Page 503 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

câmiin imâretine himmet etdiği müsecceldir. Dâmâd u kâtib-i dîvânı da Mustafa Efendi bin
İbrâhim idi. Sıdkı Paşa’nın eniştesidir.

Canı Bey-Hâtun Paşa
Sivaslıdır. Sivas hükümdârı Eretnâ Hânzâde Nâsıreddîn Mehmed Bey’in kerîmesidir.
Amasya hükümdârı Hacı Şâdgeldi Paşazâde Melik Musliheddîn Mustafa [84] Bey’in zevcesi
olup Amasya’da Alacahamam’ın ittisâlinde kâ’in muhteşem konağında ikâmet etdi. Mustafa
Bey’in zamân-ı emâretinde “Paşa Hâtun” dendi.
Gerek birâderzâdelerinin ve gerek âmmizâdelerinin Amasya’ya gelip yerleşmelerine
bâ’is ve kerem-kâr bir Hâtun olup 801’de zevciyle beraber Edirne’ye gitdi. Buradan Yenice-i
Taraklı’ya gönderilip orada zevciyle beraber ikâmete me’mûr oldu.
Amasya’da ve Yenice’de mescidi ve evkâfı olup “Saray Ağası Defteri”nde görüldü
(sahife 67). Orada zevcinin Yenice-i Taraklı’da vefâtından sonra Amasya’ya gelip 811’de vefât
etdi. Amasya’da medfûndur. Türbesi ve vakfı var idi. Ancak mürûr-ı zamân ile bunlar gâ’ib
olmuştur. Türbesi bulunamadı. Mahdûmu Îsâ Bey’den evlâdı vardır.

Cibrîl Çelebi-Mevlânâ Âyîneddîn
Amasyalıdır. “Türkmen Şeyh” demekle meşhûr Bağdâdlı Şeyh İsrâ’îl Çelebizâde eş-Şeyh
Sâlih Çelebi mahdûmudur. Amasya’da doğdu. Amasya fuzalâsından eş-Şeyh Hüsâmeddîn
Hasan ve eş-Şeyh Fahreddîn Osmân Çelebilerden ahz-ı ulûm edib ders-i âm ve ba’zı medârise
müderris olarak yıllarca tedrîs-i ulûm etdi.
783’de Hacı Şâdgeldi Paşa’nın maktûlen vefâtı [85] vak’asında Amasya’dan emsâli zevât
ile kalkıp her biri bir tarafa gitdiği esnâda bu da Ayıntab’a gidip orada yerleşti. On bir yıl kadar
tedrîs-i ulûm ve iştihâr ederek 794 senesi zilhiccesinin âhirinde vefât etdi.
Bedreddîn Mahmûd el-Aynî “Ikdu’l Cümân”da bunun tercemesini yazdığı esnâda
meşâyihini şöyle beyân ediyor: “Mecma’u’l-Bahreyn kitâbını eş-Şeyh Hüsâmeddîn Hasan er-
Rûmîden 207 o da şeyh-i kâmili olan Fahreddîn İlyâs er-Rûmîden 208 o da şeyh ü üstâzı olan eş-
Şeyh Şerefeddîn Mehmed el-Herevî’den o da şeyh ü üstâzı mü’ellif-i kitâb Allâme Ebi Hâmid
Ahmed bin es-Sâ’âtî’den ahz u tederrüs ü tefekkuh etdi.
Kezâlik, tenkîh ve şerh-i tavzîh kitâbını üstâzı eş-Şeyh Fahreddîn Osmân bin Abdullah
et-Türkmânî’den 209 o da şeyhi ve üstâzı olan Şerefeddîn Mehmed 210 bin eş-Şeyhü’l-imâm
Vecîheddîn Ömer bin Abdulmuhsin el-Erzincânî’den o da mü’ellif-i kitâb olan sadrü’ş-
şerî’adan ahz u tederrüs etdi.”
Mevlânâ Cibrîl, âlim, fâzıl, sâlih bir imâm-ı celîl idi. Amcası Hüsâmeddîn Hüseyin Çelebi
olup [86] ulemâdandır. Bunun mahdûmu Mikâ’îl Çelebi’dir.

Cibrîl Bey-Bayındurlu
Mecidözü kazâsının eski merkezi olan Bayundur kasabasından Doğan Bey bin Saltuk Bey
bin Bayındur Bey’in mahdûmudur. Pederinin irtihâlinde Mecidözü kazâsı emîri olup Yıldırım
Sutân Bâyezîd Han’a inkıyâd ederek mevki’ini muhâfaza etdi. 798 sâlinden sonra fevt oldu.
Mahdûmu el-Hâc Türkâd Bey’dir. Diğer mahdûmu Alî Bey, Çelebi Sultân Mehmed Amasya’da
iken İnaloğlu harbinde şehîd oldu.

207 Amasyada Mevlevî-hâne şeyhi Celâleddîn Mehmed Dede’nin pederidir.
208 Mevlânâ Fahreddîn İlyâs Çelebî, Mevlânâ Cemâleddîn İbrâhîm Aksarayî mahdûmudur.
209 Mevlânâ Fahreddîn Osmân Çelebî, Amasya’da Mevlevî-hâne binâ eden eş-Şeyh Cemâleddîn Mehmed Cû’î
pederidir.
210 Merzifon’da mahallesi olan Mevlânâ Şerefeddîn Mehmed Çelebî’dir.

497
502