu.
Bu esnâda Amasya kadısı Mahmûd Efendi, müftüsü Emîr-i Sâhib-i Tâc Alî Efendi,
nakîbü'l-eşrâf kâ'im-makâmı es-Seyyid Mustafa Sâfî Çelebi, şehir kethüdâsı Hacı Pîrî Çelebi
idi. Amasya kethüdâyeri erbâb-ı ihtilâlden Sarhoş Mehmed Ağa, yeniçeri zâbiti Çakaloğlu
Hüseyin Ağa pek meşhûr idi.
1012 senesi recebinin on sekizinci pazar günü Üçüncü Sultân Mehmed vefât edib yerine
büyük şehzâdesi Birinci Sultân Ahmed Hân Osmanlı tahtına cülûs etdi. Fakat Amasya'da Deli
Tâhir Bey'in [362] ahvâl ve harekâtında Sultân Ahmed'in cülûsundan sonra bir değişiklik hâsıl
oldu.
1012 şevvâlinde bin türlü iknâ'ât ve tatmînât ile ihtilâlcilerin başbuğları itâ'at etmekle
Deli Hasan Bey'e vezâretle Bosna vâlîliği, Malatyalı Karakaş Ahmed Ağa'ya Revân, Tekeli
Mehmed Ağa'ya Tebrîz, Kalenderoğlu Mehmed Ağa'ya Gence beylerbeyiliği verildi. Deli
Zülfikâr Paşa Mar'aş beylerbeyi ve Hüseyin Paşa Karahisâr-ı Şarkî mutasarrıfı oldu.
Bu sefer de meydân Amasya beyi Deli Tâhir Bey'e kaldı. Tâhir Bey, bütün sancağın
erbâb-ı ihtilâlini başına topladı. 1012 senesi zilhiccesinde i'lân-ı istiklâl ederek "Sultân Tâhir
Hân" unvânını aldı. Nâmına hutbe okutdu. Her tarafa "Tâhir Hân" unvânıyla emirler, fermânlar
vermeğe başladı.
1013 senesi muharreminde Amasya müftüsü Emîr Alî Efendi'yi fevkalâde tazyîk
eylediğinden fetvâdan isti'fâ etmeğe mecbûr olmuşdu. İstanbul'da Amasya fetvâsı Gümüşlü
Musliheddîn Efendi gibi birkaç müderrise teklîf edildiği hâlde hiçbiri de kabûl ve azîmete
cesâret edemediğinden bizzarûre Alî Efendi ibkâ edildi.
Deli Tâhir Bey, Sivaslı Kara Sa'îd Ağa'yı elde ederek kendisine kethüdâ yapdı.
Dündâroğlu Mustafa Ağa'yı ihtilâlcilere serdâr edib Karahisâr-ı Şarkî üzerine gönderdi.
İhtilâlciler Karahisâr'ı basıp Balıkesirli Hüseyin Paşa'yı kaçırdılar. Şehri başdan başa yağmâ
etdiler.
Çünkü Nasûh Paşa, 1012 senesi evâ'ilinde Haleb vâlîliğine [363] terfî' edilip Sivas'a
Yularkısdızâde Ahmed Paşa beylerbeyi olmuşdu. Nasûh Paşa, oldukça kendisini erbâb-ı
ihtilâle tanıtmışdı. Haleb'e gidince eşkıyâ yine ayaklanmışlardı.
Deli Tâhir Bey'in harekât-ı bâgıyânesi İstanbul'a aks etdikde Hudâvendigâr emâretine
nakl edilerek Amasya sancağı beyliğine Çankırı beyi Yıldızlı İbrâhim Bey ta'yîn olundu. Deli
Tâhir Bey'i i'dâma me'mûr oldu.

İbrâhim Bey

Sivas'a yakın Yıldızeli kasabasından sipâhî Mehmed'in oğludur. Sipâhî kethüdâlığından
zorbalığı sâyesinde Çankırı beyi olmuşdu. İhtilâlciler arasında buna "Yıldızlı İbrâhim"
denmişdi. 1013 senesi şa'bânının evâsıtında sâniyen Amasya beyi olup hareket etdi.

608 Ze'âmet defterinde Amasya'nın Arguma nâhiyesinde Karaköy nâm karye ve gayride dört bin üç yüz akçe tımârı
Zülfikâr Mehmed Amasya üzerinden Velî Üveys Amasya'ya 1012senesi gurre-i rebî'ul-evvelinde tevcîh
edildiği görüldü. Üveysoğlu Velî Ağa Amasya sipâhîlerinden idi. Deli Zülfikâr Paşa'nın terfî'inden tımârı buna
tevcîh edildi.
824
526