Page 175 - 6-8
P. 175
Amasya Tarihi Cilt: 6
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
olduğunu gördüm.
Ahmed Efendi-Müvezzi’
Amasyalıdır. Halvetîye meşâyîhinden Şeyhzâde Abdulcabbar Efendi bin eş-Şeyh
Hüsameddîn Hüseyin Efendi bin Abdurrahman Efendi’nin mahdûmudur. Amasya’da meşâhîr-
i ulemâdan tahsîl-i ulûm ederek [556] İstanbul’a gidip ders-i âm ve ba’de’l-imtihân 1061’de
müderris ve 1062’de Şeyhülislâm Bahâî Mehmed Efendi’ye fetvâ emîni oldu.
1064’de Bahâî Efendi’nin vefâtına binâ’en fetvâ emânetinden infisâl etdi. 1067
rebîülahiresinde Trablusşam, 1071 şa’bânında Ankara, 1076 muharreminde sânîyen
Trablusşam, 1082 rebîülevvelinde Kayseriyye ve 1088 cumâdelûlâsında Diyârbekir Mollası
oldu. 1089 senesi saferinde dâr-ı bekâya rihlet etdi. Gâyet fakîh, usûlî, müteşerri’, afîf bir zât
idi.
Ahmed Efendi-Abdulcelilzâde
Amasyalıdır. Mevâlîden Sandukîzâde Abdulcelil Efendi’nin mahdûmudur. Amasya’da
tahsîl-i ilm ü marifet edib Hâce Ahmed Paşa’nın kâtib-i divânı, ba’dehû Sivas Defterdârı,
1065’de ma’zûl oldu.
1068’de sânîyen Sivas defterdârı olup 1071’de Vali Kıbleli Mustafa Paşa’nın yüzünden
azledildi. Köprülüzâde Fâzıl Ahmed Paşa’nın sadâretinde menkûbâne Amasya’da ikâmet [557]
ederek mu’ahharan mukata’a, beytü’l-mâl emânetlerinde, divân kitâbetinde bulundu. 1089’da
vefât etdi.
Âlim, şâir, kâtib, münşî, muhâsib, hattât idi. Kıbleli Paşa’dan dolayı Köprülüzâde Fâzıl
Ahmed Paşa’yı gücendirdiğinden tefeyyüz edemedi. Şi’irinde “Celîlî” diye mahlâs kordu.
Küçük yaşında Oruç Bey tekkesi cüz-hânı olduğundan a’yân arasında istihfâfen “Cüzhân
Efendi” dendi.
Mahdûmu Abdulcelil Efendi Yörgüç Paşa evkâfı kâtibi iken 1121’de vefât etdi. Bunun
mahdûmları İbrâhim, Ali Efendilerdir. İbrâhim Efendi 1148’de vefât edib mahdûmu es-Seyyid
el-Hâc Abdulcelil Ağa kapıcıbaşılardan iken 1178’de İstanbul’da vefât etdi. Bu esnâda
ammizâdesi Mustafa Efendi bin Ali Efendi bin Abdulcelil Efendi de vefât etdi.
Ahmed Efendi-Hattât
Amasyalıdır. Hasan bin Ahmed bin Mehmed’in mahdûmu olduğu kendi imzâsıyla
müsbetdir. Amasya’da meşâhîr-i hattâtînden el-Hâc Kâsım Efendi’den hutût-ı mütenevvi’ayı,
Hâcezâde el-Hâc Abdullah Efendiden de ulûmu ahz ü ikmâl edib [558] her iki cihetden me’zûn
ve ders-i âm-ı meşhûr oldu.
Bir taraftan tedrîs-i ulûm ederek Hakala’da Kâsım Bey müderrisi ve diğer taraftan
talebelere ta’lim-i hutût edib Sultân Bâyezîd imâreti ittisâlindeki hattât odasında üstâd-ı
mu’allim oldu. Yıllarca vazifelerine devam ederek pek çok şakirdân-ı hatt ü ma’rifet yetiştirdi.
1090 hudûdunda vefât etdi.
Âlim, kâmil bir hattât-ı meşhûr idi. Yazdığı kitaplar enâfis-i âsârdan ma’dûd olup
Abdullatîf Efendi kütübhanesini tezyîn etmektedirler. Hatt-ı nesihde pek mâhir olduğunu
yazıları göstermektedir. Mahdûmları Abdullah, Mustafa Efendilerle ammizâdesi Hâtunîye
vâ’izi Fazlullah Efendi de hattât-ı meşhûr idiler. Dâmâdı birâderzâdesi Mustafa Efendi’dir.
Ahmed Efendi-Çakalzâde
Amasya eşrâfından Mehmed Bey bin Yûsuf Paşa bin Sinan Paşa bin el-Hâc Mahmûd
Çelebi bin el-Hâc Ali Çelebi bin el-Hâc Sinan Çelebi bin Çakal Kadı Bedreddîn Mahmûd
Çelebi mahdûmudur. Züamâdan olup hayli muhârebelerde bulundu. 1091’de bilâ-veled vefât
170
174