Page 30 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Kadı Burhâneddîn, Eretnazâde Ali Bey’le birleşip Moğol kabâ’ilinden Barambaylu Ali
Paşa kuvvetleriyle ittifâk ederek Sivas’a hücûm etdi. Sivas civârında edilen kanlı muhârebede
780 senesi muharreminde maktûlen vefât etdi. Âlim, şecî, müdebbir, kerîm bir emîr-i âlî idi.
Mahdûmları Şemseddîn Ahmed, Hayreddîn Halîl Beyler Kadı [60] Burhân’ın şerrinden
kaçıp enişteleri Amasya Emîri Hacı Şâdgeldi Paşa nezdine ilticâ etdiler. Defterdârı olan kölesi
Şerefeddîn Mukbil Bey Sivas’ı müdâfa’a ederken maktûl oldu. Hacı İbrâhim Bey’in birâderi
Şehâbeddîn Ahmed Bey de Mısır’a firâr etdi (Bezm ü Rezm).

İbrâhim Çelebi-Mevlânâ Tâceddîn
Amasyalıdır. Aslen Sivaslı olup Amasya’da tedrîs ve ikâmet eden meşâhîr-i fuzalâdan
Mevlânâ Musliheddîn Mûsâ bin Mahmûd bin Ahmed bin Emîr Hasan bin İnanç’ın mahdûmu
olduğu münâsebetle Muslihzâde demekle meşhûr oldu. Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ
Celâleddîn Abdurrahman el-Muslihi’nin birâderidir.
Amasya’da ikmâl-i tahsîl ederek ders-i ‘âm ve Müderris-i Atabegiye olmuşdu. 801’de
kadı-i Sivas olarak oraya gitdi. 804 evâilinde Topal Timur Hân’ın Sivas’ı istilâsında kaçıp
Amasya’ya can atdı. Çelebi Sultân Mehmed Hân’ın Amasya Hükümdârı olduğu esnâda ikinci
defa kadı-i Sivas olup 817 hudûdunda vefât etdi. [61] Ulemâ-yı kudâtdan bir zât-i sütûde-simât
idi. Mahdûmları Celâleddîn Abdulvehhâb Efendi ile fuzalâ-yı Mısriyyeden Alâeddîn Ali er-
Rûmî pek meşhûr idiler. Tercemeleri aşağıda gelir.

İbrâhim Tâceddîn Çelebi-Hacı Kutluzâde
Amasyalıdır. Hâce Alâeddîn Ali Şâh-ı Rûmî birâderi Hayreddîn Halîl Bey bin Hacı
Kutlu Beyzâde Mehmed Bey’in mahdûmudur. Aşağıda Tâceddîn İbrâhim Çelebi tercemesine
mürâcaat oluna.

İbrâhim Tâceddîn Çelebi-Mevlânâ Tokâdî
Tokatlıdır. Meşâyihden Mevlânâ eş-Şeyh Şemseddîn Mehmed Tokâdî mahdûmudur.
Tokatlı Şeyhoğlu demekle meşhûrdur. Meşâhîr-i fuzalâdan ahz-i ulûm ederek Amasya’ya
pederiyle beraber geldi. Amasya’da tedrîs-i ulûm edib iştihâr ederek 821’de Medrese-i
Atabegiyye müderrisi ve 829’da sadru’l-ulemâ ve me’zûn bil-iftâ oldu. 831 senesinden sonra
vefât etdi.
Meşâhîr-i fuzalâdan fakih, kâmil, usûl ü fürû’da mâhir bir zât olduğu elde edilen bir
hediye kitâbının dîbâcesi zahrında görüldü. Mahdûmu fuzalâdan Cemâleddîn [62] Yûsuf Çelebi
ve bunun mahdûmu Amasya kadı’l-kudâtı Mevlânâ Abdurrahman Çelebi pek meşhûrdur.

İbrâhim Bey-Hacı Kutluzâde el-Hâc
Amasyalıdır. Sivas vâlîsi el-Hâc İbrâhim Tâceddîn Bey bin Alâeddîn Ali Şâh bin el-Hâc
Kutlu Beyzâde Hayreddîn Halîl Bey’in mahdûmudur. Hacı İbrâhim Çelebi demekle meşhûrdur.
Bit-tahsîl ulemâdan oldu. Şehzâdeliğinde Sultân Murâd Hân-i Sânî Amasya vâlîsi oldukta şehr-
emîni, 823’de muharir-i vilâyet, 826’da defterdâr-ı vilâyet-i Rûmiyye olduğu bu târîhde tanzim
edilen Paşa Hâtun binti Osmân Paşa’nın vakfiyesi zeylinde görüldü.
838 senesinde Amasya vâlîsi Şehzâde Sultân Ahmed’in defterdârı olup 841’de irtihâl
etdikde diğer şehzâde Sultân Mehmed-i Sânîye de defterdâr oldu. 843 senesi evâilinde vefât
etdi. Mahdûmu vüzerâdan Kemâleddîn Ahmed Paşa meşhûrdur. Bunun evlâdına Kemal
Paşazâdeler dendi. Âlim, muhâsib, mümtezic bir zât idi.

İbrâhim Çelebi-Cemâloğlu el-Hâc
[63] Amasyalıdır. Sivas’da medfûn Cemâleddîn İbrâhim Aksarayî evlâdından Mehmed
Çelebi bin Alâeddîn Ali Çelebi bin Mevlânâ Fahreddîn İlyâs bin Mevlânâ Cemâleddîn İbrâhim
Aksarayî oğludur. Kibâr-ı ulemâ ve a’yândan olup Şehzâde Sultân Alâeddîn Bey Amasya vâlisi

25
29