Page 174 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

etdi. Kibâr-ı müderrisînden ve ulemâ-i kudâtdan idi.

Ahmed Efendi-Hocazâde
Amasya ulemâsından Abdullah Efendi’nin mahdûmudur. Uzun Müderris Mehmed
Efendi’den ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm-ı meşhûr oldu. Medâris-i ma’lûmeye müderris olup
Yörgüç Paşa müderrisliğinden kadı oldu.
Ba’dehû Çankırı, Sivas gibi bilâdı devrederek 1087’de mütekâ’id oldu. 1088 senesi
evâhirinde vefât etdi. Fâzıl, ulûm-ı şer’iyye ve akliyyede kâmil, gâyet fakîh, tefsîr ve hadîse
vâkıf idi.

Ahmed Paşa-Şâtır
Köprülüdür. Oranın sipâhilerinden Koca Ağazâde Hasan Ağa’nın oğludur. Köprülü
Mehmed Paşa’nın şâtırlarından olup mahdûmu Fâzıl Ahmed Paşa’nın sadâretinde şâtırlar [553]
kethüdâsı oldu. 1074’de serdâr-ı ekrem Fâzıl Ahmed Paşa’ya hatt-ı hümâyûnu îsâle me’mûr
1078’de kapıcıbaşı, 1080’de Ankara Beylerbeyi oldu.
1081 senesi rebîülevvelinde Amasya, 1082 şevvâlinde Karesi sancakları mutasarrıfı
olarak harbe me’mûr oldu. Bundan sonra sancâkları devrederek 1089 hudûdunda vefât etdi.
Mahdûmu Hasan Bey Köprü a’yânından olup “Şâtır Paşazâde” denirdi.

Ahmed Ağa-Sarı, el-Hâc
Amasyalıdır. Amasya’da mescid ve mahallesi olan Hacı Hamza Bey evlâdından Hamza
Beyzâde el-Hâc Mustafa Ağa bin Abdulbaki Ağa bin Hamza Bey’in oğludur. Küçük yaşında
Enderûn sarayına girip ilm-i ma’rifet öğrendi. Orada tefeyyüz ederek kilercibaşı oldu.
1069’da Sadr-ı a’zam Köprülü Mehmed Paşa ba’zı ahvâlinden şüphe edib kapıcıbaşılıkla
taşra çıkardı. 1071’de Sivas mukâta’ât emini olarak Vali Kıbleli Mustafa Paşa’nın ahvâlini
teftîşe me’mûr edib [554] gönderdi.
Bu teftîşten dolayı Kıbleli Paşa azl ve Amasya Kalesi’nde hapsedildikten Fâzıl Ahmed
59
Paşa’nın sadâretinde bir müddet menkûb oldu. 1074’de Kıbleli Paşa’nın mecrûhen fevtinden
sonra yapılan tahkikât da bunun sadâkatı zâhir olduğundan 1079’da kapıcılar kethüdâsı oldu.
1080 zilhiccesinde ufak bir hareketinden dolayı sadr-ı müşârün-ileyhin gözünden düşüp
azl ve tekâ’üde sevk edilerek Amasya’da Hüseyin ve Firûz Ağalar evkâfı tevliyetiyle
Amasya’ya gönderildi. On yıl kadar mahzûn ve mükedder bir halde yaşayıp 1089 senesi
evâ’ilinde vefât etdi.
Mahdûmları el-Hâc Abdulbaki, Mustafa, Mehmed Ağalara ve bunların evlâdına “Sarı
Ahmedzâdeler” dendi. Hacı Abdulbaki Efendi ricâlden olup 1121’de, Hacı Mustafa Ağa
1127’de, Hacı Mehmed Ağa da 1138’de vefât etdi.
Hacı Mustafa Ağa’nın oğulları Abdullah, Mehmed Ağalar olup Amasya Müftüsü el-Hâc
Mehmed Efendi bin el-Hâc Ömer Ağa bin [555] el-Hâc Mehmed Ağa 1228’de ve mevâlîden
Hâfız Mehmed Efendi bin el-Hâc İsmâil Ağa bin el-Hâc Abdullah Ağa da 1233’de vefât
etmişlerdir. Müftü Hacı Mehmed Efendi’nin oğulları Abdullah, Mehmed, Tahir, Osmân
Efendilerdir.
Osmân Efendi 1251’de vefât edib mahdûmu Ömer Efendizâde Osmân Ağa 1318’de vefât
etdi. Bunun mahdûmu Bakkal Ömer Efendi ber-hayat idi. Bunların bir kolu da Sarı Hâfız
oğullarıdır. Bunlardan Mehmed Hilmi Efendi Amasya vilâyeti belediye baş-kâtibidir.
Bunlardan Sarı Ahmedzâdeler, Hacı Hamza Bey’in evkâfına mütevelli idiler. Bu Hacı
Hamza Bey’in vakfiyesini Bakkal Ömer Efendi’nin yedinde mütâla’a etdim. 881’de Hacı
Hamza Bey’in mahdûmları Ahmed, Kâsım, Mahmûd, İsa Beyler tarafından tanzim etdirilmiş

59 Çünkü Kıbleli Mustafa Paşa’nın halîlesi Abide Hâtun Fâzıl Ahmed Paşa’nın teyzesi yani kendi vâlidesi Ayşe
Hanımın hemşîresi idi. Köprülü Mehmed Paşa ile Kıbleli Mustafa Paşa da hem hemşehri, hem de bacanaktı.
Abide Hâtun’un Köprü’de hayrâtı vardır.

169
173