Page 530 - 6-8

Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Cemâleddîn Mehmed Efendi-Çelebizâde
Amasyalıdır. Halvetiyye meşâyihinden eş-Şeyh Hayreddîn Hızır Çelebi bin eş-Şeyh
Bedreddîn Mahmûd Çelebi bin eş-Şeyh Cemâleddîn Mehmed Çelebi Halîfe mahdûmudur.
“Fârfârî Şeyh” demekle meşhûr Hakâlalı es-Seyyid Muhyiddîn Mehmed Efendi’den ulûm-ı
şer’iyyeyi aldı.
Ba’dehû pederinin vefâtında Hâce Sultân tekkesi şeyhi olup va’z u tezkîr ile iştigâl ederek
1008 senesi evâ’ilinde dâr-ı kudse irtihâl etdi. Buna mu’âsır olarak Amasya’nın şarkında eş-
Şeyh Abdullah Efendi, garbında eş-Şeyh [173] Memi Dede, cenûbunda sâhib-i terceme,
şimâlinde İçerişehir’de Mahmûd Çelebi tekkesi şeyhi Îcâdîzâde Muhyiddîn Mehmed Efendi
vardı.
Bunlar halk arasında “aktâb-ı erba’a” sayılırdı. Her dördü de âlim, sâlih, vâ’iz birer azîz
idi. Mahdûmu Şemseddîn Ahmed Çelebi ve birâderi eş-Şeyh Alâaddîn Alî Efendi de kibâr-ı
meşâyihden idi.

Cemâleddîn Ahmed Efendi-Velî Efendizâde
Köprülüdür. Ulemâdan Veliyyüddîn Efendi’nin mahdûmudur. Orada Kara Müderriszâde
Ahmed Efendi’den ve Amasya’da Çorumlu Ahmed Efendi’den ulûm-ı edebiyye ve şer’iyyeyi
ahz ve ikmâl ederek Köprü’de ders-i âm oldu.
Yıllarca tedrîs-i ulûma devâm edib Orta câmi-i şerîfinde kürsî şeyhi ve Abdülkerîm Ağa
müderrisi oldu. 1121’de kibâr-ı ulemâdan görülüp sonra Zeytun kâdısı, bir aralık Köprü nâibi
olarak 1136 sâline doğru vefât etdi.

Cemâleddîn Mehmed Ağa-Şîrînzâde Hâfız
Amasyalıdır. Üçler Mahallesi’nde Sa’dî Çelebi câmii vakfı mütevellîsi ulemâdan Handân
Ağazâde Şîrîn Alî Efendi’nin [174] ammizâdelerinden İbrâhim bin Mustafa bin Ahmed bin
Mustafa bin Sa’dî bin Handân Ağa’nın oğludur. Mûmâileyhin hâne-zâdı olduğu münâsebetle
“Şîrînzâde” dendi.
Şîrîn Alî Efendi’nin vefâtından sonra mahdûmu Amasya a’yânından Hâfız el-Hâc Hasan
Ağa’nın kethüdâsı olup Mikdâd Paşazâde Hasan Bey’in mütesellimliği zamânında hayli nüfûz
ve i’tibâr kazandı. Ba’dehû a’yân meclisine a’zâ olup 1233 vak’asında taşra gönderildi.
Ba’dehû İstanbul’a gidip ba’zı vüzerâya çattı. “Hâfız Ağa” demekle iştihâr ederek ba’zı
bilâda mütesellim olup 1245 sâlinden sonra vefât etdi. Birâderleri Ahmed, Mustafa Ağalar olup
bunlara “Handânoğulları” denirdi.

Cemâleddîn Ahmed Efendi-Hâfız
Köprülüdür. 1278’de doğdu. Amasya’da Şirvânî el-Hâc Mustafa Efendi’den
mukaddimât-ı ulûmu görüp İstanbul’a gitdi. Orada meşâhir-i fuzalâdan Hâfız Şâkir Mehmed
Efendi’nin halka-i tedrîsine devâm edib ulûm-ı akliyye ve nakliyyeyi ondan [175] ahz ve tahsîl
etdi.
Ba’dehû ru’ûs ve Lâleli imtihânlarına girip kazandığından Lâleli medresesine girip Sultân
Bâyezîd câmi-i şerîfinde ders-i âm oldu. Bu esnâda fetvâ-hâne imtihânı açılıp onu da
kazanmakla fetvâ-hânede müsevvid olarak iştihâr etdi.
1314’de fünûn-ı mu’tâdeyi tedrîs ve ikmâl eylediğinden hayli talebeye icâzet verdi. Bu
esnâda medâris-i mu’tâdeyi devr ederek Süleymaniye Dârü’l-hadîsine kadar geldi. 1327’de
Medîne-i Münevvere nâibi olup Hicâz’a gitdi. Orada ba’de’l-Hâc vefât etdi. Âlim, latîf, halûk,
hadîd-meşreb bir zât idi.

524
529