Page 579 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hüsâmeddîn Bey-Hüsâm Beyzâde
Amasyalıdır. Alî Bey bin Hüsâmeddîn Hüseyin Bey bin Mehmed Çelebi bin Hüsâmeddîn
Hüseyin Ağa’nın mahdûmudur. Pederinin vefâtında ze’âmeti buna verilip züamâdan oldu.
Şirvân muhârebâtında Amasya alaybeyi olup Eşkiyâ muhârebâtında 1011’de şehîden vefât etdi.
Mahdûmu Mehmed Bey ve dâmâdı sipâhîler ağası Haydar Ağa’dır.

Hüsâmeddîn Hüseyin Efendi
Amasyalı Mehmed Çelebi oğludur. Amasya’da fuzalâdan ikmâl-i tahsîl edib ders-i âm
oldu. Bir müddet sonra İstanbul’a gidip Şeyhülislâm Sun’ullâh Efendi’den mülâzım olarak
dâhil-i mecmû’a-i ulemâ oldu. Dâhil rütbesiyle Eyüp ve ba’dehû devrü’l-medâris Mihrimâh
müderrisi olduğu hâlde 1028’de vefât etdi. Şeyhülislâm Sun’ullâh Efendi’nin 1018 târîhli
vakfiyesi zeylinde “Fahrü’l-müderrisîn ve umdetü’l-ulemâi’l-muhakkikîn Mevlânâ
Hüsâmeddîn Efendi bin el-Hâc Mehmed el-Amasî”[332]diye görüldü.

Hüsâmeddîn Hüseyin Efendi-Şeyhzâde eş-Şeyh
Amasyalıdır. Ya’kûb Paşa zâviyesi şeyhi ve mütevellîsi eş-Şeyh Abdurrahmân Efendi bin
Mehmed Çelebi mahdûmudur. Ulemâdan tahsîl-i ulûm edib eş-Şeyh Abdullah-ı Halvetî
sohbetinde tekmîl-i sülûk ederek 1016’da birâderi eş-Şeyh İzzeddîn Hasan Efendi’nin
irtihâlinde Ya’kûb Paşa zâviyesi şeyhi ve mütevellîsi oldu.
On sekiz yıl kadar halkı irşâda himmet ve Ya’kûb Paşa câmiinde va’z ü tezkîre, zikr ü
tevhîde muvâzabet ederek 1034 senesi evâsıtında dâr-ı na’îme rihlet etdi. Âlim, âbid, vâ’iz-i
meşhûr idi.
Mahdûmları Mehmed, Abdülkâdir, Abdülcebbâr, Ahmed, Abdurrahmân, Abdüsselâm
Efendilerdir. Hâfız Mehmed Efendizâde Abdülcelîl Efendi Medîne-i Münevvere mollası olup
1076’da ve Abdülkâdir Efendizâde Abdülazîz Efendi 1080 senesi selhinde ve Abdurrahmân
Efendizâde Şeyhî Mehmed Efendi 1089’da vefât etmişlerdir. [333]

Hüsâmeddîn Hüseyin Efendi-Halvetî Şeyhi
Amasyalıdır. “Memi Dede” demekle meşhûr eş-Şeyh Muhyiddîn Mehmed Efendi bin
İbrâhim’in birâderzâdesi Alî bin Ahmed bin İbrâhim Çelebi’nin mahdûmudur. Kal’alı Hâce
İbrâhim, Zileli Abdurrahmân, Mü’eyyedzâde Pîrî Ahmed Efendiler’den tahsîl-i ulûm edib ders-
i âm ve Ya’kût Paşa câmi-i şerîfine 1017’de hatîb oldu.
Ba’dehû Kutb Ahmed Efendi’nin sohbet-i şerîfesinde tekmîl-i sülûk ederek 1044’de
ammizâdesi Memi Dedezâde İbrâhim Efendi’nin irtihâlinde Hızır Paşa zâviyesi şeyhi, ba’dehû
Sultân Bâyezîd câmii vâ’izi olarak fevka’l-âde iştihâr ederek mu’tekad-ı enâm oldu.
1048’de Yanyalı Alî Ağazâde Ser-mi’mâr-ı hâssa Kâsım Ağa’nın Sultân Bâyezîd câmi-i
şerîfinde va’z eylediği dersiyyeyi kendisine tevcîh ve vakf eylediği Gelkiras kazâsı dâhilinde
Kalburcu karyesinin hâsılâtından vazîfe tahsîs eylediğinden câmi-i mezbûrda hadîs ve tefsîr
tedrîs etdi.
Tedrîs ve ifâdesi gâyet selîs ve fasîh olduğundan [334] dersinden bütün a’yân ve halk ve
hâssaten talebe-i ulûm istifâde ederdi. Fezâ’il-i ilmiyye ve ameliyyesinden halkı müstefid
ederek 1053 senesi zilhiccesinin evâ’ilinde dâr-ı kudse irtihâl etdi. Gâyet fâzıl, muhakkik,
müfessir, zâhid, sûfî, ta’bîr-i menâmda yegâne-i asr olup enfâs-ı şerîfesi pek mü’essir, gâyet
müteşerri’, mazınneden bir şeyh idi. Üstâdı ve şeyhi Kutub Ahmed Efendi’nin yanında
medfûndur.
Mahdûmları Ahmed Zühdü, Mehmed Sâlik Efendilerdir. Ahmed Zühdü Efendi dîvân-ı
hümâyûn kâtibi olup Mehmed Sâlik Efendi de Ya’kût Paşa câmii hatîbi olmuştu. 1081
ramazânının yirmi altısında vefât etdi.Ulemâ ve şu’arâdandır.

573
578