Page 585 - 6-8

Amasya Tarihi Cilt: 8
Amasya Tarihi 6-8. Cilt Hüseyin Hüsâmeddîn YASAR

Hasan Çelebi-Mevlânâ İzzeddîn
Amasyalıdır. Halfet Gâzi ahfâd-ı kirâmından Amasya emîr-i kebîri el-Hâc Alâaddîn Alî
Bey bin Süleyman Bey bin Alî Bey bin Mehmed Bey bin Tekûr Sinan Bey bin Halfet Gâzi
mahdûmudur. Amasya’da Mevlânâ Hoylu Hüsâmeddîn Hasan ve Mevlânâ Sa’îdeddîn Mevhûb
Çelebilerden tahsîl-i ulûm edib ders-i âm ve ba’dehû Atabeg müderrisi oldu.
814’de Mevlânâ Sofu Bâyezîd Çelebi’nin irtihâlinde mu’allim-i sultânî olup Çelebi
Sultân Mehmed Han’ın müşâvir-i hâssı ve 816’da Edirne kâdısı, 821’de Şeyh Ramazânzâde
Mevlânâ Cemâleddîn Mehmed Çelebi yerine kazasker olup Tokat kazâsı uhdesine ilâveten
verildi.
821 târîhinde tanzîm edilen Kâdı Mü’eyyed Çelebi vakfiyesi bâlâsında “Sebete mâ-fîhi
‘indî ve hakemtü bi-sıhhatihi ve emzaytühû ve ene’l-fakîr Hasan bin Emîr Alî el-Kâdî bi-Tokat
ve sâ’ir-i memâliki’r-Rûm” diye imzâsı görüldü. Ba’zen imzâsında “Hasan bin Emîr Alî el-
Halîfî” yazmış olduğu da görüldü.
824’de cülûs eden Sultân Murâd-ı Sânî makâmında ibkâ edib 828 senesi evâ’ilinde dâr-ı
bekâya irtihâl etdi. [352] Sudûr-ı kirâm-ı ilmiyeden âlim, halûk, fâzıl, müdebbir bir zât idi.
Mahdûmu kibâr-ı ulemâdan Sa’îdeddîn Mehmed Çelebi’dir. Bunun mahdûmları Muhyiddîn
Mehmed, Kıvâmeddîn Kâsım Çelebilerdir. Bunlara “Molla Ehaveyn” dendi.
Edirneli Mecdî Mehmed Efendi “Terceme-i Şakâyık”ta diyor ki: “Mevlânâ Hasan bin
Emîr Alî: Bu kişi Şakâyık’da mestûr ve muharrer değildir. Lâkin sekiz yüz yirmi altı senesinde
kazasker iken yazdığı temessükât-ı şer’iyyeden birkaç temessükleri manzûrumuz olmağın ilhâk
olundu. Bundan gayri ahvâline vukûf u şu’ûr olmamağın bu mikdâr ile iktifâ kılındı.
Rahimehullâh”

Hasan Çelebi-Mevlânâ Hüsâmeddîn el-Habbâzî
Amasyalıdır. Amasya’da etmekcilik eden Sivaslı Hâfız Mahmûd’un mahdûmudur.
Şeyhülislâm Gümüşlüzâde Mevlânâ Celâleddîn Abdurrahmân Çelebi Hazretleri’nin rahle-i
tedrîsinde ikmâl-i tahsîl ve riyâzet-hânesinde tekmîl-i sülûk ederek ders-i âm, vâ’iz-i be-nâm oldu.
Tarîkat-ı Halvetiyyede kesb-i kıdem ederek ulemâ-yı râsihînden olup Sofular Mahallesi’nde
ikâmet eden sofulardan oldu. [353] 831 hudûdunda vefât etdi. Halvetiyye meşâyih-i kibarından
âlim, zâhid, vâ’iz-i meşhûr bir sûfî-i sâfî-nihâd idi.

Hasan Bey-Emîr Alîzâde el-Hâc
Amasyalıdır. Kazasker Hasan Çelebi’nin birâderi el-Hâc Ebûbekir Bey bin el-Hâc Emîr
Alî Bey’in mahdûmudur. Çelebi Sultân Mehmed ve Sultân Murâd-ı Sânî’ye hizmetler edib,
ümerâdan oldu. Hayli müddet Amasya muhâfızı ve vâlî kâ’im-makâmı olarak teneffüz edib
ba’zı livâlara emîr olduktan sonra 838 sâline doğru vefât etdi.

Hasan Bey-Taşanzâde
Kedağra (Köprü)lıdır. Canik sancâğı Beyi Ahmed Bey bin Hasan Bey bin Alî Bey bin
Taşan Bey’in mahdûmudur. 814’de pederinin maktûlen vefâtında Kedağra emîri olup Kâtil
Kubadoğlu Cüneyd Bey’le hayli uğraşdı.
821’de Alparslanzâde Hüseyin Bey’le birleşip Cüneyd Bey’i i’dâm ederek Hüseyin
Bey’in Canik emâretine yardım etdi. Ancak Hüseyin Bey de Sultân Murâd-ı Sânî’yi tanımayıp
istiklâle kıyâm eylediğinden Amasya vâlîsi Yörgüç Paşazâde Hızır [354] Beyle takviyye edilip
tenkîline me’mûr oldu.
831’de Kedağra’dan hareket edib Canik’i muhâsara ederek Hüseyin Bey’i teslîm-i nefse
icbâr eylediğinden mûmâileyhi tutup Amasya’ya gönderdi. Mükâfaten Canik sancâğı beyi olup
on yıl kadar orayı hüsn-i müdâfa’a etdi. 841 hudûdunda vefât etdi. Meşâhîr-i ümerâdandır.
Kedağra’da ba’zı hayrâtı vardır. Mahdûmu Şâhin Paşa ve birâderi Alî Bey’dir.

579
584