Page 531 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Cemâleddîn İbrâhim Bey-Hacı Es’ad Ağazâde
Amasyalıdır. Eşrâftan Hasan Bey bin el-Hâc Es’ad Ağa’nın mahdûmudur. 1280’de
doğdu. Amasya Mekteb-i Rüştiyyesinde fünûn-ı ibtidâ’iyeyi görüp İstanbul’a gitdi. Büyük
birâderi Hamdi Bey’in sâyesinde Evkâf nezâretinde muhâsebe kalemine girdi.
Buradan Evkâf müdürü olarak taşra gidip[176] Gelibolu ba’dehû Kal’a-i Sultâniyye
Evkâf müdürü oldu. Bu esnâda rütbe-i sâlise alıp 1318’de birâderinin Üsküdâr
mutasarrıflığında polis komiseri oldu.
1321’de rütbe-i sânîye ile polis meclisi a’zâsı olup Üsküdâr sancâğının inzibâtında
birâderine hayli mu’âvenet etdi. 1326 senesi cumâdelâhiresinde Meşrûtiyetin i’lânı üzerine
birâderiyle beraber azl edildi. 1327 senesi rebîülevvelinde birâderinin vefâtından az sonra vefât
etdi.

Cemâleddîn Mehmed Efendi-Mevlevî Şeyhîzâde
Amasya Mevlevî-hânesi şeyhi Ahmed Efendi bin eş-Şeyh Mehmed Sıdkî Efendi’nin
mahdûmudur. 1288’de Kocacık Mahallesi’nde doğdu. Rüşdiyye mektebinde fünûn-ı
ibtidâ’iyeyi ta’allüm ve husûsî zevâtdan tederrüs edib 1305’de Mevlevî-hâne şeyhi oldu.
1312 harîkında Mevlevî-hâne yandığından 1314’de müceddeden ve eskisinden daha dil-
nîşîn bir sûretde yaptırdı. 1322 intihâbâtında belediye re’isi olup hayli nüfûz ve i’tibâr [177]
kazandı. 1324 senesi evâ’ilinde riyâsetten çekildi.
Bundan sonra ba’zı mecâlis-i idâreye ve husûsîye a’zâ olup idâre-i memlekete iştirâk etdi.
Mevlevî-hânede terbiye-i tâlibîn ve irşâd ve tezkîr ile meşgûl iken 1343’de tekkelerin seddi
üzerine kendi işleriyle dem-güzâr olarak ber-hayattır. Hilkaten nâzik, ma’âriften haberdâr, latîf-
meşreb bir çelebîdir. Mahdûmları Celâleddîn, Sadreddîn Beylerdir.

Cemâlî Mehmed Çelebi-Defterdârzâde
Amasya’nın Yenice karyesinde bir câmi ve mektebi ve İstanbul’da bir câmi’ ve dârü’l-
hadîsi olup 953’de vefât eden bâş-defterdâr Amasyalı Yenicelizâde Mahmûd Çelebi bin
İskender Çelebi mahdûmu ve Amasyalı Hüsâm Bey’in kerîmezâdesidir.
İstanbul’da tahsîl-i ma’ârif edib Dîvân-ı Hümâyûn kalemine girdi. Orada tefeyyüz ederek
sadâret tezkirecisi olup 981’de vefât etdi. Kâtib, şâir, letâ’ife mâ’il bir zât idi. Birâderi Kemâlî
[178] Ahmed Çelebi de şu’arâdandır.

Cemşâh Çelebi-Kâdı Çelebi
Amasya halkından Alî oğludur. Amasya’da ulemâdan tahsîl-i ulûm edib kasabâta kâdı
olarak devr-i bilâd etdi. Sultân Selîm tarafdârı olduğundan Amasya ahvâlînden Sultân Selîm’i
haberdâr ederdi.
918’de Sultân Selîm’in cülûsunda nâ’il-i terakkî olup hayli sancâklara kâdı oldu. 941’de
mütekâ’id olup bir kaç yıl sonra vefât etdi. Edebiyât-ı Arabiyye ve Fârisiyyeye vâkıf, hâfız-ı
eş’âr u hikâyât-ı selef, âlim, nekre-gû bir zât idi.

Cum’a Efendi-Mu’îd
Amasyalı Ya’kûb mahdûmudur. Mü’eyyedzâde Abdurrahmân Efendi’den tahsîl-i ulûm
edib mu’îd ve mülâzımı olarak bir müddet tedrîs-i ulûm etdi. Ba’dehû Rûmeli bilâdına kâdı
olup terakkî ederek Sofya kâdısı ba’dehû 932’de Edirne nâibi görüldü.
Bundan sonra Filibe, sânîyen Sofya kâdısı olup[179] 938’de Rûmeli evkâfı müfetdişi
oldu. Takrîben 943’de vefât etdi. Meşâhîr-i ulemâ ve kibâr-ı kudâttan idi. Birâderi Amasya
fuzalâsından Bahşî Halîfe meşhûrdur.

525
530