Page 131 - 6-8
P. 131
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
a’yândan oldu. Şehzâde Sultân Ahmed’e mebâliğ-i külliye ikrâz eylediğinden dolayı 919’da
hapsedildi. [408] 921’de Çaldıran seferinden avdetinde Sultân Selîm Han Amasya’ya geldikte
Anadolu Defterdârı olan kayın pederi Memi (Mehmed) Çelebi’nin şefâatı ve Baş Defterdâr
Amasyalı Pîrî Mehmed Paşa’nın arzı üzerine perişân hâline rahmeten affa nâil olmakla beraber
Sultân Ahmed’e Beytü’l-mâl nâmına ikrâz eylediği mebâliğ-i külliyesi de verildi.
922’de teşekküren Hicâz’a gitdi. Avdetde pederinin evkâfını hüsn-i idâre ederek
ticâretini genişletdi. Mükerreren Amasya Şehremîni olup 931 sâlinden sonra vefât etdi.
Meşâhîr-i a’yân ve eshıyâdan zî-servet ü sâmân bir zât idi.
Mahdûmları el-Hâc Hasan, Hüseyin Çelebiler ve dâmâdı meşhûr Yeniceli oğlu İskender
Çelebi bin Mûsâ Çelebi ve birâderi de el-Hâc Hüseyin Çelebi’dir. Mahdûmu Hüseyin Bey
İskender Çelebi’nin kayını olduğu münâsebetle 941 ramazânında müşârün-ileyhin i’dâmını
müteâkib Bağdâd’da salben i’dâm edildi.
Ahmed Efendi-Çıkrıkcızâde
[409] Amasyalıdır. İstanbul’da Fâtih civârında mahallesi ve câmii olan Amasyalı
Çıkrıkçı Kemâleddîn Mehmed Çelebi bin Ahmed bin Yahyâ mahdûmudur. Amasya’da doğdu.
Sultân Bâyezîd Hân’ın cülûsundan sonra pederi ile beraber İstanbul’a gitdi. Orada tahsîl-i ulûm
edib ders-i âm oldu.
Ba’dehû müderris olup silk-i kudâta girdi. Sancaklara kadı iken 931’de Sivas Defterdârı
olup birkaç defa Beylerbeyliğine vekâlet etdi. 938’de vefât eyledi. Âlim, hüsn-i idâreye vâkıf,
muhâsib bir zât idi. Biraderi Yahyâ Efendi’dir. Mahdûmu Şâm Defterdârı Mehmed Efendi
970’de ve hafîdi Yahyâ Efendi de Şâm Defterdârı iken 1000’de vefât etdikleri “el-Kevâkibü’s-
sâira fî ayâni’l-mieti’l-âşira” da yazılıdır.
Ahmed Şemseddîn Efendi-Hatîb Kâsımzâde
Sultân Bâyezîd-i Sânî ve şehzâdesi Sultân Ahmed muallimi iken 894 senesi
ramazânında vefât eden Emîr Alizâde Hatîb Kâsım Efendi bin Ya’kûb Çelebi bin Ahmed Çelebi
mahdûmu ve fâzıl-ı meşhûr Mevlânâ Muhyiddîn Mehmed Efendi’nin birâderidir. [410]
Amasya’da pederinden ve İstanbul’da Hatîbzâde Mevlânâ Muhyiddîn Mehmed
Çelebi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm ve Amasya’da Yörgüç Paşa, ba’dehû Hızır Paşa
Medreselerine müderris oldu. 918’de Mehmed Paşa Müderrisi iken ma’zûl ve ba’dehû kadı
oldu. Erzurum kazâsından munfasılen 939 senesi evâilinde vefât etdi.
Âlim, fakîh, müstakîm bir zât idi. Ceddi olan Halfet Gâzi Vakfı’na mütevellî olup
mahdûmu Ebu’l-kâsım Abdullah Efendi de kibâr-ı kudâtdan idi. Bunun tercemesi yukarıda
yazıldı.
Ahmed Ağa-Mîr-i Alem
Amasyalıdır. Sultân Selîm Han’ın mîrahorluğundan vezîr olan Bıyıklı Mehmed
Paşa’nın birâderidir. Gençliğinde gayet kuvvetli bir pehlivân olup uzun boylu bir devenin altına
girip kaldırdığı meşhûrdur. Sultân Ahmed’in pehlivânı olup 918’de menkûb olmuşdu. Ba’dehû
kuvvet ve şecââti sâyesinde terakkî görüp mîr-i alem oldu. Hayli muhârebelerde bulunarak ün
aldı. 940 yılına doğru vefât etdi. “Sekbân-ı rüzgâr” dendi. Tîrendâzân üstâdlarından bir pehlivân
idi. Tîrendâzân risâlelerinde adı meşhûrdur.
Ahmed Şemseddîn Efendi-Kemâl Paşazâde
Amasyalıdır. Kuyûd-ı resmiyyeden anlaşıldığı üzere Tokat Sancağı Beyi Şucâeddîn
Süleyman Bey bin Vezîr Kemâleddîn Ahmed Paşa bin el-Hâc Tâceddîn İbrâhim Çelebi bin
Hayreddîn Halîl Çelebi bin el-Hâc İbrâhim Bey bin Hâce Alâeddîn Ali Şâh bin el-Hâc Nûreddîn
Kutlu Bey bin Cemâleddîn Fîrûz Bey bin Şemseddîn Mahmûd et-Tuğrâî bin Baba İlyâs
Horasânî mahdûmudur. Buna Ahmed Şâh Çelebi denirdi. [411]
126
130