Page 580 - 1-4_2

Amasya Tarihi 1-4. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

İbrâhim Paşa
Prizrenlidir. Sadr-ı a’zam Kara Murâd Paşa’nın birinci sadâretinde kethüdâsı idi. “Deli
Arnavut” demekle meşhûrdur. 1066 senesi muharreminin on dokuzuncu günü Amasya
mutasarrıfı oldu. Vusûlüne kadar kethüdâsı Ömer Ağa’yı mütesellim gönderdi.
Fakat İbrâhim Paşa’nın mecnûnâne hareketi ve Ömer Ağa’nın geldiği günden irtikâba
cür’eti diğer vak’anın hudûsüne meydan vereceğinden korkulduğu [119] esnada Amasya
sancağı ber-vech-i hâss boğaz muhâfızı ve Kayseriyye Mutasarrıfı Vezîr Ahmed Paşa’ya tâyin
edildi.

Ahmed Paşa
Amasyalı Ankebût Ahmed Paşa’dır. 1066 senesi saferinin üçüncü günü ilhâken Amasya
mutasarrıfı oldu. Kethüdâsı Bâkî Paşazâde Rıdvan Ağa’yı Amasya mütesellimi gönderdi.
Kendisi de sonradan geldi.
Ahmed Paşa’nın kapısı halkı muntazam idi. İbtidâ serdâr Ebûbekir Ağa’yı azledip
Beşinci Mehmed Ağa yeniçeri serdârı oldu. Saferin on sekizinde serdâr-ı esbak Ya’kûb Ağa’yı
derdest etdirip Amasya Kalesi zindanında haps ve a‘vânını tahkîk ve taharrî etdi.
Müftü Vâiz Mehmed Efendi yerine selefi Fâzıl Hızır Efendi Amasya müftüsü ve nakîb
es-Seyyid Halil Ağa’nın ref‘iyle ulemâdan es-Seyyid Ahmed Efendi nakîbü’l-eşrâf kâ’im-
makâmı oldu. Taşçızâde el-Hâc İsmâil Ağa da azledilip sipâhi ocağı mütekâidlerinden Deli
Yûsuf Ağa şehir kethüdâlığına geldi.
Bu esnada Şehsüvâroğlu Gazî Paşa Sivas vâlisi oldu. Rebîülevvel gurresinde Kadı
Mahmûd Efendi’nin birâderi Abdülfettâh Efendi Amasya kadısı oldu. Emvâl-i menhûbenin
kısm-ı a‘zâmı meydana çıktı.
Ahmed Paşa, fitneye bâis olanları salben i’dâm ve a‘yân ve halkın aralarını te’lîf ve ıslah
etdikten sonra cumâdelûlâ gurresinde a‘yândan Bekir Beyzâde Osmân Ağa’yı Amasya
mütesellimi nasb edib gitdi. [120] Cumâdelâhirede Deli Yûsuf Ağa da azledilip yine Kara Abdî
Bey şehir kethüdâsı oldu.
Recebin gurresinde Şam Vâlisi Boynuyaralı demekle meşhûr Canikli Mehmed Paşa
sadrâzam oldu. Bunu duyan Köprülü Mehmed Paşa, derhal Köprü’den hareketle sadr-ı
müşârün-ileyhi istikbâle koşdu.
Recebin beşinde Amasya Mütesellimi Osmân Ağa da azledilip sâbık kethüdâyeri Rus
Rıdvan Ağa Amasya mütesellimi oldu. Şa’bân gurresinde Abdullah Paşa müderrisi olan nâib-i
sâbık Abdî Efendi yine Amasya nâibi olup Kadı Abdülfettâh Efendi, cedd-i a‘lâsı Ganî Dede’yi
ziyaret için Merzifon’a gitdi.
Bu esnada şehir kethüdâsı Kara Abdî Bey de ma‘zûl olup Kadızâde el-Hâc Muslî Ağa
şehir kethüdâsı ve şa’bânın ortalarında Köprülü Abaza Hasan Ağa vezâretle Diyarbakır vâlisi
oldu.
Kezâlik Hasan Bey’in ref‘inden Kesdekzâde Mehmed Bey alaybeyi ve Şamlı Ali Ağa’nın
azliyle on yedinci bölükte sipâhi Mehmed Ağa kethüdâyeri olduysa da ramazânın yirmisinde
azledilip Bekir Beyzâde Osmân Ağa kethüdâyeri oldu.
Köprülü Mehmed Paşa mukaddemen hayatını kurtardığı Sadr-ı a’zam Canikli Mehmed
Paşa ile Kütahya’da buluşup İstanbul’a beraber gitmiş, İstanbul’a vusûlünde tekrar Trablusşam
beylerbeyi olmuşdu.
Zilka’denin yirmibeşinci cuma günü Mimârbaşı Kasım Ağa, Enderun Baltacılar
Kethüdâsı Karakaş Ali Ağa, Saray Hocası [121] Mehmed Efendi, tersâne emîni Hasım
Mehmed Ağa, gayretleriyle sadrâzam oldu. Kayın birâderi Mehmed Ağa’yı sadâret kethüdâsı
nasb etdi. Buna “Kayın Mahmûd Ağa” dendi. 654

654 Ferâşet Defterinde böyle görüldü.
877
579