Page 127 - 6-8
P. 127
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
882’de Tâcî Bey’in Bağdâd’a firârında sultân-ı müşârün-ileyhe nişâncı olup 886’da
Bâyezîd-i Sânî taht-ı Osmânîye cülûs etdikde İstanbul’a gidip ba’zı emânetlerde istihdâm
edilerek 893’de Kara Dâvud Paşa’nın azlinde nişâncı olduğu evrâk-ı resmîyede görüldü.
898’de tanzîm edilen Sultân Bâyezîd’in Edirne vakfiyesinde nişâncı olarak görülüp
899’da vezîr ve kubbe-nişîn oldukta selefi kendisine halef oldu. 903’de Candarlızâde İbrâhim
Paşa sadr-ı a’zam oldukta ma’zûl ve ba’dehû merhûm oldu.
Âlim, kâtip, hattât idi. Birâderleri el-Hâc [395] Îsâ, Kâsım, Mahmûd Beylerdir. 882’de
bu birâderleri ile beraber müştereken pederlerinin vakfiyesini tanzîm ve evkâfını tesbît etdirdi.
903’de pederinin mescid-i mesâlihine kendi emlâkini vakfetmişdi. Vakfiyesinde “el-vezîrü’l-
kebîr Ahmed Paşa bin Hamza et-Tevki’î” yazılıdır.
Şâyân-ı dikkatdir ki 903’de dîvân-ı hümâyûnda vezîr olan Fenârîzâde Ahmed Paşa da
azledilerek Bursa’ya gönderilmiş ve yerine Hersekzâde Ahmed Paşa vezîr olmuş idi. Bunlar
evrâk u kuyûd-ı resmîyeden anlaşıldı. Hacı Hamza Bey’le Ahmed Paşa’nın vakfiyeleri
mütevellileri elinde görüldü. Bunlar kuyûd-ı vakfiye idâresinde müseccel değildir.
Ahmed Kutbî Çelebi-Câmîzâde
Mevlânâ Abdurrahman Câmî Hazretlerinin akrabâsından ve Amasya ulemâsından
Mevlânâ Kutbeddîn Mahmûd Câmî mahdûmu olduğu kendi imzâsından anlaşıldı. Halk ve
şu’arâ arasında “Kutbî Ahmed Çelebi” demekle meşhûr olduğundan tercemesi harf-i kâf’da
gelir.
Ahmed Çelebi-Mevlânâ Şemseddîn
[396] Amasya ulemâsından mu’allim-i Sultânî Hatîp Kâsım Efendi’nin birâderi olup
Mevlânâ Ya’kûb Çelebi bin Ahmed Çelebi bin Mehmed Bey bin Ebûbekir Bey bin Emîr el-
Hâc Ali Bey’in mahdûmudur. Halfet Gâzi evlâdından olup ba’de’t-tahsîl kibâr-ı ulemâ ve
kudâtdan oldu.
Birâderinin vefâtı üzerine Halfet Gâzi evkâfına mütevellî olduğu hâlde 905 hudûdunda
vefât etdi. Mahdûmu Abdullah Efendi de kibâr-ı ulemâ ve kudâtdandır. Yeğeni Hatîb
Kâsımzâde Mevlânâ Muhyiddîn Mehmed Efendi de kibâr-ı fuzalâdandır.
Ahmed Efendi-Osmâncıklı el-Hâc
Mehmed oğludur. Amasya’da fuzalâdan tahsîl-i ulûm ederek ders-i âm ve Halfet Gâzi
müderrisi oldu 907 sâlinden sonra vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâdan idi. El-Hâc İbrâhim
Çelebizâde Ahmed Şemseddîn Efendi de bu esnâlarda vefât etdi. Ulemâdandır.
Ahmed Efendi-Sibekzâde
Amasya şu’arâsının meşâhîrinden ma’dûd olan Fettâhî [397] Yahyâ Çelebi bin
Abdulfettâh Neysârî mahdûmudur. 844’de Amasya’da doğdu. Tokatîzâde Yûsuf, Cündîzâde
Rükneddîn Ahmed Çelebilerden ikmâl-i tahsîl edib aklâm-ı ma’rûfeyi bi’z-zât kıbletü’l-hattâtîn
Amasyalı Şeyh Hamdullah Efendi’den temeşşuk ve ahzetdi.
Bir tarafdan tedrîs-i ulûm, diğer tarafdan ta’lîm-i hutût ederek iştihâr edib Amasya vâlisi
Şehzâde Sultân Ahmed’e mu’allim-i hatt ve Câmîzâde Kutbî Ahmed Efendi’nin irtihâlinde
şehzâde-i müşârün-ileyhin nişancısı oldu.
Uzûbet-i lisânı, fazîlet-i beyânı sâyesinde şehzâdenin teveccüh ve i’timâdını kazanıp
ikbâline ilticâ eden hayli Â’câma vâsıta-i nüfûz ü ikbâl oldu. 910’da kemâl-i huzûr ve sa’âdet
içinde vefât etdi.
Âlim, kâmil, edîb, hattât-ı meşhûr idi. Mahdûmu Abdulfettâh Efendi kibâr-ı ulemâ ve
kudâtdandır. Mustakîmzâde Süleyman Sa’deddîn Efendi “Tezkiretü’l-Hattâtîn”de diyor ki:
“Hatt 908 muharreminde itmâm ve Sultân Bâyezîd’e hediye edildikde hazz u kabûl edib
mukâbelesinde in’âm [398] eylediği mushaf-ı şerîf sultân-ı mezbûrun intikâlinde türbesine vaz’
122
126